فراتاب-گروه بین الملل:دولت آلمان در برابر تهدیدهای ترکیه واکنش نشان داد. مولود چاووشاوغلو، وزیر امور خارجهی ترکیه روز دوشنبه (اول اوت) در گفتوگویی با روزنامهی "فرانکفورتر الگماینه" تهدید کرده بود که در صورت عدم اجرای توافقنامهی میان ترکیه و اتحادیهی اروپا، مبنی بر لغو شرط گرفتن اجازهی سفر شهروندان این کشور به اروپا تا ماه اکتبر سال جاری میلادی، آنکارا نیز "ناگزیر" از اجرای مفاد توافقنامهی ۱۸ مارس خودداری خواهد کرد.
بر اساس توافقنامهی یادشده، مهاجرانی که بهطور غیرقانونی به کشورهای اروپایی سفر میکنند به ترکیه پس فرستاده میشوند. در برابر، ترکیه میتواند در ازای هر مهاجر، یک پناهجوی سوری را که در اقامتگاههای ترکیه زندگی میکند به اروپا منتقل کند. این طرح که به امضای مقامات اتحادیهی اروپا و ترکیه رسیده، از روز ۲۰ مارس ۲۰۱۶ به مرحلهی اجرا گذاشته شده است.
واکنش آلمان
مارتین شفر، سخنگوی وزارت امور خارجه آلمان در رابطه با سخنان مولود چاووشاوغلو گفت: «تا زمانی که آنکارا تمام شرایط مندرج در توافقنامه را به اجرا در نیاورده، نمیتوان دربارهی زمان مشخص لغو الزام روادید صحبت کرد.»
اتحادیهی اروپا، برای اجرای طرح لغو شرط ویزا، ۷۲ شرط عنوان کرده که برخی از آنها از سوی دولت ترکیه برآورده شده است. اصلاح "قانون ضدترور" این کشور که روزنامهنگاران و مخالفان را از تضییقات دولتی مصون میدارد، از جمله شرایط مندرج در توافقنامه است که هنوز به مرحلهی اجرا درنیامده است. شفر همچنین یادآور شد که دولت آلمان گفتههای مولود چاووشاوغلو را به مثابه "تهدید" یا "ضربالاجل" ارزیابی نمیکند.
ترکیه پنج قدم تا پیوستن به شنگن فاصله دارد
فرانک والتر اشتاینمایر، وزیر امور خارجۀ آلمان نیز در واکنش به اظهارات مقامات آنکارا، گفته است ترکیه میبایست شرایط مورد نیاز برای دریافت امتیاز معافیت روادید را محقق سازد. وی روز دوشنبه در یک نشست خبری در برلین گفت: «شرایط روشن است. ترکیه هنوز به پنج شرط عمل نکرده است و بنابراین اتحادیۀ اروپا نمیتواند در شرایط کنونی تصمیمی در مورد معافیت روادید بگیرد.»
وزیر خارجۀ آلمان با اشاره به تنش میان آنکارا و اروپا بر سر اتفاقات رخ داده پس از کودتا در این کشور، افزود: «ترکیه هنوز کارهایی برای انجام دادن دارد. باید منتظر ماند و دید آیا آنها در شرایط کنونی این کارها را انجام میدهند یا خیر.» ترکیه بر اساس توافقی که با اتحادیۀ اروپا امضا کرده است، میبایست 72 شرط را محقق کند تا عضویت در شنگن به شهروندان این کشور اعطا شود. مقامات اروپایی اواسط ماه ژوئیه (اواخر تیر) اعلام کردند 67 شرط تا کنون محقق شده است.
گفتوگوهای بیمورد
همزمان زیگمار گابریل، رئیس حزب سوسیال دموکرات آلمان، در این رابطه هشدار داد که «آلمان یا اروپا بههیچوجه نباید تسلیم تهدیدهای مقامات ترکیه بشوند.» او تاکید کرد که لغو یا عدم لغو شرط دریافت روادید به سیاستها آنکارا بستگی دارد.
هورست زهوفر، نخست وزیر ایالت بایرن، همچنان از سیاست پناهجوپذیری آنگلا مرکل انتقاد میکند. گابریل با اشاره به پیامدهای سرکوبگرانهی ناشی از اعلام وضعیت اضطراری پس از کودتای نافرجام ۱۵ ژوییه در ترکیه، هشدار داد: «کشوری که در صدد است مجازات اعدام را به تصویب برساند، چنان از ارزشهای اروپایی فاصله گرفته که گفتوگو در بارهی عضویت ترکیه در این اتحادیه بهطور طبیعی بیمورد شده است.»
اتحادیهی اروپا یا بازار ترکها؟
آندرآس شویر، دبیرکل حزب سوسیال مسیحی آلمان با اشاره به این که "تهدید" و "ضربالاجل"، به شیوهی رایج دولت اردوغان تبدیل شده است، آزادی روادید را در شرایط حاد کنونی، "به کلی منتفی" دانست. او تاکید کرد تمام ۷۲ شرط توافقنامه باید از سوی ترکیه به مرحلهی اجرا گذاشته شود. او گفت: «اتحادیهی اروپا بازار ترکها نیست که بتوان چانه زد.»
هورست زهوفر، نخست وزیر ایالت بایرن از حزب سوسیال مسیحی در برنامهی "گفتوگوی تابستانی" شبکهی دوم تلویزیون آلمان، در این رابطه یادآور شد که با توجه به شرایط حاد کنونی باید همهی جوانب را در تصمیمگیریهای سیاسی بررسی کرد. زهوفر هشدار داد که اگر توافقنامه ۱۸ مارس اتحادیه اروپا با ترکیه واقعا نقض شود، آلمان با "مسئلهی بزرگی" روبرو خواهد شد.