تحليل حقوقي جنايات داعش عليه ايزديان | فراتاب
کد خبر: 7534
تاریخ انتشار: 22 اسفند 1396 - 18:14
مژده اسمعیلی
در تحلیل حقوقی جنایات علیه ایزدی ها عناصر مادی ، روانی و قانونی این عنصر که شناسایی آن به دشواری قابل پیگیری است با استناد به تعریف نسل کشی طبق ماده 6 اساسنامه وجود یک هدف خاص برای از بین بردن تمام یا بخشی از گروه قومی،ملی،نژادی و مذهبی را باید اسنت

 

فراتاب - گروه حقوقی: گروه دولت اسلامی عراق و شام (داعش) فعالیت های نظامی خود را از سال 2013 میلادی در سوریه آغاز کرد و سپس به عراق حمله کرد که به دلیل جنایات سنگینی که مرتکب شده بود شهرت جهانی پیدا کرد. این گروه جنایاتی از قبیل قتل ها، خرید و فروش زنان و کودکان، بردگی جنسی،جداسازی زنان از مردان و زجر و آزار که این جنایات طبق ماده 8-7-6 اساسنامه دیوان بین المللی کیفری جنایت محسوب می شود. ابزار زنگ هشدار (خطر) به ویژه در حملات کورکورانه در مناطق پر جمعیت و غیرنظامی و بیشتر علیه ایزدی ها زیاد است و جنایات دولت اسلامی عراق و شام در تعارض با قوانین بین المللی می باشد و اینکه امکان رسیدگی به جنایات داعش درکدام دادگاه صالح محسوب می شود با توجه به اینکه داعش دولت نیست و فقط یک گروه تروریستی می باشد و اقدامات او علیه انسانها در کدام مرجع باید رسیدگی شود؟

 

گروه قومی و مذهبی ایزدی ها: یزیدیان، ایزدی‌ها یا ایزدیان (به کردی: Êzidî یا ئیزیدی)  اقلیت مذهبی کردی هستند که در شمال عراق ،سوریه ،جنوب شرقی ترکیه و قفقاز زندگی می‌کنند. شمار مهاجران ایزدی در چند دهه اخیر در اروپا رو به فزونی‌ست. ایزدیان به زبان کردی با گویش کرمانجی صحبت می‌کنند. آیین ایشان، یزیدیه، شاخه ای از بهدینانیه‌ ست که آمیزه‌ای از عقاید اسرارآمیز و ادیان پیش از اسلام و عقاید اسلامی‌ست. یهودیت، مسیحیت، نسطوری، مزدیسنا و تصوف بر آیین ایزدیان تاثیر گذاشته است. ایزدیان در کردستان عراق، کردستان ترکیه، کردستان سوریه و قسمت کردنشین ارمنستان و اطراف تفلیس زندگی می‌کنند. البته تعدادی نیز به آلمان و برخی کشورهای دیگر مهاجرت کرده‌اند.اگرچه آماری رسمی و مشخص در مورد آنان در دست نیست، اما شمار آنان در مجموع این کشورها تا پانصد هزارنفر برآورد می‌شود که حدود دویست‌هزار نفر از آنان در عراق زندگی می‌کند. ولی بنا به گفته تحسین سعید بیک امیر ایزدیان جهان ، آنان در در عراق بین ۶۰۰٬۰۰۰ الی ۷۰۰٬۰۰۰ نفر و در دنیا نیز حدود ۱٬۵۰۰٬۰۰۰ نفر هستند.

1-اقدامات داعش علیه ایزدیان:گفتگوی سازمان ملل در مورد منع مجازات ژینو سیدرا اینطور تعریف می کند:((هریک از اعمال زیر است که به قصد نابودی، در تمام یا یک بخش ملی، قومی یا مذهبی)).

1-1-کشتن/ قتل اعضای گروه ؛ داعشی ها در این دوره پیش از صدها نفر، ممکن است بیشتر از 1000 ایزدی توسط داعش کشته شده باشند. مردم برای اینکه محفوظ باشند به سرعت فرار می کردند و آنها مردم را به ضرب گلوله می کشتند. قتل عام (عمدتا مردان)را نیز مرتکب شدند. بزرگترین قتل عام شناخته شده در تاریخ 15 اوت 2014 در جامعه تحت محاصره کوچو براساس گزارشهای تا 400 مرد را کشتند. اعتقادم بر این است که صدها نفر از ایزدی هم از گرسنگی و کم آبی در کوه شنگال در گذشتند. داعش بین 40.000 تا 50.000 از ایزدی ها را در مورخ 3 و7 اوت 2014 به دام انداخته است.

2-1-باعث آسیب جدی جسمی یا روحی به اعضای گروه؛ این کمیسیون به منزله تشکیل خشونت جنسی علیه بردگی جنسی زنان و کودکان ایزدی،آسیب جدی جسمی یا روحی به کودکان و مردان شده است. داعشی ها رفتاری تحقیر آمیز یا غیر انسانی علیه ربوده شده ها انجام می دادند.

3-1-شرایط عمدی برای نابودی فیزیکی برای بخشی یا تمام گروه؛ داعشی ها کوه شنگال را در تاریخ 3و 7 اوت 2014 محاصره کردند، و به دام انداختن 40.000 تا 50.000 ایزدی و عمدا آنها را محروم از منابع ضروری برای بقای خود از جمله آب، غذاو مراقبتهای پزشکی کرده است. سازمان ملل متحد گزارش خود را که طی 3 روز از محاصره کوه شنگال، 40 کودک ایزدی فوت کرده اند.

4-1-شرایط اجباری یا تحمیلی در نظر گرفته شده برای جلوگیری از زاد و ولد در گروه؛ داعشی ها با آدم ربایی و تاثیر جلوگیری از زاد و ولد در آینده به 2 روش: 1 ) با جلوگیری زنان از شوهرانشان، یا محروم کردن زنان مجرد از این فرصت ازدواج با یک مرد ایزدی، داعش برای پیشگیری از دو پدر و مادر برای به دنیا آوردن یک فرزند ایزدی. 2) زنان ربوده شده مجبور شدند مطابق سنت یا کیش داعشی ها رفتار کنند و اگر یک فرد ایزدی به کیش آنها در نیاید در آینده کودک ایزدی در نظر گرفته نمی شود.

5-1-انتقال اجباری کودکان از گروهی به گروه دیگر؛ داعش به زور کودکان ایزدی را منتقل می کند، و داعش آنها را (کودکان را ) برای تبدیل شدن به کودکان سرباز یا بردگی جنسی در دست مبارزان قرار می دهد. این کودکان مجبورند به گرایش اسلام سنی و در هر حال از این فرصت برای رشد کردن در معرض فرهنگ متفاوت و محروم از مذهب خود می مانند. طرفداران ایزدی به سازمان حقوق بشر گزارش دادند که 1.562 ایزدی کشته شده اند. از جمله کسانی که اعتقاد داشتیم در کوه شنگال بر اثر کم آبی و گرسنگی بدن فوت کرده اند. و پس از آن توسط داعش محاصره شده اند. مقامات دولت منطقه ای کردستان گزارش می دهند که 5.838 ایزدی ربوده شده که از این تعداد 3.192 تن زن و 2.646 مرد بوده است. مقامات گزارش دادند که در 15 اوت 2015، 2.080 ایزدی آزاد شده اند، از جمله 302 مرد، 510 پسر، 785 زن و 483 دختر بوده است.تقریبا  همه آنهایی که آزاد شدند مجبور بودند که آیین یا کیش  یا دین اسلام را انتخاب کنند. با توجه به طرفداران ایزدی حداقل 3.758 ایزدی از دست رفته باقی می ماند.ژینوسید گاهی اوقات شامل کشتار تعداد بسیار زیادی از مردم- همانطور که در هولوکاست و رواندا در سال 1994-حملات در مقیاس کوچک تر می تواند تعریف جنایت ژینوساید را تامین کند. همانطور که در مواد مختلف مربو به ژینو ساید مسلمانان در سربرنیسیا و بوسنی نشان داده شده است،قصد از بین بردن یک گروه در یک منطقه محدود و در تعداد کم یا محدود می توان به ژینوسید اشاره کرد. قتل عام  در درجه اول مردان در جوامع محاصره شده مانند روستای کوچو و جاهای دیگر، و جرم آدم ربایی،تبدیل اجباری، و اسارت زنان و کودکان نمونه هایی از تخریب بین المللی در بخشی از مردم ایزدی است.حمله به کوچو به ویژه نشان می دهد تلاش روشن برای از بین بردن مردم ایزدی وجود دارد به این عنوان تقریبا هر مرد بالای سن 12 سال را اعدام کردن و همه زن وفرزندان را ربوده اند و به بردگی گرفته اند. همانطور که در سربرنیسیا این جنایت فجیع آمیزتر بوده است.

عناصر جرائم بين المللي در اعمال داعش عليه ايزديان: داعش در حملات علیه ایزدیان مرتکب فعل مادی و روانی شده است که این افعال طبق عنصر قانونی که همان ماده 8-7-6 اساسنامه دیوان کیفری بین المللی  جنایت تلقی می شود.

1-عنصرمادی: برای تحقق نسل زدایی، نیازی به انقراض کامل یک گروه نیست. هرگاه یکی از اعمال پیش گفته با عنصرروانی لازم برای وقوع این جنایت توأم گردد، عنوان نسل زدایی بر آن صدق می نماید. نسل زدایی می تواند هم از طریق فعل و هم از طریق ترک فعل صورت پذیرد. در پرونده کامباندا ، متهم علاوه بر سایر موارد، به خاطر امتناع از انجام وظایف خویش در مقام نخست وزیر روآندا، جهت اتخاذ تدابیری به منظور متوقف کردن قتل عامهایی که وی از ارتکاب آنها آگاهی داشته و یا محافظت ازکودکان و مردم عادی در قبال قتل عامهای احتمالی، پس از آنکه شخصا، انجام موارد فوق از وی درخواست شده و وی با خودداری از هرگونه اقدام، وقوع قتل عامها را باعث شده بود، محکوم به نسل زدایی گردید.

2-عنصر روانی: برای محکوم نمودن یک فرد  به  جنایت  نسل کشی باید ثابت شود که متهم قصدی خاص که همانا «پیوندی ذهنی میان نتیجه مادی و حالت روانی فرد است»  برای  نابود کردن  دست کم جزئی از یک  گروه ملی، قومی، نژادی یا مذهبی به دلیل دارا بودن  این ویژگی ها  داشته، یا دست کم نسبت به مشارکت در نسل کشی به معنای نابود سازی حداقل جزئی از یک گروه ملی، قومی، نژادی یا مذهبی، به دلیل برخورداری از این اوصاف، آگاهی روشن  داشته است .  به عبارت دیگر لازم است  به  اثبات رسد که وی می دانسته یا می بایست می دانسته که  عمل وی  به  نابودی تمام یا  بخشی از گروه های تحت حمایت منتهی خواهد شد . قصد ضروری برای اثبات نسل کشی را می توان از طریق وقایعی چند استنباط نمود؛ از قبیل گفتار، اعمال یا نمونه ای از رفتار هدفمند که عامدانه، پیوسته و سازمان یافته، قربانیان را به خاطر تعلق به گروهی خاص هدف قرار داده، در حالی که اعضای سایر گروهها را مستثنا می کند. قراین و اماراتی که برای اثبات این قصد مفید  به  نظر می رسد، عبارت اند از : بافت کلی ارتکاب سایر افعال جنایتکارانه که توسط همان فرد یا سایرین به شیوه ای سازمان یافته علیه همان گروه صورت گرفته است،  هدف گیری فیزیکی یک گروه تحت حمایت یا اموال آنها، به کارگیری الفاظ اهانت آمیز علیه اعضای آن گروه، سلاحهای مورد استفاده و دامنه آسیب های جسمانی، روش قاعده مند برنامه ریزی، شیوه سازمان یافته کشتار و میزان نسبتا متناسبی از نابودی واقعی گروه مورد هدف یا شروع به آن در یک منطقه یا کشور.

3-عنصرقانونی: نسل کشی ، جرمی است که توجه جهانی را به خود جلب کرد . ماده ششم اساسنامه، این جرم را به همان نحوه تعریف کرده است که در کنوانسیون نسل کشی 1984 آمده است . قید «جنگ از پیش اعلام شده» ، زمانی از جرایم علیه بشریت حذف شد که احکام دادگاه نورنبرگ ، درقالب کنوانسیون نسل کشی در سال 1948 انعکاس یافت. ماده 1 این کنوانسیون به صراحت اعلام می دارد که «نسل کشی، چه در زمان صلح و چه در زمان جنگ ، از نظر حقوق بین الملل ، جرم است». شمار زیادی از کشورها این پیمان را تصویب کردند ، تا جای که می توان آن را یکی از قواعد مسلم حقوق بین الملل عرفی به حساب آورد که تمام کشورها – چه آن را تصویب کرده باشند و چه تصویب نکرده باشند – ملزم به رعایت آن هستند . این کنوانسیون ، از کلیه کشورها می خواهد تا عاملان نسل کشی را تحت تعقیب قانونی قرار دهند؛

نتیجه گیری: یکی از جنبه های دشوار تعیین اینکه آیا نسل کشی رخ داده است شناسایی وجود یک هدف خاص برای از بین بردن تمام یا بخشی از گروه قومی،ملی،نژادی و مذهبی است.دادگاه تعیین کرده است که قصد نسل کشی خاص را می توان از تعدادی از عوامل،از جمله زمینه هایی به طور کلی، اعمال و اظهارات متهمان، قبل و بعد از حملات مرتکب شده را باید استنباط کرد. داعشی ها ایزدیان را عمدی مورد هدف حملات خود قرار دادند. در یک بیانیه از داعش آمده است که داعشی ها مذهب ایزدیان را خشکه مقدس تفسیر می کنند و آنها در امتداد و جهت اسلام نیستند و داعشی ها در تبلیغاتی خود از ایزدیان به عنوان شیطان پرست یاد کرده اند و نوشته های زیادی از آنها هست که ایزدیان ارزش زندگی کردن را ندارند. براساس تجزیه و تحلیل داعش یک سوال این است که چرا جمعیت ایزدیان هنوز وجود دارد؟وتفسیری که داعشی ها اظهار می کنند این است که:یا باید آنها را کشت یا به اجبار به دین اسلام گرایشدر گزارشی که سازمان ملل منتشر کرده از قدرت های بزرگ خواسته اند که برای نجات دست کم ۳۲۰۰ زن و کودک یزیدی که در اسارت داعش هستند تلاش کنند و پرونده این نسل کشی را برای پیگیرد قانونی به دیوان بین المللی کیفری بفرستند. بیاورند.

 

مژده اسمعیلی، کارشناس ارشد جزا و جرمشناسی

بازنشر این مطلب با ذکر منبع «فراتاب» بلامانع است

نظرات
آخرین اخبار