فراتاب - گروه بین الملل: از هنگام شکست «هیلاری کلینتون» به «دونالد ترامپ» در انتخابات ریاست جمهوری و پایان یافتن دوران اوباما، تا مدتی حزب دموکرات آمریکا دچار بحران شد. بااینحال پیروزی دموکراتها در سه انتخابات اخیر ویرجینیا، نیوجرسی و نیز سنای آلاباما نویدبخش رویگردانی نسبی افکار عمومی آمریکا از جمهوریخواهان است.
حزب دموکرات سه شکست بزرگ را در یکزمان تجربه کرد؛ درحالیکه هیچکس باور نمیکرد ترامپ بتواند پیروز میدان انتخابات ریاست جمهوری باشد، این میلیاردر 72 ساله توانست با اختلاف قابلتوجهی رقیب شهیر خود را از پیش رو بردارد.
همزمان اما انتخابات مجلس نمایندگان و نیز 34 کرسی سنا نیز برگزار شد. از معمولاً در زمانهایی که رئیسجمهوری از حزب دموکرات در کاخ سفید حضور دارد، حزب مقابل در انتخابات کنگره موفقتر عمل میکند و همین امر در انتخابات مجلس از سال 2010 و در انتخابات سنا از سال 2014 اتفاق افتاده بود و اکثریت هر دو پارلمان آمریکا در اختیار جمهوریخواهان قرار داشت.
اما به دلیل اینکه وضعیت انتخابات ریاست جمهوری مشخص نبود، نمیشد پیشبینی کرد که در سال 2016 کدام حزب میتواند در انتخابات کنگره موفق شود.
در انتخابات مجلس نمایندگان، جمهوریخواهان به رهبری «پل رایان»، بر دموکراتها به رهبری «نانسی پلوسی» غلبه کردند و 241 کرسی را برای خود نگه داشتند. دموکراتها اما تنها توانستند 6 کرسی بیشتر به دست بیاورند و با 194 کرسی، بار دیگر با 47 نماینده کمتر به رقبای محافظهکار خود باختند.
در انتخابات سنا نیز اوضاع به همین منوال رقم خورد «هری رید»، رهبر دموکراتها اگرچه توانست تعداد کرسیهای حزبش را از 44 به 47 برساند و یک کرسی نیز به «آنگوس کینگ»، کاندیدای مستقل رسید. کرسیهای جمهوریخواهان نیز اگرچه از 54 به 52 تنزل کرد، اما محافظهکاران توانستند اکثریت سنا را نیز حفظ کنند.
بهاینترتیب حزب دموکرات در یکشب سه شکست در سه جبهه متفاوت را تجربه کرد. چندی بعد نیز «برنی سندرز» از حزب دموکرات جدا شد اما با این حزب در ائتلاف باقی ماند و آنگوس کینگ نیز با حزب دموکرات مؤتلف شد. درنتیجه همه این تحولات کرسیهای دموکراتها عملاً به 48 رسید.
از هنگام رقم خوردن این نتایج تلاش ترامپ و جمهوریخواهان برای نابودی میراث اوباما آغاز شد؛ فرمانهای اجرایی ممنوعیت ورود پناهجویان به آمریکا و سپس آمادهسازی مقدمات برای ساخت دیوار مرزی، تلاش برای برهم زدن توافق هستهای با ایران، افزایش شدید بودجه نظامی، فروش تسلیحات بیشتر به کشورهای عربی، تشدید درگیری لفظی با کره شمالی، کاهش هزینههای عمومی دولت (ازجمله در مورد بیمه همگانی و سپس کاهش مالیات سرمایهداران) و سرانجام اعلام قدس بهعنوان پایتخت اسرائیل ازجمله مهمترین سیاستهای ترامپ بوده است.
همزمان با این اقدامات، ظهور و بروز گروههای سفید برتر پندار و نژادپرست در عرصههای عمومی بهشدت افزایش یافت و چندین بار درگیری میان این گروهها و سیاهپوستان گزارش شد.
بسیاری از ناظران معتقد بودند که حزب دموکرات دچار مشکل عدم خلاقیت شده و پس از خروج اوباما از قدرت هنوز زیر سایه او قرار دارد. دموکراتها نتوانسته بودند شخصیت کاریزماتیک دیگری را به افکار عمومی بقبولانند و شخصیتهای پرنفوذ این حزب نیز متهم به ادامه سیاستهای کلیت نظام مستقر بودند.
اما رفتهرفته با جدیتر شدن پرونده «تحقیقات علیه دخالتهای احتمالی روسیه در انتخابات ریاست جمهوری» و نیز مشی نامعقول ترامپ در سیاست خارجی کمکم میرفت ورق برگردد.
نظرسنجیها نیز رفتهرفته ناامیدی مردم از استراتژیهای ترامپ را نشان میداد و حتی چند نظرسنجی معتبر ازجمله گالوپ ترامپ را نامحبوبترین رئیسجمهور تاریخ آمریکا دانست.
پایان سال 2017 اما برای حزب دموکرات همراه با موفقیتهای بیشتری بود؛ در ماه نوامبر دموکراتها توانستند در انتخابات فرمانداریهای دو ایالت نیوجرسی و ویرجینیا بر رقبای محافظهکار خود چیره شوند.
همچنین به دلیل استعفای «جف سشنز»، نماینده جمهوریخواه سنا و تصدی سمت دادستانی کل آمریکا توسط او، کرسی ایالت آلاباما در سنای آمریکا خالی شد و انتخابات میاندورهای بر سر این کرسی نیز 12 دسامبر برگزار شد. این انتخابات نیز با پیروزی «داگ جونز»، کاندیدای دموکرات بر «روی مور» همراه شد. روزنامه گاردین می نویسد: پیروزی جونز بر مور در آلاباما مثل این است که تیم راگبی نیوزلند برابر جامائیکا شکست بخورد.
شکست روی مور دو تأثیر بسیار مهم برجا خواهد گذاشت؛ اولاً این شکست باعث شد تعداد کرسیهای جمهوریخواهان در سنا اکنون 51 برسد و دموکراتها نیز 49 کرسی را در اختیاردارند. درنتیجه تبدیلشدن بسیاری از لوایح موردنظر ترامپ به قانون سختتر از قبل میشود.
از سوی دیگر نیز به دلیل اتهاماتی که در عرصه عمومی علیه روی مور وجود داشت، «میچ مک کانل» و دیگر رهبران حزب جمهوریخواه قصد داشتند فرد دیگری را برای شرکت در انتخابات آلاباما کاندیدا کنند، اما با اصرار شدید ترامپ، مور بهعنوان کاندیدای جمهوریخواهان انتخاب شد.
اکنون شکست مور بهنوعی نشاندهنده شکست سیاست ترامپ نیز هست و باعث میشود رهبران حزب جمهوریخواه بیشازپیش از رئیسجمهور فاصله بگیرند.
این نتایج احتمالاً باعث افزایش انسداد سیاسی در واشنگتن میشود زیرا دموکراتها از قدرت بیشتری برای مسدود کردن ابتکارات ترامپ برخوردار میشوند و خود جمهوریخواهان نیز هرروز از او دورتر میشوند.
همچنین تجربه نشان میدهد که به وجود آمدن انسداد سیاسی به زیان حزبی تمام خواهد شد که متصدی ریاست جمهوری است. با توجه به در پیش بودن انتخابات مجلس نمایندگان و نیز 33 کرسی سنا در 6 نوامبر 2018 فضا برای دستبهدست شدن اکثریت کنگره و موفقیت دموکراتها بیشتر خواهد شد.
تغییر اکثریت کنگره نیز البته میتواند در آستانه انتخابات آتی برای ترامپ دردسرساز شود، بهطوریکه به نظر میرسد تغییر اکثریت کنگره راه را برای استیضاح یا اعلامجرم علیه رئیسجمهور نیز باز میکند.
تحریریه فراتاب
بازنشر این مطلب با ذکر منبع «فراتاب» بلامانع است