چگونگی تشکیل کابینه جدید اقلیم کردستان از منظر حقوقی | فراتاب
کد خبر: 9118
تاریخ انتشار: 5 بهمن 1397 - 12:06
آزاد ولدبیگی
با توجە بە تنش موجود در بین احزاب و سستی گفتگوهای تشکیل حکومت، مرحلە تشکیل هیئت رئیسە پارلمان هنوز بە انجام نرسیدە است، چون بر اساس عرف سیاسی موجود در اقلیم کلیە پستهای پارلمان و حکومت طی یک بسته مورد توافق قرار خواهند گرفت کە این مسألە هنوز از سوی احزاب

فراتاب - گروه بین الملل: پنجمین دورە انتخابات پارلمانی اقلیم کردستان در 30 سپتامبر 2018 برگزار شد و بعد از تصدیق نتایج از سوی قوە قضائیە اقلیم، سرانجام بیست روز بعد نتایج نهایی توسط کمیسیون عالی انتخابات و همەپرسی اقلیم اعلام شد. پارلمان کردستان دارای ١١١ کرسی می باشد کە بر اساس نتایج، حزب دمکرات کردستان ٤٥ کرسی، اتحادیە میهنی ٢١ کرسی، جنبش گوران ١٢ کرسی، نسل نو ٨ کرسی، جماعت اسلامی ٧ کرسی، ائتلاف جبهە اصلاح (اتحاد اسلامی+ جنبش اسلامی) ٥ کرسی، ائتلاف معاصر ١ کرسی و حزب کمونیست ١ کرسی را کسب کردند. همچنین گروه های اقلیت ترکمن ٥ کرسی و مسیحی ٦ کرسی را از آن خود نمودند. اما با گذشت بیش از سە ماە از انتخابات پارلمانی، کابینە جدید اقلیم تاکنون تشکیل نشدە است، چنین به نظر می رسد چە در عراق و چە در اقلیم کردستان، تأخیر در تشکیل کابینە بە دلیل اختلاف نظر و منافع احزاب و گروههای سیاسی بە یک عرف سیاسی تبدیل شدە است. امری کە بە تدریج رنجش و نارضایتی مردم از این احزاب را بە اوج خواهد رساند. در این مقالە فارغ از سناریوهای تشکیل حکومت، تشکیل کابینە جدید اقلیم را از منظر حقوقی را بە بحث خواهیم گذاشت. 

تشکیل کابینە از منظر حقوقی

تشکیل کابینە در حکومت اقلیم بە رأی اعتماد (٥٠+١) اعضای پارلمان نیاز دارد و با توجە بە نتایج این دورە از انتخابات هیچ یک از احزاب اقلیم بە تنهایی قادر بە تشکیل کابینە نیست، بە همین دلیل کابینە آیندە بالاجبار یک کابینە ائتلافی خواهد بود. براساس مادە ٤/ ب چهارم از قانون شمارە (٢) سال ٢٠١٧ (قانون توزیع اختیارات رئیس اقلیم در میان نهادهای اقلیم)، رئیس قوە قضائیە دە روز پس از تصدیق نتایج انتخابات از سوی دیوان عالی کشور (محکمە تمییز)، پارلمان کردستان را بە تشکیل جلسە نخست فرا می خواند. بر اساس مادە ١١/یکم از اساسنامە پارلمان کردستان، نخستین جلسە پارلمان از سوی رئیس سنی ادارە خواهد شد و سپس هیئت رئیسە پارلمان (رئیس و دو معاون) در این جلسە انتخاب خواهند شد. بە دلیل اختلاف نظر احزاب اقلیم و عدم توافق در مورد هیئت رئیسە پارلمان و پستهای کابینە، جلسە نخست پارلمان بە صورت نامحدود اعلام شدە کە تاکنون نیز ادامە دارد، موضوعی کە از نظر قانونی مورد انتقاد قرار گرفتە است.

در حال حاضر، با توجە بە تنش موجود در بین احزاب و سستی گفتگوهای تشکیل حکومت، مرحلە تشکیل هیئت رئیسە پارلمان هنوز بە انجام نرسیدە است، چون بر اساس عرف سیاسی موجود در اقلیم کلیە پستهای پارلمان و حکومت طی یک بسته مورد توافق قرار خواهند گرفت کە این مسألە هنوز از سوی احزاب برندە انتخابات بە مرحلە قطعی نرسیدە است.

براساس مادە ٢/ چهارم از قانون توزیع اختیارات رئیس اقلیم، نخست وزیر از سوی رئیس قوە قضائیە بە تشکیل کابینە فراخواندە خواهد شد و ٣٠ روز فرصت دارد کە کابینە خود را بە پارلمان معرفی نمودە و رأی اعتماد بگیرد. براساس مادە ٥٦/ سوم از قانون شمارە (١) سال ١٩٩٢ (قانون انتخابات اقلیم کردستان)، نخست وزیر باید رأی اعتماد پارلمان را بە دست آورد. نخست وزیر و وزراء باید نصف بعلاوە یک آراء یعنی ٥٦ رأی را کسب نمایند.

با توجە بە گفتگوهای موجود در بین احزاب اقلیم کردستان تشکیل کابینە با مشارکت حزب دمکرات، اتحادیە میهنی، جنبش گوران و احزاب ترکمن و مسیحی قطعی بنظر می رسد. اتحاد اسلامی کردستان و فهرست نسل نو قبلا عدم مشارکت خود را در کابینە اعلام نمودەاند. مشارکت جماعت اسلامی در کابینە نهم اقلیم هنوز در هالەای از ابهام قرار دارد و بنظر می رسد در روزهای آتی حزب دمکرات در این زمینە با جماعت اسلامی بە مذاکرە بنشیند.

نتیجە

در سنوات اخیر، عرف سیاسی موجود در اقلیم کردستان بر تأخیر در تشکیل کابینە استوار گشتە است و احزاب سیاسی برای دور زدن وعده های تشکیل کابینە معمولا نخستین جلسە پارلمان را بصورت نامحدود برگزار می نمایند و با تعلل در تشکیل هیئت رئیسە پارلمان فرصت بیشتری برای مذاکرات تشکیل حکومت در اختیار خواهند داشت. برای حل این مشکل بهتر آنست کە پارلمان آتی با تصویب قانون، وعده زمانی تشکیل هیئت رئیسە پارلمان و کابینە را بە صورت دقیق و بە تفصیل تعیین نمودە و راە هرگونە سوء استفادە احتمالی از سوی احزاب را در این زمینە مسدود نماید.

نویسنده: آزاد ولدبیگی - پژوهشگر مسائل کردها در اربیل و عضو هیات تحریریه فراتاب

بازنشر این مطلب با ذکر منبع «فراتاب» بلامانع است

    

 

     

 

نظرات
آخرین اخبار