فراتاب - گروه بین الملل: انتخابات ۳۱ مارس ۲۰۱۹ که در کشور ترکیه برگزار گردید و طی آن شهرداران، اعضای شورای شهرداری، اعضای شورای استانی، نمایندگان محلات، اعضای شورای ریش سفیدان با رأی مستقیم مردم انتخاب شدند. در این انتخابات سیزده حزب مختلف از جمله Akp حزب عدالت و توسعه، Mhp حزب حرکت ملی، Ghp حزب جمهوری خواه خلق، IYI حزب خوب، HDP حزب کردی دموکراتیک خلق ها، Sp حزب سعادت، TKP حزب کمونیست ترکیه، DSP حزب دموکراتیک چپ، DP حزب دموکراتیک، BBP حزب اتحاد بزرگ، BTP حزب ترکیه مستقل، VATAN حزب وطن و HUDA PAR حزب مطالبه آزاد، برای به دست آوردن کرسی شهرداری ۸۱ شهر بزرگ و یکهزار شهر کوچک به رقابت پرداختند.

در این میان حزب حاکم عدالت و توسعه AKP با حزب حرکت ملی MHP که حزبی محافظه کار و ملی گرای افراطی است ائتلاف جمهور را تشکیل داده و احزاب اپوزسیون GHP جمهوری خواه خلق بزرگترین حزب اپوزسیون و IYI حزب تازه تاسیس خوب وارد ائتلافی بنام ملت شدند و حزب کردی دموکراتیک خلق ها HDP با هفت حزب کردی کوچک متحد شده و با بازی سیاسی و عدم معرفی نامزد در برخی کلانشهرهای غربی ترکیه از جمله آنکارا و استانبول از نامزدهای اپوزیسیون حمایت کرد که در این رقابتها ۳۰ کلانشهر با بیش از ۷۵۰ هزار جمعیت از جمله کلانشهرهای استانبول، آنکارا، ازمیر از مهمترین شهرها محل شدیدترین رقابت نامزدها بودند چرا که شهر استانبول علاوه بر اینکه شهری اقتصادی و فرهنگی و بزرگترین شهر ترکیه است محل ظهور اردوغان در سال ۱۹۹۴ به عنوان شهردار در حزب اسلامی رفاه بود و در همان سال نیز آن حزب در آنکارا پایتخت پیروز شد و بیش از دو دهه است شهرداران شبه اسلام گرا این دو شهر را اداره می کنند. بنابراین برخی معتقدند از دست دادن استانبول و آنکارا می تواند حاکی از آغازی برای پایان زمامداری اردوغان باشد و همه چیز با انتخاب محلی آغاز شد و پایان قدرت حاکمیت نیز به همین نحو است و برای همین این انتخابات برای اردوغان آنقدر حیاتی است که وی علیرغم اینکه نامزد انتخابات نیست کار حکوت داری را رها نموده و به فعالیت های انتخاباتی برای حمایت از حزبش روی آورد و در پنجاه روز باقیمانده به انتخابات، ۱۰۲ تجمع انتخاباتی، ۸ سخنرانی عمومی در استانبول و ۸ برنامه زنده تلویزیونی برگزار نمود و با هر لحن و استراتژی من جمله حمله نظامی به کردستان سوریه و قندیل و لفاظی علیه نیوزلند، استرالیا، اسرائیل به تحریک احساسات مذهبی و عرق ملی مردم پرداخته و کماکان به تاکتیک در سیبل قرار دادن کردها (پ.ک.ک و کردهای سوریه) برای جمع کردن رأی ادامه میدهد.

شکست حزب حاکم در آنکارا، استانبول، ازمیر، انتالیا،...

با اینکه نتیجه قطعی انتخابات هنوز از سوی کمیسیون عالی انتخابات اعلام نگردیده اما برابر آمار غیررسمی و اعلام احزاب شرکت کننده ائتلاف جمهور مربوط به احزاب حاکم عدالت و توسعه و حرکت ملی ۵۱/۶۲ درصد آرا و ائتلاف ملت مشتمل بر احزاب اپوزسیون جمهوری خواه خلق و حزب خوب ۳۷/۵۶ درصد آرا و حزب کردی دموکراتیک خلق ها با ۴/۲۴ درصد ارا و حزب سعادت ۲/۷۱ درصد ارا و مابقی احزاب زیر یک درصد آرا را کسب کرده اند که با مقایسه نسبت به انتخابات سال ۲۰۱۴ ارای حزب حاکم عدالت و توسعه و حزب کردی دموکراتیک خلق ها با کاهش آرا مواجه شده اند که تعداد شهرداری کلانشهرهای حزب حاکم عدالت و توسعه از ۴۸ به ۳۹ کلانشهر و حزب دموکراتیک خلق ها از ۱۰ به ۸ کلانشهر کاهش یافته و حزب اپوزسیون جمهوری خواه خلق با جهش موفقی با حمایت حزب کردی دموکراتیک خلق ها توانست از ۱۴ به ۲۱ کلانشهر افزایش و حزب حرکت ملی متحد حزب حاکم نیز از ۸ به ۱۱ کلانشهر افزایش پیدا کند و اردوغان و حزب متبوعش کلانشهرهای استانبول، انکارا، انتالیا، ازمیر را به اپوزسیون و رقیبش حزب جمهوری خواه خلق واگذار نمود هر چند حزب عدالت و توسعه خواهان بازشماری صندوق ارای استانبول و انکارا شده است و حزب دموکراتیک خلق ها نیز استانهای کردنشین شرناخ، آگری، بتلیس را به حزب حاکم عدالت و توسعه واگذار کرد و قارص را از حزب حرکت ملی پس گرفت.

پس فرستادن قیم ها

هر چند حزب کردی دموکراتیک خلق ها نسبت به انتخابات سال ۲۰۱۴ آرای کمتری را کسب نموده و از ۱۰ کلانشهر مجددا ۸ کلانشهر را تصاحب و ۲ کلانشهر را واگذار نمود اما بنظر نگارنده احزاب پیروز انتخابات ترکیه احزاب اپوزسیون کردی دموکراتیک خلق ها و حزب جمهوری خواه خلق می باشند و بازنده انتخابات علاوه بر حزب خوب که هیچ کلانشهر و مرکز استانی را به دست نیاورد حزب حاکم عدالت و توسعه علیرغم ارای حداکثری می باشد که با شکست نامزدهایش در کلانشهرهای انکارا، استانبول، ازمیر، انتالیا پایتخت سیاسی و پایگاه قطبهای فرهنگی و اقتصادی و گردشگردی که نماد و ویترین ترکیه محسوب می شوند را از دست داد. این انتخابات در شرایطی برگزار شد که وضعیت و اتمسفر مناسب سیاسی و اقتصادی در ترکیه حاکم نیست و احزاب رقیب در انتخابات در فضای سالم و آرام و یکسان قرار ندارند و اردوغان پس از کودتای نافرجام در سال ۲۰۱۶ فشار سیاسی زیادی به رقبای خود از جمله حزب کردی دموکراتیک خلق ها وارد آورد و بیش از ده هزار نفر از مدیران و کادرهای بلندپایه و نمایندگان مجلس حزب مذکور را دستگیر و به زندان انداخت.

حزب عدالت و توسعه با در دست داشتن منابع و رسانه های ملی، ثروت و قدرت و نیروهای نظامی و میلیتاریزه کردن شهرهای کردنشین و زندانی کردن روزنامه نگاران و مخالفان در طول این چند سال بصورت سیستمی و یکجانبه گرایی سعی بر تحمیل قدرت خود بر تمامی نهادها و ارگان ها و سازمان ها نموده و با برکناری شهرداران منتخب مردم در استان های دیاریکر، وان، ماردین و زندانی کردن آنها و تعیین سرپرست و قیم بجای آن لطمه بزرگی به دموکراسی و حقوق و رای ملت وارد کرد و همچنین اوضاع متشنج و ملتهب و درگیری و اتهام تقلب گسترده در صندوق های رای در روز انتخابات، میلیتاریزه کردن شهرها و حمله پلیس ترکیه به حوزه رای گیری در شهر کردنشین ارجیش و دستگیری اعضای HDP، کشتن شدن دو تن از اعضای حزب سعادت و دو کشته در ملاتیه و ۳۳ مجروح در یکی از حوزه های رای گیری در دیاربکر و درگیری در استان شانلی اورفا و مجروح شدن ۲۵ نفر و مجروح شدن ۵ نفر دیگر در ماردین و دستگیری ۶۴ نفر فقط در روز قبل از انتخابات و ۳۲ نفر در روز انتخابات در حوزه های رای گیری، حمله به مرکز فرهنگی جگرخوین در دیاربکر در شب پیش از انتخابات، حمله جنگنده ها در روز انتخابات به مواضع PKK در کردستان عراق، درگیری مسلحانه در غازی عنتاب و کشته و زخمی شدن ۴ تن، اعلام وضعیت اضطراری در شهر کردنشین موش به مدت ۱۵ روز، و آوردن ۱۲هزار نیروی نظامی به شهر کردنشین شرناخ که شهر مقاومت کردها در ترکیه محسوب شده جهت رای دادن و تقلب احتمالی و گسترده در این شهر برای کسب رای لازم و ربودن صندوق رای و فراخوان احزاب اپوزسیون برای صیانت از آرا و اظهارات وزیر کشور ترکیه که اظهار داشت ما نمی گذاریم حزب کردی دموکراتیک خلق ها رای بیاورد و دوباره برایشان قیم تعیین میکنیم و ... همه و همه حاکی از شرایط ناسالم و نابرابر و غیرعادی و فساد و تقلب گسترده و القای حس یاس و ناامیدی به رای دهندگان است که با این اوصاف ناظران سیاسی امکان تقلب و تغییر آرا در استانبول و آنکارا را بعید نمی دانند هر چند نهایتا به نظر می رسد مجبور به پذیرش نتیجه بازشماری آرای استانبول و آنکارا شده اند.

با همه این اوصاف و تحولات باید گفت نتایج انتخابات نشان داد نقشه سیاسی ترکیه تا حدودی تغییر کرده و تابلوی سیاسی ترکیه از تک رنگی خارج شده و رنگارنگ شده است و مردم تندروی و یکجانبه گرایی و فشار سیاسی و تعیین قیم را قبول ندارند و از وضعیت موجود و بحران اقتصادی و تورم ۲۰ درصدی و‌ کاهش ارزش لیر و بیکاری ۱۳ درصدی راضی نیستند و نشانه های ضعف و شکست در لحن سخنرانی بالکنی اردوغان به خوبی نمایان بود که دوران طلایی وی در حال افول است و اروغان و حزب متبوعش برای بقا یا می بایست در فکر تغییر سیاستهای پیشین و شکوفایی اقتصادی باشد یا در انتخابات آتی البته در رقابتی سالم و در شرایط برابر با وجود گزینه برتر از اردوغان با نه بزرگ ملت ترکیه به تاریخ خواهد پیوست.

بهزاد حکیمی زاده - وکیل پایه یک دادگستری

بازنشر این مطلب با ذکر منبع «فراتاب» بلامانع است