فراتاب - گروه بین الملل: در عصر حاضر، سرنوشت کشورها کاملاً با تحولاتی که در عرصه فرهنگ در سطوح ملی و فراملی رخ میدهد پیوند خورده است. کشورها و یا به عبارت دقیقتر دولت - ملتها در جهان متغیّر کنونی وارد فضایی شدهاند که اقدامات و فعالیتهایشان به طور اجتناب ناپذیری تحت تأثیر تحولات عرصه فرهنگ قرار دارد.
سازمان علمی، تربیتی و فرهنگی یونسکو سازمانی است که کارویژه های اصلی آن فرهنگ بوده و با سیاستگذاری های فرهنگی و ساز و کارهای خود نقش بسیار مهمی دارد. سازمان تربیتی علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) در چهارم نوامبر 1945 تاسیس شد و شانزدهم نوامبر همان سال چهل و شش کشور را از جمله ایران اساسنامه آن را امضا کردند. یونسکو در بند اول اساسنامه خود، هدف از تشکیل این سازمان را چنین بیان میدارد: کمک به استقرار صلح و امنیت از طریق ترویج همکاری میان ملتها در زمینههای آموزش، علوم و فرهنگ به منظور افزایش احترام همگان به عدالت، حاکمیت قانون، حقوق بشر و آزادی های اساسی برای همه بدون توجه به تفاوتهای نژادی، جنسیت و زبان و مذهب مطابق با منشور ملل متحد.
جلسات این سازمان هر دو سال یک بار در مقرر سازمان در پاریس با شرکت نمایندگان کشورهای عضو تشکیل میشود. یونسکو از طریق دفاتری که در سرتاسر جهان دارد نقش تسهیل کنندهای در همکاریهای بینالمللی ایجاد میکند و اجرای موثر طرح ها را تضمین می کند. این سازمان از طریق فعالیتهای خود در کشورهای عضو تلاش میکند توان فنی، علمی و انسانی آنها را برای مشارکت فعال در زمینههای فعالیت خود، ونیز پر کردن شکاف علمی بین کشورهای شمال و جنوب تقویت نماید.
اولویتهای یونسکو در زمینه فرهنگ به شرح ذیل میباشد:
ترویج تنوع فرهنگی با تاکید بر میراث فرهنگی معنوی و مادی و سیاستگذاریهای فرهنگی صنایع فرهنگی، خلاقیتها و بیانهای هنری. کشورهایی نظیر ایران این کمیسیونها را پذیرفته و تصویب نموده اند. سازمان یونسکو در بیش از صد کشور جهان فعال است. «سازمان تربیتی، علمی و فرهنگی ملل متحد» با این هدف عمده از 16 نوامبر 1945 تأسیس گردید که صلح را در اذهان انسانها بنا نهد. برای تحقق این هدف، یونسکو خود را متعهد به ارتقای تنوع فرهنگی، تقویت همبستگی اخلاقی، احترام به ارزش های مشترک بشری، ارتقای رفاه جامعه انسانی و احترام به شرافت و کرامت تمدن ها و فرهنگها می داند. در این میان، فرهنگ به عنوان مجموعه نظام های اعتقادی و ارزشی، نشانه های شاخص مادی، معنوی، و احساسی جامعه، شیوه های زندگی (شامل آیین ها، سنت ها، و آداب اجتماعی) و میراث فرهنگی معنوی (شامل زبان، هنر، ادبیات، تئاتر، جشنها و صنایع دستی)، از جایگاه عمده ای در راهبرد درازمدت یونسکو برخوردار است؛ به گونه ای که پایه اساسی دیگر شاخه ها و بخشهای فعالیت یونسکو یعنی آموزش، علوم و ارتباطات محسوب می گردد.
فرهنگ سازی از آن جهت اولویتی راهبردی و بنیادی، فکری و آموزشی در یونسکو به شمار می آید که به ارتقای ظرفیت ها و توانمندسازی افراد به مشارکت در زندگی فرهنگی و فعالیت در خلاقیت های هنری اهتمام می ورزد و به عنوان نیرویی پویا در راستای ارتقای محیط اجتماعی براساس تقویت گفت وگو و تبادل فرهنگی، همزیستی مسالمت آمیز و پایدار، احترام به تنوع و تکثر فرهنگی و هویت ملت ها، ارتقای آموزش فرهنگی بر منای اخلاق جهانی، اهمیت دهی به نقش قدرت نرم افزاری فرهنگ در جامعه و حفظ و بهره برداری از میراث فرهنگی مادی و معنوی و نفی رویکرد سوداگرانه و تجارت گرایانه به فرهنگ و میراث فرهنگی عمل می کند.
رویا حسینی کارشناس ارشد روابط بین الملل
بازنشر این مطلب با ذکر منبع «فراتاب» بلامانع است