فراتاب- گروه بین الملل: در حالی که کمتر از 3 ماه به پایان عمر کابینه «بارک اوباما»،رئیس جمهور فعلی آمریکا باقی است؛ آتشبس در سوریه به هم خورده و همکاری واشنگتن – مسکو در این کشور قطع شده است؛ درگیری نظامی بی وقفه در حلب ادامه دارد و ناظران بینالمللی گذر زمان را به نفع ارتش سوریه و روسیه ارزیابی می کنند، «لئونید برشیدسکی» از تحلیلگران مشهور روسی خبرگزاری بلومبرگ است که در پی اتفاقات اخیر معتقد است روسیه اقدامات نظامی خود را تقویت خواهد کرد و از فرصت بی نظیر اتمام عمر کابینه آمریکا نهایت استفاده را خواهد برد. به این ترتیب روسیه با این ذهنیت تا استقرار کابینه جدید آمریکا، زمان به نفع این کشور و به زیان آمریکا می گذرد، به صرافت افتاده تا درگیریهای نظامی را به بیشترین حد ممکن برساند و حلب را در همین مدت از چنگ معارضان خارج سازد.
کابینه آینده آمریکا که از اول ژانویه سال 2017 تصدی امور را تحویل می گیرد، میراث دار بدترین روابط در تاریخ با روسیه پس از دوره «رونالد ریگان» خواهد بود که اتحاد شوروی را امپراتوری شیطان می نامید. فهرست نارضایتیهای «ولادیمیر پوتین»، رئیس جمهور روسیه از آمریکا سر به فلک گذاشته و حتی «دونالد ترامپ» - که پوتین نسبت به او رویکردی دوستانه دارد – نیز برای تعدیل این فضای خصومت آمیز کار دشواری خواهد داشت.
پوتین تلاش کرده تا از اکنون پیامی را به رئیس جمهوری آینده آمریکا برساند؛ پس از آنکه وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد که مذاکره با روسیه بر سر احیای آتشبس را متوقف خواهد کرد و نیروهای سوری با پشتیبانی روسها در حال پیشروی در حلب هستند، پوتین در لایحهای از پارلمان روسیه خواست تا برنامه خلع سلح مشترک میان آمریکا و روسیه را به حالت تعلیق در بیاورد، مگر اینکه آمریکا به شرایط مشخصی پایبند بماند:
- تعدیل ساختار پیمان آتلانتیک شمالی و کاهش تعداد پرسنل ناتو به سطح سپتامبر 2000
- لغو قانون ماگنیتسکی، که شامل تحریمهای حقوق بشری علیه مقامات روس است
- لغو کلیه تحریمهای یک طرفه آمریکایی علیه اتباع روسیه و موسسات اقتصادی این کشور
- پرداخت غرامت روسیه به دلیل تحریمهایی که به این کشور در نتیجه اقدامات متقابل اجباری وارد شده است
- ارائه یک طرح روشن به منظور از بین بردن پلوتونیوم اضافی آمریکا
پوتین همچنین ممکن است این شرایط را برای آمریکاییها سنگین تر کند! «لئونید ولکوف»، سیاستمدار منتقد پوتین دیروز ضمن تأکید بر غیرمنطقی بودن درخواستهای پوتین، در صفحه فیسبوک خود نوشت: «پوتین درخواستهای اندکی مطرح کرده؛ باید می گفت آمریکاییها باید آلاسکا را پس بدهند و یک بطری اکسیر جوانیهم برای او بفرستند. الن موسک را هم با همه نقشههایی موشکی که از روسیه دزدیده به ما برگرداند و یک بلیط بازدید از دیزنی لند هم بفرستند.» در واقع پوتین درخواستهایی برای تحقق نیافتن مطرح کرده تا بتواند برنامه مورد نظر خود را در سوریه به پیش ببرد. حتی اگر کابینه آمریکا به یک باره همه تحریمهای ضد روسیه که در پاسخ به حضور نظامی این کشور در شبه جزیره کریمه وضع شده را لغو کند و حتی اگر ترامپ رئیس جمهور شود و تحقیر ناشی از پرداخت غرامتهای مورد نظر روسیه را بپذیرد و قوانینی که اخیراً روسها برای جلوگیری از ورود مواد غذایی غربی وضع کرده را نیز نادیده بگیرد، درخواست تعدیل ناتو آنقدر بزرگ هست که مانع هرگونه توافقی شود.
توافق پلوتنیومی، اگرچه بسیار متزلزل بود، اما یک قرارداد نمادین به شمار می آمد. این توافق تنها 34 تن از پلوتونیوم از هر دو طرف را شامل می شد و بنابر این بخش اندکی از زرادخانه هر یک از دو کشور را دربر می گرفت. کابینه اوباما از سال 2014، پس از بروز یک رشته اختلافات بر سر موضوع نحوه از میان بردن پلوتونیم و هزینه گزاف تبدیل آن به سوخت فضاپیماهای هستهای، این برنامه به حالت تعلیق درآورده بود. این مسئله نشان می داد که آمریکا خود را برای حرکت متقابل روسیه آماده کرده است.
به نظر می رسد پوتین درصدد است به جهانیان نشان دهد که روسیه، برخلاف کشورهای مجاورش یک ابرقدرت هستهای با حفظ پلوتونیوم هایش باقی خواهد ماند. «پترو پورشنکو»، رئیس جمهور اوکراین چندی پیش از اینکه کشورش در میانه دهه 1990 زرادخانه هستهای خود را در قبال یک ضمانت بیارزش روسیه، آمریکا و بریتانیا مبنی بر اینکه اوکراین هرگز مورد حمله قرار نخواهد گرفت، از بین برده است. پتروشنکو درصدد بود که واشنگتن را متقاعد کند تا به این کشور تسلیحات آمریکایی بدهد و در نتیجه بازدارندگی اوکراین افزایش یابد.
پیام پوتین به این است که روسیه از این به بعد منطق مقابله به مثل به معنای دقیق کلمه را در پیش خواهد گرفت، چه آمریکا چنین رفتاری داشته باشد چه نداشته باشد. در برهه زمانی کنونی که آمریکا انتخابات در پیش دارد، پوتین می خواهد به آنها بفهماند، برای راضی کردن روسیه به هرگونه مذاکره باید هزینه بالایی بپردازند. از آنجا که پوتین می داند کابینه در حال خروج از قدرت آمریکا در فاصله زمانی باقی مانده از عمر خود، هرگز نمی تواند فعالیت نظامی چشمگیری را در سوریه آغاز کند، روسیه می تواند با خیالی آسوده منتهی توش و توان خود را برای پیروزی نهایی ارتش سوریه در حلب به کار ببندد و تا پیش از مراسم تحلیف رئیس جمهور جدید آمریکا تغییر قابل توجهی در توازن قوای پدید آورد. بنابر این تصمیم آمریکا مبنی بر اینکه گفتوگوها را ترک کند برای پوتین چندان اهمیت ندارد؛ چراکه پوتین در حال حاضر در صدد است بیشترین میزان استفاده را از عنصر زمان ببرد و آن را برای مذاکره صرف نکند.
پوتین کاملاً واقف است که این موضع خصمانه برای او هزینههایی در پی خواهد داشت. روز دوشنبه وزیر امور مالی روسیه، اعلام کرد که افزایش بودجه امور نظامی و امنیتی - به میزان 680 میلیارد روبل مستلزم کم کردن هزینههای جاری و نیز افزایش میزان کسری بودجه است. پوتین می داند که چنانچه بخواهد با آمریکا رویارویی کند روسها دشواریهای اقتصادی زیادی را تجربه خواهند کرد.
پیش بینی اینکه اوباما به خواسته پوتین چه پاسخی می دهد اگر غیر ممکن نباشد بسیار سخت است. اما رئیس جمهور آینده آمریکا از همان روز اول ورد به کاخ سفید با تصمیماتی دشوار در مورد نحوه تعامل با روسیه درگیر است و تصمیماتش هرچه باشد آثار مهمی برجا خواهد گذاشت. یکی از گزینههای پیش روی کاخ سفید همچنان وضع تحریمهای اقتصادی برای تضعیف اقتصاد روسیه خواهد بود، با این حال چنین سیاستی در دراز مدت نتیجه بخش خواهد بود و ممکن است منافع آمریکا در خاورمیانه و دیگر مناطق را با خطراتی جدی روبرو سازد. همچنین با تصویب قانون ایجاد پایگاه دایمی برای نظامیان روسیه در سوریه، کرملین از بخش دیگری از منویات خود در سوریه پرده برداشت.
از سوی دیگر «بشار اسد»، رئیسجمهور سوریه دیروز در گفتوگو با شبکه 2 دانمارک، اعلام کرد که اصطلاح «معارضان میانهرو» چیزی جز خرافات نیست بنابراین نمیتوانیم آن را از تروریستهای تندرو جداسازیم، چراکه از اساس وجود خارجی ندارد. به این ترتیب به نظر می رسد اسد از اکنون تا زمانی که کشتیبان را در واشنگتن سیاستی دگر آید راه هرگونه مصالحه با معارضان را خواهد بست و سعی میکند پیشرویهای خود را به منتهی میزان ممکن برساند. انکار وجود معارضان میانهرو نشان از عزم جزم شده روسیه و ارتش سوریه برای دامن زدن به درگیریهای نظامی دارد.
در پی شکست گفتوگوها و تلاش برای احیای آتشبس در سوریه و احتمال بروز فاجعه انسانی در حلب شورای امنیت امروز برای بررسی اوضاع حلب تشکیل جلسه داد. این جلسه به درخواست روسیه و با هدف بررسی اوضاع سوریه برگزار میشود و در جریان آن «استفان دیمیستورا»، فرستاده سازمان ملل به سوریه گزارشی را درباره اوضاع این کشور ارائه خواهد کرد. اخیرا استفان دیمیستورا مدعی شد که اگر حملات روسیه و سوریه در حلب همچنان ادامه داشته باشد این شهر تا پایان سال جاری میلادی نابود خواهد شد. شهر حلب و حومه آن اخیرا صحنه درگیریهای شدید میان ارتش سوریه و گروههای مسلح است. آمریکا و همپیمانانش روسیه و نظام سوریه را به هدف قرار دادن غیرنظامیان در حلب متهم کردهاند.
بازنشر این مطلب با ذکر منبع «فراتاب» بلامانع است