علیرغم اینکه در حدود نزدیک به یک ماه از قطع روابط بین عربستان سعودی و متحدان منطقه ای خود با قطر می گذرد به نظر می رسد که این قطع روابط تاثیر چندانی در بازار نفت نداشته و همچنان کشورهای درگیر این بحران بدون مشکلی به کار صادرات نفت خود مشغول هستند. بلومبرگ در مقاله ای نگاهی به تاثیر گذاری این بحران در بخش صادرات نفت کرده است.
عربستان سعودی و سه کشور عربی دیگر قطر را به اتهام پیوند با گروه های تروریستی و نزدیک بودن بیش از حد مواضع قطر به ایران متهم می کنند اما در بازار نفت یک چیز بیشتر از همه چیز در حال واضح شدن است: تنش ها هنوز به نقطه ای رسیده اند که در آن بزرگترین صادرکننده نفت خام جهان، صادرات محموله های همسایه کوچک خود را تهدید می کند.
تعداد کشتی های نفت کش که نفت خام قطر و عربستان سعودی یا امارات متحده عربی را پر می کنند، با توجه به ارزیابی بلومبرگ از داده های ردیابی کشتی ها که از 25 روز قبل از تاریخ 5 ژوئن (تاریخی که قطع روابط بین عربستان و متحدانش با قطر آغاز شد) و بعد از آن افزایش پیدا کرده است.
توانایی همکاری در بازار نفت کش، با وجود اینکه روابط دیپلماتیک در حال کاهش است، نشان می دهد که چگونه مصلحت گرایی بیشتر اوقات در بازار انرژی می تواند موفقیت آمیز باشد. عربستان سعودی برای جلوگیری از بارگیری های مشترک محموله های نفتی که باعث ایجاد مشکلاتی برای مشتریان نفت خود می شد مجبور شد تا ده ها تن از محموله ها را دوباره سازماندهی و بارگیری کند. چنین اختلالاتی همچنین می تواند باعث کاهش ظرفیت کشتی و افزایش هزینه های حمل و نقل شود.
ریچارد مَلینسون(Richard Mallinson) تحلیلگر ژئوپلیتیک در شرکت Energy Aspects Ltd در لندن، در گفتگوی تلفنی که با بلومبرگ داشت، گفت: در حالحاضر ما شاهد این موضوع هستیم که عدم اطمینان در بازارها در حال کاهش است. عربستان سعودی و امارات متحده عربی ممکن است در مورد انجام اقداماتی که در نهایت باعث آسیب زدن به خریداران بین المللی می شود، با احتیاط برخورد کنند.
علیرغم قطع روابط بین این کشورها در پنجم ژوئن با قطر به نظر می رسد که بازار های مشترک بین این کشورها چندان تحت تاثیر قرار نگرفتند. از آن زمان تاکنون در حدود 17 تانکر نفت خام در قطر، عربستان سعودی و امارات متحده عربی یا هر دو آنها نفت صادراتی این کشور ها را بارگیری کرده اند. قبل از 5 ژوئن این تعداد در دوره مشابه به 16 مورد بارگیری می رسید.
عربستان سعودی با همراهی بحرین، امارات متحده عربی و مصر قطر را به دلیل آنچه که حمایت قطر از تروریسم ارتباطات نزدیک با ایران می خواندند تحریم کردند. در روزهای اول کشتی های حمل بار و نفت خام که در دریا بودند دچار سردرگمی شدند. با این حال، به نظر می رسد این محدودیت ها تا به حال هیچ تاثیری در صادرات نفت خام از عربستان سعودی، امارات متحده عربی، قطر و همه اعضای سازمان کشورهای صادر کننده نفت نداشته و علاوه بر این، قیمت نفت خام هم با تغییرچندانی رو به رو نشده است. نفت خام برنت با کاهش رو به رو شد و در حال حاضر حدود 47.80 دلار در هر بشکه معامله می شود که حدود 3.4 درصد پایین تر از تاریخ 5 ژوئن است.
از آن تاریخ، کشتی هایی مانند Dream Apollo، DHT Redwood و Maran Carina در قطر و عربستان سعودی و امارات متحده عربی کار بارگیری را انجام می دهند. سایر نفت کش ها مانند DHT Falcon، تنها در عربستان سعودی و قطر بارگیری شده اند، در حالی که تانکرها از جمله Takamine ، تنها در امارات متحده عربی و قطر بارگیری خود را انجام داده اند.
در حالی که روابط بین قطر و نزدیکترین همسایگان این کشور در خلیج فارس قطع شده، تجارت مشترک نفت با کویت، که بخشی از مسائل مورد اختلاف است در واقع تشدید شده است. 25 روز پیش از اختلاف، چهار تانکر در قطر و کویت به کار مشغول بودند ولی از 5 ژوئن، این تعداد بیش از دو برابر شده و به 9 عدد رسیده است.
تحلیلگران حمل و نقل و انرژی به این نکته اشاره کرده اند که نفت کش هایی که از بندر فجیره واقع در امارات متحده که به عنوان بندری کلیدی برای ورود و خروج از خلیج فارس به شمار می روند هر ماه ممکن است مجبور به تغییر مسیر خود برای مقابله با محدودیت ها باشند.
آمار و ارقام Global Energy در یک نشست تحقیقاتی در اواخر روز پنج شنبه اعلام شد حاکی از این است که ذخایر نفت خام در فجیره برای پنجمین هفته پیاپی افزایش داشته است. با توجه به محدودیت های حمل و نقلی به وجود آمده، کشتی های قطر اکنون باید پورت های جایگزین را برای سوخت گیری بیابند و این می تواند به ایجاد ذخایر کمک کند.
