چرا عربستان اولین مقصد سفر خارجی ترامپ شد؟ | فراتاب
کد خبر: 6204
تاریخ انتشار: 5 خرداد 1396 - 01:53
معصومه فاریابی

فراتاب گروه بین الملل: سفر ترامپ به منطقه خاورمیانه  سئوالات بسیار زیادی را مطرح می سازد. چرا این تصمیم حائز اهمیت است؟ آیا این یک امر معمول در سیاست خارجی آمریکا است یا غیر معمول؟ صرف نظر از اهداف سفر که چه اثراتی در آینده می تواند برای نظام بین الملل، منطقه خاورمیانه و ایران داشته باشد؟ انگیزه این سفر را می توان در سطوح فردی، منطقه ای و بین المللی  قابل تحلیل دانست. وقتی برمی گردیم و انتخابات 2016 آمریکا را مرورمی کنیم تا ببینیم این سفر چه ارتباطی با شعارهای انتخاباتی ترامپ قبل از پیروزی دارد، نکته تعجب آور این است که شعارهای ضد اسلامی ترامپ در انتخابات علی الاصول نمی تواند توجیه گر این سفر باشد در پاسخ به پرسش های بالا چند مطلب را می توان مطرح کرد .

در سطح بین الملل اولین سفررئیس جمهورآمریکا به عربستان و منطقه یک کار استثنایی است.ترامپ اگر می خواست مثل روسای جمهور قبلی آمریکا عمل کند می بایست اولین سفر خارجی  خود را به کشورهای عضو ناتو یا کشورهای همسایه آغاز می کرد اما مشکل این است که موضع انتقادی ترامپ در مقابل ناتو و اتحادیه اروپا فاصله ای بین اتحادیه اروپا و آمریکا بوجود آورد و ترامپ به دلیل شعارهای غیر سازندۀ  خود علیه متحدین و همسایگانش عملاٌ وارد نوعی درگیری و جنگ سرد با آنها شد.

محور دیگر بحث این است که در سطح فردی چه کسانی در منطقه برنامه ریزی این سفر را صورت دادند؟ اسرائیل یا سردمداران عربستان سعودی؟ در سطح فردی نقش کسانی مثل ولیعهد عربستان محمد بن سلمان برای زمینه سازی این سفر چشمگیر است او در سفر قبلی  خود به  آمریکا زمینه ساز این سفر شد و گذشته از شخص ترامپ با تیم امنیتی او و وزیردفاع رابطه خوبی برقرار کرد. مطمئناٌ سعودی ها بیش از اسرائیل زمینه سازاین سفر بودند شاهزاده های سعودی در داخل به دنبال رقابت برای بهبود رابطه با دولت ترامپ هستند و از سوی دیگر آنها  به وسیله این سفر می خواهند عربستان را به عنوان پایگاه اصلی اسلام به جهان معرفی کنند در این راستا دعوت از پنجاه کشور اسلامی برای حضور در عربستان در زمان حضور ترامپ در این کشور موید این موضوع است که عربستان در میان کشورهای اسلامی و عربی نقش محوری دارد و چهرۀ تضعیف شده خود درحوادث خاورمیانه را بازسازی کنند.همچنین بهترین زمینه و انگیزه را به دولت ترامپ می دهد تا به نوعی ذهنیت منفی که در بین مسلمانان در شعارهای انتخاباتی خود ایجاد کرده بود را بهبود بخشد و دلخوری کشور های عرب منطقه از دولت اوباما به خاطر وارد نشدن درسوریه وحمایت از برجام که موجب تقویت جایگاه ایران در منطقه شد را تا حدودی رفع نماید.

در سطح منطقه ای سفر رئیس جمهور آمریکا به منطقه  بیشترموهبتی بزرگ برای عربستان است تا اینکه کمکی به بازسازی چهره ترامپ در بین کشورهای مسلمان  باشد زیرا سعودی ها با مشکلات زیادی دست وپنجه نرم می کنند اولاٌ به خاطر برجام  به شدت در انزوا قرار دارند و ثانیا در موضوعات منطقه ای کاملا از ایران عقب مانده اند و در نقاطی مثل بحرین و یمن موفقیتی نداشته اند وحتی باعث کاهش نفوذ عربستان در جوامع عربی شده است واز لحاظ داخلی نیز مشکلات فراوانی دارند درآمد نفت عربستان قابل قیاس با سالهای گذشته نیست و برنامه اصلاحات 2030 عربستان نمی تواند بدون رابطۀ خوب با آمریکا عملی شود همچنین ترامپ هم  برای فرافکنی مشکلات داخلی آمریکا دست به این اقدام زد وملا حظات مالی هم برای او در اولویت است دولت ترامپ به دنبال کاهش تعهدات مالی در خارج از آمریکا است و بستن قراردادهای تسلیحاتی بسیار سنگین بین دو کشوربا شرایط اقتصادی امروزآمریکا تشویقی برای این سفر بوده است. در نهایت باید گفت انتظارمهم عربستان از این سفر این است که بتواند همراهی آمریکا در کشورهای یمن ، سوریه، عراق ولبنان  را برای مقابله با نفوذ ایران در کنار خود داشته باشد هر چند که پیش بینی  این موضوع که دو طرف چقدرمی توانند به اهداف طرح شده خود برسند مستلزم لحاظ کردن فاکتورهای متعدد دیگری است  واما و اگرهای زیادی پیش رو است ولی آنچه که تا اینجا مسلم است دو طرف از لحاظ تبلیغاتی خود را موفق می بینند.و شاید یکی از تبعات این سفر تحت الشعاع قرار گرفتن انتخابات مردم ایران باشد. یکی از افتخارات جمهوری اسلامی ایران این است  که در بین  کشورهای استبدادی منطقه تنها کشور منطقه است که چنین انتخابات پرشوری را برگزارمی کند که از آنجا این ضربه ای روانی و تبلیغاتی به رهبران کشورهای مرتجع منطقه است آنها سعی می کنند با استفاده از حضور ترامپ آن را کم رنگ نمایند.

معصومه فاریابی (کارشناس ارشد روابط بین الملل)

باز نشر این مطلب با ذکر منبع «فراتاب» بلامانع است

نظرات
آخرین اخبار