اما آنچه باید به آن توجه داشت لزوم و ضرورت شبکه سراسری برق در کشور است. شبکه ای که این روز ها به دلیل گرمای شدید تابستان و رشد چشمگیر مصرف مشترکین به صورت قابل توجهی با تنش رو به رو شده است، چرا که برخی بر این باورند که شبکه توزیع برق کشور توان تحمل این میزان مصرف را ندارد و اگر مصرف از یک میزان مشخص بالا تر برود، شبکه توزیع دچار مشکلات عدیده ای می شود و در نتیجه ممکن است برق در برخی نقاط کشور به صورت عمده قطع شود.
توزیع برق از بخش تولید تا مصرف دو مرحله دارد. انتقال از مولد تا پست توزیع، و سپس انتقال از پست توزیع به مصرف کننده.
گفتنی است فرایند جابجایی توان الکتریکی را انتقال انرژی الکتریکی گویند. این فرایند معمولا شامل انتقال انرژی الکتریکی از مولد یا تولید کننده به پست های توزیع نزدیک شهرها یا مراکز تجمع صنایع است و از این پس یعنی تحویل انرژی الکتریکی به مصرف کننده ها در محدوده توزیع انرژی الکتریکی است.
اما مرحله توزیع، این مرحله یکی از مراحل انتهای تحویل انرژی الکتریکی به مصرف کننده ها است. این بخش به طور کلی شامل خطوط ولتاژ متوسط، پست های ترانسفورمری و خطوط ولتاژ پایین می شود.
شبکه توزیع اما این روز ها خود به یک چالش مبدل شه است، چرا که یک اختلال معمولی در شبکه انتقال اولیه می تواند چندید پست توزیع را بی برق کند که این مساله بدون شک عاملی می شود برای قطعی برق در محدوده بزرگی از شبکه برق.
برای مثال در بیستم ماه مه سال ۲۰۰۱ میلادی، برق در چند شهر عمده ایران یعنی تهران، اصفهان، شیراز، تبریز، کرمانشاه، قزوین و همدان قطع شد که یک جمعیت ۳۰ میلیونی را در بر می گرفت.
این موضوع که این جمعیت برای حتی چند ثانیه هم برق نداشته باشند می تواند حوادث و پیامد های ناگواری را در بر داشته باشد. از این رو می توان این گونه برداشت کرد که شبکه توزیع سراسری به خودی خود می تواند به یک چالش تبدیل شود. چالشی بسیار قابل توجه که می تواند اختلالاتی اساسی در مسائل ملی ایجاد کند.
در همین راستا مدیرعامل شرکت مادر تخصصی تولید نیروی برق حرارتی به ایسنا گفت: باوجود ورود موج گرمای هماهنگ به کشور، نیروگاه های تولید برق حرارتی آمادگی بالای ۹۹.۵ درصد برای تامین برق کشور را دارد که این مساله در طول چند سال اخیر بی سابقه بوده است.
محسن طرزطلب با بیان این که در حوزه تولید برق هیچ مشکل خاصی وجود ندارد، تصریح کرد: عمده برق کشور از طریق نیروگاه های حرارتی تامین می شود که در حال حاضر نیز این نیروگاه ها از آمادگی بالایی برخوردار هستند.
وی با بیان این که عمده مشکل تامین برق کشور در بحث انتقال و توزیع به وجود می آید، اظهار کرد: در بحث تولید هیچ مشکلی برای تامین برق وجود ندارد، اما زمانی که گرما زیاد می شود برای توزیع و انتقال برق، شبکه با مشکلاتی مواجه می شود.
مدیرعامل شرکت مادر تخصصی تولید نیروی برق حرارتی با اشاره به میزان ظرفیت تولید نیروگاه های حرارتی، بیان کرد: این نیروگاه ها بیش از ۵۶ هزار مگاوات ظرفیت تولید دارند و با توجه به این که میزان گرما نیز در حال کاهش است بی شک وضعیت آمادگی نیروگاه ها نیز افزایش می‌یابد.
طرزطلب در خصوص وضعیت فعالیت نیروگاه های حرارتی کشور، توضیح داد: یک واحد نیروگاه در بندرعباس به ظرفیت ۲۵۰ مگاوات از مدار خارج شد که تا سه روز آینده وارد مدار می شود، اما مابقی نیروگاه ها دولتی و خصوصی با تمام توان در حال فعالیت هستند.
از این رو می توان دریافت که شبکه توزیع برق کشور را گرمای شدید و مصرف زیاد مورد تهدید قرار می دهد. با این حال گزارش ها خبر از این می دهند که مصرف و دمای هوا هر دو رو به افزایش هستند و این به آن معنی است که خطری جدی در کمین شبکه توزیع برق است.
گفتنی است طبق اعلام سازمان هواشناسی تا آخر هفته جاری شاهد ورود یک موج گرم هماهنگ در کشور خواهیم بود که همین مساله احتمال خاموشی در کشور را افزایش داده و به همین دلیل مسووولان برقی هشدارهای جدی را برای مدیریت مصرف می‌دهند.
در حال حاضر بیشترین مصرف برق مشترکان به دلیل استفاده از وسایل سرمایشی است؛ از این رو تقاضای ما از مشترکان خانگی، انتقال استفاده از وسایل برقی پرمصرف به ساعات غیر پیک است.
علاوه بر این مدیر عامل شرکت برق منطقه ای استان تهران از در پیش بودن گرمای فراگیر و سنگین طی روز های آینده در کشور خبرداد و بر لزوم صرفه جویی بهینه و منطقی مصرف انرژی برق در جامعه تاکید کرد.
به نوشته تسنیم،غلامرضا خوش خلق ضمن اشاره به این جمله که کشور سال گذشته و امسال گرمای زود رس و سنگینی را تجربه کرده است، افزود: با توجه به گرمای فراگیر و سنگین پیش روی کشور می طلبد مردم در مصرف برق همکاری لازم را داشته تا همگان به سلامت از این گردنه عبور کنند.
وی در ادامه با بیان اینکه 20 درصد از مجموع شبکه برق و 25 درصد مشترکان کشور درحوزه برق منطقه تهران قرار دارند، اظهار داشت: نقش مردم این استان در حفظ پایداری شبکه و جلوگیری از قطعی برق بسیار حساس و قابل توجه است.
مدیر عامل شرکت برق منطقه ای تهران با اشاره به این جمله که پیک مصرف برق در 20 تیر ماه سال جاری در استان از مرز 10 هزار و 91 مگاوات گذشت، گفت: سال گذشته پیک مصرف 9 هزار و 550 مگاوات بوده است.
وی با بیان اینکه امسال مصرف برق در استان تهران شش درصد رشد داشته است، افزود: با توجه به تمهیدات صورت گرفته و همکاری تمامی آحاد مردم به یقین از گرمای شدید در فصل تابستان به سلامت عبور و مشکلی ایجاد نخواهد شد.
از طرفی مساله ای که از یاد ها جا مانده، این است که جمعیت ایران روز به روز در حال افزایش است که این موضوع خبر از نیاز روز افزون کشور به انرژی برق می دهد. نیازی که با شبکه موجود قابل تامین نیست.
این در حالی است که معاون وزیر نیرو گفت: مرز تحمل شبکه برق ما 55 هزار مگاوات است اگر بیشتر از این میزان مصرف شود ممکن است محدودیت هایی اعمال و یا خاموشی داشته باشیم.
هوشنگ فلاحتیان معاون برق و انرژی وزیر نیرو به ایلنا گفت: اگر مردم میزان مصرف برق خود را کاهش ندهند خاموشی خواهیم داشت.
وی افزود: پیش بینی شده که از امروز به مدت سه روز درجه حرارت در برخی استان ها از جمله تهران افزایش پیدا کند بنا بر این از مردم می خواهیم که تلاش کنند مصرف برق را 10 تا 15 درصد کاهش دهند تا بتوانیم تا آخر مرداد ماه شبکه سراسری را مدیریت کنیم.
فلاحتیان تاکید کرد: بدون شک با کاهش مصرف از سوی مردم هیچگونه خاموشی، قطعی و یا نوسان برق نخواهیم داشت.
وی تصریح کرد: پیک بار قبلا به 55 هزار 400 مگاوات رسید و امیدواریم از این مرز عبور نکنیم، در هر حال ما خودمان را آماده کردیم که از پیک بار بگذریم اما کمک مردم زمینه فراهم می کند که بتوانیم برق مورد نیاز مردم را در سراسر کشور به خوبی تامین کنیم.
معاون وزیر نیرو یادآور شد: مرز تحمل شبکه برق ما 55 هزار مگاوات است اگر بیشتر از این میزان مصرف شود ممکن است محدودیت هایی اعمال و یا خاموشی داشته باشیم.
گفتنی است بر اساس پیش بینی های هواشناسی انتظار می رود دمای هوا تا روز دوشنبه به طور متوسط حدود ۲ تا ۳ درجه بالاتر برود. به همین دلیل، هم زمان با آن شاهد افزایش پیک مصرف برق به بالا ترین میزان خود در این روز ها خواهیم بود که نگرانی ها بابت قطع گسترده برق در کشور را ایجاد کرده است.
بنا بر پیش بینی های انجام شده مبنی بر افزایش دمای هوا، وزارت نیرو و شرکت توانیر از روز چهارشنبه اعلام کردند در هفته جاری تمامی شرکت های برق منطقه ای و توزیع برق در کشور در حال آماده باش خواهند بود.
همچنین وزارت نیرو از مردم درخواست کرده در هفته جاری نهایت همکاری را با صنعت برق جهت کاهش میزان مصرف خود در زمان اوج مصرف بین ساعت‌های ۱۲ تا ۱۶ و همچنین ۲۱ تا ۲۳ داشته باشند.
بر اساس گزارش های وزارت نیرو، صنعت برق در روز ۱۴ تیرماه سال جاری با اوج مصرف در طول تاریخ خود رو به رو شد و عدد ۵۵ هزار و ۴۰۰ مگاوات را ثبت کرد؛ عددی که نسبت به رکورد پیک مصرف سال گذشته حدود ۲۷۰۰ مگاوات افزایش داشت.
گفته می شود اگر میزان مصرف در این روز (۱۴ تیرماه) تنها چند درصد بالاتر می رفت ممکن بود صنعت برق را با یک مشکل اساسی مواجه کند، به همین دلیل وزارت نیرو بارها به هموطنان توصیه کرده برای رفاه حال سایر هموطنان مناطق گرمسیر جنوب و جنوب شرق کشور در این روز ها با این صنعت همکاری کنند.
بر این اساس می توان این گونه برداشت کرد که شبکه توزیع می تواند در روز های آتی با مشکلاتی جدی به دلیل افزایش گرما و مصرف مواجه شود که نتیجه آن خاموشیه های گسترده خواهد بود.
حال سوال این جاست که آیا می توان بستر های این مشکلات را از بین برد؟ صریح تر این که چگونه می توان چاره ای برای مشکلات شبکه توزیع برق کشور اندیشید؟
شایان ذکر است این مشکل در بسیاری از نقتط جهان وجود دارد و این کشور ها برای رفع این مسائل دست به هزینه های کلان و تحقیقات گسترده زده اند. حتی گفته می شود به زودی تکنولوژی انتقال برق به صورت بی سیم نیز ارائه خواهد شد که با تکیه بر آن شبکه های سنتی توزیع به کلی از بین خواهد رفت.
با این حال می بینیم که در بسیاری از کشور های جهان این گونه مسائل اصلا به چشم نمی آید و سال ها پیش رفع شده است.
اما مشکلات کشور ما این گونه به نظر می رسد که پیچیده تر از حد معمول است و شبکه با پیک هم خوانی ندارد و بازسازی و به سازی شبکه هم امری نیست که در زمان های یک تا دو سال رفع شود، بر این اساس می توان دریافت که این مشکل همچنان گریبان گیر صنعت برقمان خواهد بود.
یکی از راه کار های اساسی که می توان برای این مساله در نظر گرفت این است که نیروگاه های خورشیدی را توسعه دهیم چرا که این نیروگاه ها اصولا در مقیاس های کوچک و نزدیک به محل ساخته می شوند نیاز به شبکه توزیع سراسری ندارند و این موضوع خطر های ایجاد خاموشی گسترده را از بین می برد.
اینک با توجه به عیب و هنر شبکه توزیع سراسری که مطرح شد، این سوال پیش می آید که شبکه سراسری توزیع برق باید موجود باشد یا نه؟
