پیشتر هشدار داده شده بود که این اقدام آمریکا ممکن است ضربه ای مهلک بر اقتصاد خود آمریکا داشته باشد و برخی از تحلیلگران نیز هشدار داده اند که بحران بزرگ اقتصادی آمریکا که از آن به عنوان رکود بزرگ نام برده میشود. این بحران در سال 1929 آغاز شد با وضع تعرفه روی آهن و فولاد آغاز شد و به تدریج گسترش یافت. این بحران در دهه 1930 میلادی باعث بروز مشکلات اقتصادی بزرگی برای آمریکا شد که از آن می توان به بیکاری گسترده و سقوط شدید بازار سهام وال استریت اشاره کرد.
کارشناسان بازار اقدام ترامپ را مغایر با قوانین سازمان تجارت جهانی میدانند. براساس مقررات این سازمان، تنها در مواردی که امنیت ملی کشورها تهدید شده باشد، کشورهای عضو می توانند بر واردات کالا و خدمات تعرفه وضع کنند. این در حالی است که ارتباط دادن امنیت ملی و واردات فولاد و آلومینیوم بسیار سخت و غیرممکن است. با این حال رئیسجمهور جمعه هفته گذشته در پیامی که در شبکه اجتماعی توئیتر منتشر کرد گفت:» ترامپ جنگهای تجاری خوب هستند و پیروزی در آنها- برای آمریکا- آسان است.”
به گزارش رویترز، ترامپ روز پنجشنبه با امضای فرمانی و همانطور که پیشتر اعلام کرده بود تعرفۀ واردات فولاد به این کشور را ۲۵ درصد و واردات آلومینیوم را ۱۰ درصد افزایش داد. رئیس جمهور آمریکا بعد از امضای این فرمان تاکید کرد که این تصمیم با هدف حمایت از تولیدات داخلی اتخاذ شده است. ترامپ مکزیک و کانادا را از این فرمان اجرایی مستثنی نموده و اعلام کرد که تا زمان پایان گفتگوهای آمریکا با کانادا و مکزیک دربارۀ نتیجه پیمان قرارداد تجارت آزاد آمریکای شمالی موسوم به نفتا (Nafta) و توافق برای قراردادی «جدید و عادلانه»، این تعرفهها بر واردات محصولات دو کشور همسایه اعمال نخواهد شد. با این وجود برخی از گزارشها نشان از این دارد که این معافیت موقت و تنها برای ۳۰ روز برقرار خواهد بود.
تحلیلگران بازار انتظار دارند که با اعمال این تعرفهها قیمت فولاد آمریکا تا پایان سال ۲۰۱۸میلادی، از رقم ۴۷۶ دلار به ازای هر تُن قبل از آغاز ریاست جمهوری دونالد ترامپ به مبلغ ۷۰۰ دلار به ازای هر تن افزایش یابد. این قانون تا ۱۵ روز دیگر به اجرا درخواهد آمد. هدف این مقررات دفاع از تولیدات داخلی این محصولات است. آمریکا بیشتر نیازهای خود به فولاد و آلومینیوم را از طریق واردات تأمین میکند. بیشتر این محصولات از کانادا، برزیل و مکزیک وارد میشود.
با اینکه تولید کنندگان فولاد در خارج از آمریکای شمالی اعلام کردهاند که میتوانند این بحران را بدون آن که مشکلی در فعالیتهایشان ایجاد شود پشت سر بگذارند اما بسیاری از کشورها نگران تلافی دیگر رقبای آمریکا و ایجاد یک جنگ تجاری جهانی در پی این تصمیم ترامپ هستند.آمریکا در سال ۲۰۱۷ میلادی ۳۶ میلیون تن فولاد وارد کرد که این میزان کمتر از ۸ درصد از کل معاملات ۴۷۳ میلیون دلاری بازار جهانی فولاد در سال گذشته میلادی بود.
واکنشهای جهانی به اقدام ترامپ
همانگونه که پیش بینی می شد اقدام ترامپ با واکنشهای منفی بسیاری رو به رو شد.
چین در واکنش به این فرمان ترامپ اعلام کرد که در صورت آغاز هر جنگ تجاری از سوی آمریکا «پاسخ مناسب و لازم» را به واشنگتن خواهد داد. وزیر خارجه چین نیز با تاکید بر روابط اقتصادی بین دو کشور اعلام کرد که چین و آمریکا باید شریک باشند و نه رقیب یکدیگر.
اتحادیه اروپا نیز با این تصمیم رئیس جمهور آمریکا مخالفت کرده و اعلام کرده که اقدامات تلافی جویانه ای را در قبال برخی از کالاهای وارداتی آمریکا به اروپا مد نظر دارد.
وضع تعرفههای جدید گمرکی بر فولاد و آلومینیوم از سوی آمریکا با انتقاد همپیمانان ایالات متحده روبرو شده، چرا که افزایش تعرفهها متوجهی تقریبا تمامی کشورها است.
تارو کونو، وزیر خارجه ژاپن نیز تصمیم دونالد ترامپ در این راستا را "تأسفبرانگیز" خواند و هشدار داد که این تصمیم میتواند پیامدهایی جدی بر مناسبات تجاری ژاپن و آمریکا و همچنین اقتصاد جهانی داشته باشد.
سسیلیا مالمستروم، کمیسر بازرگانی اتحادیه اروپا ترامپ را فراخواند که برای این اتحادیه استثنا قائل شود.
او با انتشار پیامی در توئیتر در استدلال خواست خود نوشت که "اتحادیه اروپا از همپیمانان و شریکان نزدیک ایالات متحده است".
مالمستروم گفت، میکوشد که در روزهای آینده این مسئله را روشن کند. کمیسر بازرگانی اتحادیه اروپا امروز با رابرت لایتیزر، مأمور ویژه دولت آمریکا در امور تجاری در بروکسل دیدار و گفتوگو خواهد کرد.
روسیه، ترکیه و آلمان در ردههای بعدی کشورهایی هستند که به آمریکا فولاد و آلومینیوم صادر میکنند. رسانهها روز گذشته از امکان اقدامات تلافیجویانه ترکیه در اعتراض به تصمیم دولت ترامپ دولت ترکیه خبر دادهاند.
رویترز به نقل از یک مشاور رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه گزارش داد که این کشور ممکن است، افزون بر افزایش عوارض گمرکی بر واردات پنبه از آمریکا تعرفهها برای دیگر محصولات آمریکایی را نیز افزایش دهد.
تصمیم دولت ترامپ در مورد افزایش عوارض گمرکی بر واردات فولاد و آلومینیوم در داخل آمریکا نیز مخالفتهای جدی را حتی در صفوف همحزبیهای رئیس جمهوری آمریکا به دنبال داشته است.
صد تن از نمایندگان حزب جمهوریخواه با امضای نامهای هشدارآمیز در این باره تاکید کردهاند که عوارض گمرکی سبب کمتر شدن توانایی رقابت شرکتهای آمریکایی و فقیرتر شدن مصرفکنندگان خواهد شد.