فراتاب - گروه اقتصادی: منصور اولی به گزارش فراتاب به نقل از روزنامه حمایت، بازار آشفته کالاهای اساسی معیشت مردم و خصوصا اقشار آسیبپذیر را به شدت تهدید میکند و کارشناسان براین باورند در صورتی که فکری اساسی برای جلوگیری از نابسامانیها و نوسانات کاذب قیمتی در این بازار نشود، در آستانه سال نو، سفره اقشار متوسط و متوسط به پایین تحت تاثیر سوداگریهای موجود در این بازار کوچکتر میشود. هر روز از یک گوشه بازار خبر از نوسان و دلالبازی به گوش میرسد، یک روز بازار شکر سکه میشود و دلان شروع به احتکار میکنند و روز دیگر برنج خارجی در بازار کمیاب میشود و قیمت برنج داخلی بالا میکشد، یک روز بازار گوشت قرمز گرم میشود و رسما خبر حباب قیمتی 20 هزار تومانی در هر کیلو گوشت مخابره میشود و روز دیگر به بهانه آنفولانزا پرندگان قیمت مرغ پر و بال میگیرد همه این نوسانهای قیمتی در حالی رخ میدهد که مسئولان مصرانه تاکید میکنند: «کمبودی از نظر عرضه انبوه این کالاها در بازار وجود ندارد.»
ادعای مسئولان تنظیم بازار کالاهای اساسی در مورد نبود کمبود در این بازار را البته آمار و ارقام تولید و واردات این کالاها تایید میکند بر اساس آمار در مورد تولید مرغ هیچ کمبودی وجود ندارد، برنج خارجی به اندازه کافی وارد شده و شکر هم حتی مازاد از نیاز در انبارها موجود است و به بازار هم تزریق شده، اما مشکل در نحوه تنظیم این بازار و نظارت بر آن است. کارشناسان اعتقاد دارند، تنظیم بازار کالاهای اساسی در بخش تامین مشکلی ندارد اما در حوزه تنظیم این بازار اشکالات ساختاری و اساسی وجود دارد و همین اشکالات ساختاری باعث شده که با وجود تامین کالاهای اساسی، نبود نظارت در این بازار فضا را برای سوءاستفاده سوداگران مهیا کند و هر بار در مورد یکی از این کالاها شاهد شکلگیری نوسانهایی باشیم که فشار را بر سفرههای مردم به شدت افزایش میدهد.
ضرورت کنترل نوسانها در بازار کالاهای اساسی
کارشناسان اقتصادی بارها در مورد تبعات بیتوجهی به کاهش نابسامانیها در بازار کالاهای اساسی هشدار داده و بر ضرورت کنترل نوسانهای کاذب در این بازار تاکید کردهاند. به باور آنها مسئولان اقتصادی کشور اگر میخواهند مردم کاهش نرخ تورم را در سفرههای خود حس کنند و به آمارهای ارایه شده در این باره اعتماد کنند باید فکری اساسی برای افزایش نظارتها و کنترل و تنظیم بازار کالاهای اساسی بکنند. مردم و خصوصا اقشار فرودست، تورم را با جیب خود میسنجند و وقتی قیمت هر کیلو گوشت قرمز به نزدیک 55 هزار تومان میرسد آمارهای ارایه شده از تورم زیر 9 درصد را نمیتوانند حس کنند. از سوی دیگر با توجه به مدل اقتصادی که قرار است اقتصاد کشورمان بر اساس آن اداره شود، نظام اقتصادی ما باید از تئوری «دولت- بازار» پیروی کند و نمیشود همه چیز به عرضه و تقاضا در بازار حواله داد. براین اساس دولتمردان اقتصادی و خصوصا وزارتخانههای کشاورزی و صنعت که هر کدام به نوعی متولی بخشی از این بازار و مسئول بخشی از نابسامانیها هستند، باید برنامههایی کاربردی برای برقراری نظم و کنترل سطح قیمتها در بازار کالاهای اساسی ارایه و به فوریت و قبل از وارد شدن بازار به التهابهای روزهای پایان سال به اجرا بگذارند.
دستگاههای نظارتی با سوداگران برخورد کنند
یکی از مطالبههای اساسی برخی از فعالان این بازار برخورد جدی دستگاههای نظارتی با سوداگران است، زمانی که شکر گران شده بود، علی قنبری، مدیر عامل شرکت بازرگانی دولتی که متولی اصلی تامین این کالاها در بازار است، از احتکار محصولات گلایه کرده بود و خواستار برخورد جدی با این مسائل شده بود. روز گذشته هم رییس شورای تامینکنندگان دام زنده کشور خواستار تعدیل هرچه سریعتر قیمت گوشت قرمز شد و به ایرنا گفت: «زمان آن رسیده است دستگاههای نظارتی همچون سازمانهای حمایت از تولیدکنندگان و مصرفکنندگان، تعزیرات حکومتی و بازرسی وارد عمل شوند و با سوداگران و گرانفروشان برخورد قانونی کنند.»
منصور پوریان با بیان اینکه اکنون سودجویان و دلالان قیمت هر کیلوگرم گوشت قرمز را به بیش از 50 تا 55هزار تومان رساندهاند که دارای بیش از 20 هزار تومان حباب است و تلاش دارند این قیمت را در بازار تثبیت کنند، گفت: «قیمت واقعی گوشت قرمز بین28 تا 32 هزار تومان است و عرضه این محصول با نرخی بیش از آن اجحاف به تولیدکنندگان و مصرفکنندگان به شمار میرود.»
پوریان با بیان اینکه، افراد سودجو برایشان مهم نیست که با افزایش غیرمنطقی نرخ گوشت قرمز باعث کاهش سرانه مصرف این محصول میشوند و در درازمدت میتواند این موضوع در کاهش تولید نیز موثر باشد، گفت: «درحال حاضر با توجه به افزایش بی رویه قیمت گوشت قرمز، دهکهای ضعیف و کم درآمد جامعه امکان خرید ندارند و این شرایط ناعادلانه ای را در جامعه بهوجود میآورد.» رییس مجمع ملی صادرکنندگان دام زنده با تاکید براین که دام زنده در کشور موجود است و کمبودی برای تامین گوشت قرمز مورد نیاز کشور نداریم، گفت: «درحالی که ما در حال حاضر با کمبود دام زنده و گوشت در بازار مواجه نیستیم، هر روز شاهد روند افزایشی قیمت این محصولات در بازار مصرف هستیم.»
پوریان با بیان این که در یکسال گذشته شرایط نابسامان گوشت قرمز را در بازار اعلام کرده بودیم، افزود: «اکنون سودجویان گرانی گوشت قرمز را به صادرات بره به پاکستان ربط میدهند و میگویند بازار تهران خواستار بره لوکس است اما تمامی این دام به پاکستان صادر میشود. سالیانه حداکثر1800 راس گوسفند به پاکستان صادر شود که این امر نمیتواند تاثیری در قیمت گوشت در بازار مصرف داشته باشد.»
حرفهای رییس شورای تامینکنندگان دام زنده کشور در مورد حباب قیمتی حدود 20 هزار تومانی در هر کیلو گوشت قرمز، به شدت نگرانکننده است و نشان میدهد که کنترل بازار از دست ستاد تنظیم بازار و دستگاههای نظارتی در رفته است. دریافت 20 هزار تومان اضافه بابت هر کیلو گوشت قرمز از مردم مسئلهای نیست که بشود به راحتی از کنار آن گذشت خصوصا وقتی به این موضوع توجه کنیم که این مسئله سابقه هم دارد و در مورد قیمت شکر هم اعلام شد قیمت هر کیلو شکر نزدیک 2 هزار و 500 است و این در حالی بود که هر کیلو شکر در آستانه ماه مبارک رمضان گذشته بیش از 5 هزار تومان فروخته میشد. به باور کارشناسان عدم تحرک ستاد تنظیم بازار و دستگاههای نظارتی در چنین شرایطی میتواند به شدت معیشت مردم با مشکل مواجه کند و اجحافی بزرگ هم به دولت و هم به مردم و به نفع دلالان است.
منصور اولی، خبرنگار اقتصادی