فراتاب _ سرویس اجتماعی: اغلب شهرهای استان کرمانشاه طی این دهه های اخیر اسیر یک رشد افسارگسیخته و بی برنامه بوده اند و در این روند نه تنها توسعه پایداری را به خود ندیده اند بلکه بسیاری از پتانسیل ها، استعدادها، توانمندی ها و داشته های خود را نیز از دست داده اند.
شهرهایی مانند کرمانشاه، صحنه، پاوه، کرند، هرسین و ... همگی باغ شهرهایی زیبا با یک معماری سنتی جالب بوده اند ولی طی این چند دهه اخیر نه از آن معماری چشم نواز سنتی اثری مانده و از آن باغات سرسبز و خرم نشانی پیداست.
بافت تاریخی و سنتی این شهرها -که هویت و قدمت آن ها محسوب می شد- به بهانه نوسازی، تخریب شدند و از دل آن ها ساختمان های بی قواره و بی هویت سر برآورد. باغات شهری نیز اسیر طمع زمین خواران و منفعت طلبان شدند و به تدریج تخریب و تبدیل به اماکن مسکونی و اداری شدند.
حاصل این تخریب ها و رشد بی برنامه، بیکاری و رکودی است که همه را گرفتار خویش کرده. در این شرایط شهرها حتی از ایجاد یک سامان مناسب برای شهروندان عاجز بوده اند چه رسد به اینکه کانونی برای توسعه پایدار مناطق پیرامونی خویش و به ویژه روستاها باشند.
زندگی در اغلب این شهرها، آن لطف و صفای گذشته خود را برای شهروندان از دست داده است و بسیاری به امید فردایی بهتر از آن ها مهاجرت کرده اند.
در این شرایط ناپایدار، جای خوشبختی است هنوز معدود روستاهایی به ویژه در منطقه اورامانات یافت می شوند که به دلیل صعب العبوری و یا دروی از دسترسی برنامه ریزان، از گزند این تخریب ها در امان مانده اند و بافت تاریخی و طبیعت زیبای آن ها هنوز حفظ شده است.
از این نمونه ها می توان به روستاهای هجیج، زردویی، نسمه، تین، دودان، گلالی، ساتیاری، خانقاه، شمشیر و ... اشاره کرد که به ویژه با موج تازه بوم گردی و طبیت گردی در کشور، این روزها مملو از گردشگر هستند.
در این روستاها هنوز انواع محصولات باغی و کشاورزی با کیفیت مناسب تولید می شوند. این روستاها همچنین بخش عظیمی از جذابیت های فرهنگی و فولکوریک خود را حفظ کرده اند و جشن های فصلی آن ها گاه هزاران نفر را به منطقه می کشاند.
البته این روستاها نیز از آسیب و تخریب در امان نیستند و باید هوشیار باشند که پتانسیل ها و توانمند های موجود آن ها، از دست نروند.
به عنوان نمونه متأسفانه به تازگی بخش مهمی از دره زیبا و زیردست پاوه که قابلیت گردشگری فراوانی هم دارد به حوزه شهری ملحق شده است. این یعنی زنگ خطری برای نابودی بخشی از جاذبه های مهم گردشگری توسط بساز و بفروش ها. اتفاق تلخی که نمونه آن برای باغات سراب قنبر و کسری در کرمانشاه به شکل بسیار تأثرانگیزی رخ داده است.
هم اکنون برخی سودجویان در این روستاها دوره افتاده اند و با پیشنهادهای وسوسه انگیز سعی در ترغیب روستاییان برای فروش باغات خویش هستند. در مواردی هم این اتفاق شوم رخ داده است.
این روستاهای توانمند از جمله امیدهای کرمانشاه برای برون رفت از این وضعیت دشوار توسعه نیافتگی محسوب می شوند. باید هواسمان به این روستاها باشد تا به سرنوشت تلخ شهرها دچار نشوند. این وظیفه دشوار به ویژه متوجه خود روستاییان است. آن ها باید بدانند در صورت از دست دادن سرمایه های خود مجبورند حاشیه نشین شهرها شوند.
با توانمندسازی روستاییان، باید شرایطی را فراهم کرد تا آن ها خود محور برنامه های توسعه باشند و سر رشته کارها در دست اهالی بومی منطقه همچنان باقی بماند.
نویسنده: بهزاد خالوندی
بازنشر این مطلب با ذکر منبع «فراتاب» بلامانع است
