آشتی بعد از 60 سال | فراتاب
کد خبر: 8768
تاریخ انتشار: 23 خرداد 1397 - 13:20
دیدار ترامپ و اون در سنگاپور با امضای توافقنامه مشترک پایان یافت
روز سه شنبه مصادف با دوازدهم ژوئن سال 2018 را باید به عنوان روزی تاریخی در حافظه تاریخ سیاست بین الملل جهان ثبت کرد. دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا و کیم جونگ اون رهبر کره شمالی در سنگاپور دیدار تاریخی خود را انجام دادند.

روز سه شنبه مصادف با دوازدهم ژوئن سال 2018 را باید به عنوان روزی تاریخی در حافظه تاریخ سیاست بین الملل جهان ثبت کرد. دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا و کیم جونگ اون رهبر کره شمالی در سنگاپور دیدار تاریخی خود را انجام دادند و در نهایت سند یادداشت تفاهم بین دو کشور به امضا رسید.

شاید ده ماه پیش و هنگامی که بعد از آزمایش موشکی کره شمالی، پیونگ یانگ اعلام کرد که توانایی رسیدن به سرزمین اصلی آمریکا را دارد و بُرد موشک های این کشور به جایی رسیده که قادر است شهر هایی مانند لس آنجلس را هدف قرار دهد، کمتر کسی فکر می کرد که بعد از ده ماه، رهبران دو کشور با یکدیگر ملاقات کنند و سند همکاری مشترک را امضا کنند. بسیاری این دیدار را با فروریختن دیوار برلین در سال ۱۹۸۹ میلادی که اروپا را تغییر داد، مقایسه می‌کنند.

شاید بتوان از افزایش فشار های اقتصادی بر کره شمالی به عنوان یکی از دلایل آمدن این کشور به پای میز مذاکرات نام برد. اقتصاد بسته کره شمالی با توجه به تحریم های بین المللی به شدت برای تامین نیاز های خود به کمک های چین و روسیه متکی است. سال گذشته و بعد از اینکه شورای امنیت سازمان ملل تحریم های شدید و بی سابقه ای را علیه این کشور وضع کرد، چین و روسیه هم از این تحریم ها حمایت کردند و وضعیت تا جایی پیش رفت که دولت پیونگ یانگ در تامین نیاز های ابتدایی خود نیز دچار مشکل شد.

برگزاری این دیدار مهم که یکبار هم از سوی ترامپ لغو شده بود، باعث بحث های بسیاری در میان کارشناسان و تحلیلگران سیاسی و اقتصادی جهان شد. علیرغم استقبال کلی رهبران و سران کشورهای جهان، بسیاری با شک و تردید رخداد های مرتبط با این دیدار تاریخی را دنبال می کنند. شاید یک نظرسنجی که به طور مشترک توسط اندیشکده ژاپنی مردم نهاد گِنرون (Genron NPO) و دانشگاه مریلند امریکا انجام ئشد و نتایج آن چند روز پیش از این دیدار منتشر شد شاهدی بر این مدعا باشد.

این نظر سنجی نشان داد بیش از ۶۰ درصد از پاسخ دهندگان گفتند که در مورد نتایج اجلاس سران آمریکا و کره شمالی بدبین هستند. 1000 ژاپنی و 1215 آمریکایی به این نظر سنجی پاسخ دادند که در ژاپن68.2  درصد از پاسخ دهندگان و در آمریکا، ۶۲ درصد گفتند که با اجلاس روز دوازدهم ژوئن پیشرفتی در زمینه غیرهسته ای شدن حاصل نخواهد شد و یا گفتند که این نشست ناموفق خواهد بود.

سابقه برهم زدن توافق از سوی آمریکا مانع خوشبینی به مذاکرات

یکی دیگر از دلایل بدبینی به این مذاکرات سابقه دولت آمریکا و به خصوص دونالد ترامپ رئیس جمهور این کشور در مورد توافقات بین‌المللی است.

دونالد ترامپ از زمان رسیدن به ریاست جمهوری آمریکا یکی از سیاست های اقتصادی و سیاسی خود را تمرکز بر سیاست های حمایتگرایانه داخلی با شعار « اول آمریکا» پیش برده است و برای رسیدن به این هدف هر اقدامی را که لازم باشد انجام می دهد. یکی از این اقدامات خروج از پیمان های چند جانبه ای بوده که به ادعای ترامپ به ضرر آمریکا به خصوص در بعد اقتصادی بوده است.

خروج از پیمان تجاری اقیانوس آرام (Trans-Pacific Partnership)، خروج از پیمان آب و هوایی پاریس، انتقاد شدید از پیمان هایی مانند قرارداد تجارت آزاد آمریکای شمالی موسوم به NAFATA به دلیل آنچه که وی یکطرفه بودن این قرارداد ها علیه اقتصاد آمریکا می خواند نمونه هایی از این اقدامات هستند. آخرین مورد از این اقدامات ترامپ دراجلاس گروه 7 بود که مواضع ترامپ در مورد وضع تعرفه های تجاری به واردات محصولات از اروپا بود که انتقاد شدید طرف های دیگر این گروه را برانگیخت. ترامپ به این هم اکتفا نکرد و علاوه بر ترک زودهنگام مذاکرات، از امضای بیانیه نهایی گروه 7 نیز اجتناب کرد.

اما شاید بزرگترین اقدام ترامپ که خارج از عرف و قوانین بین المللی بود را خروج این کشور از معاهده اتمی بین ایران و 5+1 (برجام) دانست که انتقادات بسیاری را برانگیخت. این انتقادات تا آنجایی پیش رفت که حتی متحدان این کشور در اروپا در جلوی این تصمیم ترامپ ایستادند و اعلام کردند که برجام را بدون آمریکا پیش خواهند برد.

 شاید به دلیل همین سوابق باشد که علیرغم دیدگاه مثبت جهانی به مذاکره ترامپ و اون، همچنان شک و تردید بر این مذاکرات سایه افکنده است.

توافق بر غیرهسته ای کردن شبه جزیره کره

روز گذشته رهبران دو کشور ایالات متحده آمریکا و کرۀ شمالی ساعت ۹ بامداد سه‌شنبه به وقت محلی در جزیرۀ سنتوزای سنگاپور با یکدیگر ملاقات کردند.

به گزارش رویترز، کیم جونگ اون و دونالد ترامپ پس از گفت گوی بسیار کوتاهی که در حضور خبرنگاران با یکدیگر داشتند و پشت درهای بسته گفتگویی دو جانبه را تنها با حضور مترجمان آغاز کردند. این مذاکره حدود ۴۵ دقیقه و تنها با حضور دو مترجم و بدون همراهی مشاوران هر دو طرف صورت گرفت. ترامپ بعد از گفتگو با خبرنگاران گفت این مذاکره خصوصی «بسیار بسیار خوب» پیش رفته و بر «رابطه‌ای فوق‌العاده» تأکید کرد.

بعد از آن کیم و ترامپ همراه با مشاوران‌شان بر سر میز بزرگی نشستند تا به این ترتیب مذاکرات رو در رویی که از ماه‌ها پیش بحث و خبر در مورد آن جریان داشت، آغاز شود. مایک پومپئو وزیر خارجه آمریکا، جان بولتون مشاور امنیت ملی و جان کلی رییس کارکنان کاخ سفید در کنار ترامپ حضور داشتند. در سمت دیگر میز گروهی از مشاوران از جمله کیم یونگ چول رییس پیشین سرویس‌های اطلاعاتی کره شمالی رهبر این کشور را همراهی می‌کردند.

بعد از اینکه گفتگوهای دوجانبه بین مقامات دو کشور و هیات های همراه بعد از دو ساعت به اتمام رسید، ترامپ و اون سرانجام توافق نامه‌ای را امضا کردند.

ترامپ در زمان امضای توافقنامه دوجانبه گفت: «امروز روابط خوبی میان ما برقرار شد. ما توانستیم دربارۀ تمام سوژه‌ها صحبت کنیم و خوشحالیم که اکنون می‌توانیم این اسناد را مقابل شما امضا کنیم. هر دو طرف از این گفتگوها راضی هستند. موضوعات بسیاری در این توافقنامه مطح شده است. از همه برای تلاشی که در این راستا داشتند، سپاسگزارم.»

رئیس جمهور آمریکا در ادامه گفت: «ما در راستای بهبود شرایط پیش رفتیم، افتخار می‌کنیم که توانستیم یک خطر بزرگ را حل و فصل کنیم و در این زمینه از آقای کیم بسیار سپاسگزارم. ما امروز پیشرفت بسیار بزرگی داشتیم.»

کیم جونگ-اون نیز با تاریخی توصیف کردن این دیدار اعلام کرد: «امروز در این دیدار تاریخی توانستیم گذشته را به کناری بگذاریم و آینده جدیدی را پیش روی خود تصویر کنیم. دنیا از امروز تغییرات جدیدی را در عرصه بین‌الملل خواهد دید.»

CNBC گزارش داد توافق امضا شده توسط رهبران دو کشور شامل 4 بند است که صلح و افزایش همکاری ها بین دو کشور از مهمترین موارد مطرح شده در آن است.

در چهار بند اصلی این توافقنامه آمده است: 1- ایالات متحده و کره شمالی متعهد به ایجاد روابط جدید بین ایالات متحده و کره شمالی با توجه به تمایل مردم این کشورها برای صلح و رفاه هستند.

2- ایالات متحده و کره شمالی تلاش مشترک خواهند کرد که صلح پایدار در شبه‌جزیره کره ایجاد شود.

3- با تاکید مجدد بر اعلامیه 27 آوریل سال 2018 پانمونجوم Panmunjom))، کمیته مرکزی حزب کمونیست کار خود را در جهت غیرهسته ای کردن شبه جزیره کره انجام می دهد.

4- ایالات متحده و کره شمالی جستجوی بقایای نظامیان کشته شده و مفقود الاثر را انجام خواهند داد از جمله افرادی که پیش از این تائید هویت شده بودند.

پیش از این دیدار، ترامپ در یکی از آخرین پیام‌های خود که در شبکه اجتماعی توئیتر منتشر کرد مخالفان خود را بازندگانی توصیف کرد که همواره سیاستهای او را زیر سوال برده‌اند. او با اشاره به آمریکایی‌های زندانی در کرۀ شمالی، آزمایشهای موشکی و تحقیقات این کشور اعلام می‌کند که اکنون همۀ این حوادث متوقف شده‌اند. او با اشاره به مخالفانش نوشت: «آنهایی که از همان ابتدا کارهای من را اشتباه می‌دانستند، دیگر چیزی نمی‌توانند بگویند.»

 

واکنش های جهانی به دیدار اون و ترامپ

خبرگزاری یونهاپ کره جنوبی گزارش داد، مون جائه-این، رئیس جمهوری کرۀ جنوبی به همراه شماری از مقامات رسمی این کشور تماشاگر مراسم دیدار رهبران آمریکا و کرۀ شمالی بودند. این در واکنش به این دیدار گفت: «من شب گذشته نخوابیدم. من هم در کنار مردم کشورم آرزو دارم که این نشست با موفقیت به پایان برسد و عصر جدیدی از غیرهسته ای شدن کامل، صلح و روابط جدید میان کرۀ شمالی، کرۀ جنوبی و آمریکا آغاز شود.»

یورنیوز هم گزارش داد آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد اعلام کرده که نسبت به نتایج نشست سنگاپور خوشبین است. وی از دونالد ترامپ و کیم جونگ-اون به دلیل «از بین بردن چرخۀ مخاطرات که در سال گذشته نگرانی‌های بسیاری را بوجود آورده بود» به خوبی یاد کرد و گفت که سازمان ملل از این گفتگوها حمایت می‌کند.

دبیرکل سازمان ملل متحد اعلام کرد که سازمان ملل آماده کمکهای انسانی به کرۀ شمالی است. سازمان ملل هم اکنون در تلاش برای تامین بودجه ۱۱۱ میلیون دلاری برای کمک به مردم کرۀ شمالی است و دونالد ترامپ هفته گذشته اعلام کرد که باید کشورهای آسیایی به جای آمریکا برای تامین این کمک مالی، وارد عمل شوند.

با این اوصاف چین و ایران با احتیاط در مورد دیدار ترامپ و اون اعلام موضع کرده اند. چین هشدار داده که به جای مسابقه برای رسیدن به نتایج، بهتر است مسیری دقیق و مستمر برای مذاکره انتخاب شود.

خبرگزاری دولتی چین در واکنش به نشست سنگاپور اعلام کرد که هیچکس انتظار ندارد که یک دیدار نیم‌روزه «تمام اختلافها را از بین ببرد و بی‌اعتمادی عمیقی که میان دو دشمن قدیمی وجود دارد را برطرف کند.»

در بیانیه خبرگزاری شین‌هوا آمده است: «طی کردنِ مسیر رسیدن به هدف غیرهسته‌ای کردن شبه جزیره و برقراری صلح و رفاه در منطقه، نیاز به صبر و درایت دارد.»

NHK ژاپن هم گزارش داد وزیر خارجه ژاپن نتایج اجلاس سران آمریکا و کره شمالی را به دقت پیگیری می کند.

تاروکونو وزیر اومر خارجه ژاپن، روز سه شنبه اظهار کرد که ترامپ گفته است مساله ربوده شدن اتباع ژاپنی را هم در این نشست مطرح خواهد کرد ولی در نهایت این ژاپن و کره شمالی هستند که باید درباره این مساله مذاکره کنند.

سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران هم در نشست خبری خود که روز دوشنبه برگزار شد در پاسخ به سوال عصراقتصاد در مورد موضع وزارت امور خارجه در مورد گفتگوهای سنگاپور گفت: موضع ما دربارۀ تحولات شبه جزیره کره مشخص است. ما خواستار صلح و ثبات شبه ‏جزیرۀ کره هستیم و از هر گامی که برای رسیدن به این هدف و توسعه و رفاه این منطقه ‏برداشته شود، استقبال می‌کنیم.

با این وجود قاسمی با اشاره به سوابق آمریکا در مورد پایبندی به تعهدات بین المللی هشدار داد: با توجه به سوابق آمریکا و ترامپ و عدم اجرای تعهدات ‏این کشور بویژه در خصوص برجام که حتی متکی به قطعنامۀ شورای امنیت نیز بود، به ‏رفتار آمریکا و ترامپ خوشبین نیستیم. معتقدیم دولت کرۀ شمالی هم باید با هوشیاری و ‏دقت عمل کند. ماهیت رفتارهای دولت آمریکا به گونه‌ای است که نمی‌توان نسبت به ‏آن خوشبین بود و ما همواره با بدبینی به رفتارهای این کشور نگاه می‌کنیم.

نگاهی به اقتصاد کره شمالی

اقتصاد کره شمالی کاملا اقتصادی بسته است تا جایی که تا اواسط دهه 90 میلادی کسب و کارهای خصوصی نیز در این کشور به شدت محدود بود. کره شمالی از نظر اقتصادی به شدت به کمک های چین و روسیه وابسته است و اعزام نیروی کار از این کشور به سایر کشورها از جمله روسیه و کشورهای حوزه خلیج فارس یکی از منابع درآمدی این کشور به شمار می آید. صادرات کره شمالی مواد اولیه و برخی تجهیزات نظامی است و زغال سنگ اصلی‌ترین صادرات کره شمالی به چین به شمار می آید.

با این حال بر اساس برآوردها کرۀ شمالی دارای ذخایر معدنی فراوانی از جمله ذغال سنگ است که احتمالا ارزش آن به ۶ تریلیون دلار می‌رسد. احیای دوباره مسیرهای ریلی و جاده‌ای در این کشور می‌تواند به پیونگ یانگ برای استفاده از این منابع کمک کند. پیش‌بینی می‌شود یکی از اولین اقدامات، بازگشایی خطوط ریلی و جاده‌ای میان کرۀ شمالی و کرۀ جنوبی باشد. اقدامی که پیش از این در ماه آوریل مون جائه‌این و کیم جونگ-اون بر سر آن توافق کردند.

روز دوشنبه نمایندگان پارلمان کره جنوبی اعلام کردند که مجلس ملی کره جنوبی افزایش تعداد پیشنهادات لایحه توسط قانونگذاران را در دستور کار قرار داده است که قرار است به دنبال تقویت مبادلات اقتصادی با کره شمالی همزمان با  گرم شدن روابط با این کشور انجام شود.

این اصلاحیه ها در بودجه کره جنوبی از سوی یون کوآک-سوک (Youn Kwan-suk) رهبر حزب دموکرات در پارلمان کره جنوبی پیشنهاد شده و شامل طرح هایی برای اتصال خطوط ریلی دو کشور است.

از نظر کارشناسان، هر نوع پیشرفتی در گفتگوهای سنگاپور، برای کرۀ شمالی که در حال حاضر یکی از فقیرترین کشورهای جهان است، یک فرصت اقتصادی بزرگ محسوب می‌شود.

مون جائه-این، رئیس جمهوری کرۀ جنوبی طرحی را مبنی بر توسعۀ سه کمربند اقتصادی پیشنهاد کرده است. بر اساس طرح او، بهبودی روابط کرۀ شمالی با جامعه بین‌الملل، قلب صنعت کرۀ جنوبی را به اقتصاد کرۀ شمالی و سپس به اقتصاد چین و روسیه پیوند خواهد داد.

تاثیر  دیدار ترامپ و اون بر بازارهای شرق آسیا

یک تحقیق نشان داده است که بازارهای سهام آمریکا و چین در صورت موفقیت آمیز بودن تقویت کند. این تحقیق همچنین نشان داد که نتیجه ناامید کننده مذاکرات می تواند به بازار سهام اروپا آسیب برساند.

براساس تحقیق CNBC، در صورتی که دو رهبر بتوانند بر سر یک توافقنامه به نتیجه برسند بازارهای سهام چین با سود رو به رو می شوند. پس از مذاکرات بین رهبران کره شمالی و کره جنوبی که نشان دهنده بهبود روابط بود، در طول دو روز بزرگترین سهام شاخص FXI چین به طور متوسط 0.9 درصد افزایش یافت. این مطالعه در 19 نمونه از زمانی که کیم قدرت را در اواخر سال 2011 به دست آورد، مورد بررسی قرار گرفت.

Air China، که یک شرکت دولتی است که در اوایل ماه جاری اعلام کرد که پروازهای بین پکن و پیونگ یانگ را از سر گرفته است. بیشتر تجارت کره شمالی با چین است که بیشتر نفت کره شمالی را تامین می کند.

روز گذشته بازارهای آسیا نسبت به دیدار ترامپ و اون در سنگاپور واکنش مثبت نشان دادند. شاخص نیکی 225 (Nikkei 225) ژاپن 0.33% رشد را نشان داد و با 74.31 واحد افزایش به 22878.35 واحد رسید. شاخص سهام هَنگ سِنگ (HANG SENG) هنگ کنگ هم افزایش 0.13% داشت و با 39.36 واحد رشد به 31103.06 رسید.

 شاخص های سرزمین اصلی چین هم همانطور که پیشبینی می شد به دیدار ترامپ و اون واکنش مثبت نشان دادند تا جایی که شاخص شنزن (SHENZHEN) بیشترین رشد را در میان شاخص های شرق آسیا و اقیانوسیه داشت و رشد 1.15% را تجربه کرد. شاخص (SHANGHAI) هم 0.91% رشد کرد و به 3080.55 واحد رسید. شاخص ASX 200 استرالیا 0.15% بالا رفت و به 6054.40 واحد رسید. اما شاخص کاسپی Kospi)) کره جنوبی به دلیل اینکه این جلسه کوتاه بود و نتایج آن همچنان نامعلوم نزول داشت و با 0.05% کاهش به 2468.83 واحد رسید.

منبع: عصراقتصاد

نظرات
آخرین اخبار