اهمیت خروج از فصل هفتم منشور ملل متحد | فراتاب
کد خبر: 6212
تاریخ انتشار: 8 خرداد 1396 - 14:16
دکتر مهدی ذاکریان

فراتاب – گروه دیپلماسی: برجام، سند تفاهم میان 1+5 با جمهوری اسلامی ایران و نماینده امور خارجی اتحادیه اروپاست. از آنجا که شش قدرت اصلی(شامل پنج عضو دائم شورای امنیت به همراه آلمان) در کنار مسئول روابط خارجی اتحادیه اروپا با جمهوری اسلامی ایر ان بر حول فعالیت های هسته ای ایران، گفتگو و در نهایت به یک یادداشت تفاهم دوجانبه دست پیدا کردند، این می تواند بیانگر سه نکته باشد:  نخست، دست یابی به نتیجه، در جریان مذاکره ای که بسیار سخت و دشوار بود، هرچند این مذاکرات از زمان دولت اقای احمدی نژاد با تیم مذاکره کننده ی زیر نظر رئیس مجلس فعلی آقای لاریجانی و پس از آن زیرنظر دبیر شورای عالی امنیت ملی آقای جلیلی برقرار بود. اما با این وجود مذاکرات منجر به تفاهم مشخص و معینی نگردید بلکه بر تعداد قطعنامه های تحریمی ناشی از فصل هفتم منشور اضافه شد. بنابراین برجام از این زاویه که ایران توانسته یا شش کشور بزرگ دنیا و نیز نماینده انحادیه اروپا به نتیجه برسد، دارای اهمیت است. دوم اینکه در نتیجه مذاکرات حق ایران برای دستیابی به فناوری صلح آمیز هسته ای بصورت کامل مورد شناسایی طرف مقابل قرار گرفت و آنها متعهد گردیدند نسیت به ارتقاء تکنولوژی هسته ای ایران ، پیشرفته سازی و مدرن سازی نیروگاههای هسته ای، تبدیل فوردو به مرکز تحقیقاتی و ... اهتمام لازم را بورزند.  نکته سوم که مهمترین دستاورد برجام نیز محسوب می شود، برداشته شدن تحریم های فلج کننده و ظالمانه بود. بطوریکه از زمان آغاز توافق طرفین، کلیه قطعنامه های تحریمی شورای امنیت سازمان ملل از ماهیت اجرایی برخوردار نبوده و علاوه برآن طرفین متعهد گردیدند فصل تازه ای از روابط در نظام بین الملل را آغاز کنند و آن استقبال ایران در همکاری با جامعه بین المللی است.

بنابراین نتیجه آنکه فصل تازه ای از روابط میان ایران با جامعه بین المللی گشوده شد، در صوتی که اگر انسجام ملی در داخل و همراهی با وزیر امور خارجه وجود می داشت قطعا بهره های مناسب تری از این سند می شد به دست آورد.

سند برجام به این معنی است که قطعنامه های ناشی از فصل هفتم منشور سازمان ملل متحد قابلیت اجرا نخواهد داشت، مگر اینکه تخلفی از سوی ایران در رعایت مفاد برجام رخ دهد. چنین موضوعی در آغاز به ایران اعلام شده و در صورتیکه بپذیرد تخلفی از سوی این کشور رخ داده، به کمیسیون حل اختلاف ارجاع داده و در آنجا طرفین وارد مذاکره می شوند، در غیر این صورت وزرای خارجی کشورها وارد مذاکره خواهند شد و اگر باز به نتیجه ملموسی دست پیدا نکنند قطعنامه های باز داشت شده قابلیت بازیابی را خواهند داشت. بنابراین اکنون جمهوری اسلامی ایران به دلیل عمل به کلیه مفاد برجام که آژانس بین المللی انرژی اتمی و نیز 1+5 بویژه نماینده اتحادیه اروپا در روابط خارجی نیز آنرا تایید  کرده اند، تحت فصل هفتم منشور ملل متحد نیست.

به علاوه، بر پایه پیشنهاد ایران و نیز قبول طرف مقابل، سند برجام برپایه فصل پنجم منشور ملل متحد ماده 25 طی قطعنامه ای مورد تایید شورای امنیت سازمان ملل متحد قرار گرفته است. به عبارتی صدور قطعنامه 2231 سبب شده تا برجام برپایه فصل پنجم منشور و روابط طرفین قابلیت اعمال داشته باشد.

 

دکتر مهدی ذاکریان، استادیار روابط بین الملل دانشگاه ازاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

بازنشر این مطلب با ذکر منبع «فراتاب» بلامانع است

نظرات
آخرین اخبار