چالش های نوین ترکیه | فراتاب
کد خبر: 5968
تاریخ انتشار: 11 فروردین 1396 - 14:35
میکاییل سانیار
قدرت گیری کردها در سوریه و عراق و حمایت ائتلاف ضدداعش از نیروهای کرد در این دو کشور، آنهار را به فاکتوری مهم در تعیین معادلات سیاسی منطقه بدل نموده است، و این چیزی است که به شدت ترکیه را هراسان نموده است

فراتاب - گروه بین الملل: تحولات کنونی در خاورمیانه سبب ایجاد تغییر در رویکرد سیاست خارجی ترکیه شده است. قبل از تحولات مزبور دکترین سیاست خارجی ترکیه بر مبنای افزایش روابط و کاهش تنش و یا به صفر رساندن آنها بود. تحولات اخیر تغییر روند و سیاست داخلی وخارجی ترکیه را موجب شده است.
محورهای تنش و منازعه کنونی در ترکیه در دو بعد داخلی و خارجی (منطقه ای و فرامنطقه ای) قابل بررسی است. در بعد خارجی ،با شکل گیری تحولات منطقه ای، سیاست ترکیه به سوی جریان نوعثمانی گرایی گرایش یافته است. به نظر می رسد اشتباه راهبردی سیاست خارجی ترکیه در برآورد تحولات سوریه و عراق و همسان پنداری وضعیت این دو کشور با سایر کشورهای دستخوش تغییر همچون تونس و لیبی که با جریان بیداری اسلامی همراه بود، یکی از عوامل اصلی در این اشتباه و تغییر رویکرد سیاست خارجی ترکیه بوده است. مخالفت ترکیه با دولت دمشق و حمایت از گروه های معارض سوری هزینه های بسیاری برای ترکیه به همراه داشته است. این حمایت ها سبب تعارض بیشتر ژئوپلیتیکی مابین ترکیه با ایران و روسیه به عنوان دو قدرت برتر منطقه ای شده است.

از سوی دیگر همراهی ترکیه با گروه های معارض و حمایت از گروه های تروریستی علاوه بر دولت دمشق، ایران و روسیه، مقابله قدرتمندترین نیروی مسلح زمینی (یگان های مدافع خلق و نیروهای سوریه دموکرات) و ائتلاف ضدداعش را به همراه داشته است. هم اکنون ترکیه در دو سوی مرزهای خود، نیروهای کرد را در عراق و سوریه دارد که این مسئله به عنوان یک عامل تهدید برای امنیت ملی از سوی دولت عدالت و توسعه و سایر احزاب ملی گرا شناخته می شود. در عراق نیز ترکیه در تلاش برای گسترش حوزه نفوذ خود در اقلیم کردستان و موصل می باشد. این تلاش ها برای ترکیه بدون چالش نخواهد بود. حکومت بغداد در تقابل با این نوع سیاست ها قرار گرفته و جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک رقیب قدرتمند برای ترکیه محسوب می شود. اشتراکات تاریخی و فرهنگی کردهای عراق با ایران و همسویی ایدئولوژیکی بغداد و تهران از حوزه نفوذ ترکیه در عراق کاسته است. تحولات منطقه ای به نفع کردها در عراق و سوریه بوده و کردها از حاشیه به متن معادلات سیاسی درآمده اند.

قدرت گیری کردها در سوریه و عراق و حمایت ائتلاف ضدداعش از نیروهای کرد در این دو کشور، آنهار را به فاکتوری مهم در تعیین معادلات سیاسی منطقه بدل نموده است، و این چیزی است که به شدت ترکیه را هراسان نموده است. در بعد داخلی نیز کودتای نافرجام جولای ۲۰۱٦ سبب چالش های بسیاری برای دولت ترکیه شد که به نوعی قطب بندی جدیدی در داخل این کشور ایجاد نمود. موفقیت رییس جمهور این کشور در سرکوب کودتا سبب ادامه اقتدارگرایی جدید اردوغان در این کشور شد. این از تصویب لایحه لغو مصونیت نمایندگان پارلمان، زندانی و دستگیری نمایندگان و شهرداران کرد و هزاران نفر به بهانه حمایت از تروریسم و کودتا تا برگزاری رفراندوم برای افزایش اختیارات رییس جمهوری را شامل می شود.

چالش مهم دیگر ترکیە کردها هستند کە از نظر آنکارا هم از لحاظ داخلی و هم خارجی امنیت ترکیه را به مخاطره می اندازند. شروع جنگ دوباره میان ترکیه و حزب کارگران کردستان برای دولت ترکیه چالشی جدی به شمار می رود. در بعد بین المللی نیز ترکیه به دلیل سیاست های نوینش در داخل و منطقه مورد انزوای سیاسی قرار گرفته است. این کشور از سوی کمیسیون حقوق بشرسازمان ملل متهم به نقض حقوق بشر در بعد از کودتا و خصوصا در مناطق کردنشین شده است. افزایش فاصله و بوجود آمدن تنش میان ترکیه با روسیه، امریکا، آلمان و اخیرا هلند، ترکیه را با موجی از چالش مواجه ساخته است.
به نظر می رسید نوع نگاه دولتمردان ترک به سیاست داخلی و خارجی شان و در ارتباط با تحولات نوین منطقه ای، این کشور را از دایره قدرت نمایی و تاثیر گذاری مهم براین تحولات به دور نگه داشته است، که این امر سبب انزوای سیاسی دولت اردوغان در دورنمای قابل پیش بینی شده است.

 

 

میکاییل سانیار، کارشناس ارشد علوم سیاسی

بازنشر این مطلب با ذکر منبع «فراتاب» بلامانع است

نظرات
آخرین اخبار