کد خبر: 327
تاریخ انتشار: 2 اسفند 1394 - 15:25
محمدرضا داوطلب
کلینتون یا ترامپ؟ تدکروز یا سندرز؟ جمهوری خواه یا دمکرات؟ بطور مشخص انتخابات ایالات متحده آمریکا در روز هیجدهم آبان 1395 برابر با هشت نوامبر 2016م. برگزار می شود. شیوه انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا پیچیده و غیر دمکراتیک است!

فراتاب:.. کلینتون یا ترامپ؟ تدکروز یا سندرز؟ جمهوری خواه یا دمکرات؟ بطور مشخص انتخابات ایالات متحده آمریکا در روز هیجدهم آبان 1395 برابر با هشت نوامبر 2016م. برگزار می شود. شیوه انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا پیچیده و غیر دمکراتیک است!

انتخابات ریاست جمهوری آمریکا دارای شیوه ای منحصر بفرد و خاص این کشور است. این شیوه میراث دورانی است که موضوع حقوق ایالات و تعادل میان آنها برای گذار به سیستم فدرالیسم، از اهمیت بسیاری برخوردار بود. این سیستم پیچیده توانست در آن دوران نوعی تعادل را ایجاد کند، اما در هیچ زمانی امکان آن وجود نداشت تا نامزدی را بر اساس آراء مستقیم شهروندان آمریکایی به کاخ سفید ره نمون سازد! حتی می توان ادعا کرد که رئیس جمهور از طریق غیر دمکراتیک انتخاب می شود! زیرا هر تفسیری که از دمکراسی قایل باشیم فاکتور اساسی و بنیادی آن که همگی بر روی آن توافق دارند همانا اصل اکثریت یا نصف بعلاوه یک است.اما در سیستم انتخاباتی آمریکا، رئیس جمهور الزاماً بر مبنای اکثریت آراء یعنی نصف بعلاوه یک به کاخ سفید راه پیدا نمی کند. بلکه اکثریت آراء گاهی اوقات در پشت درب کاخ سفید باقی می ماند.

اصل اکثریت آراء هنگامی می تواند اعمال گردد که تمام آراء شهروندان آمریکایی در سراسر کشور در یک سبد جمع گردد اما در اجرا، آرای هر ایالت در سبد آن ایالت جمع و هر سبد بدون آنکه محتویاتش تقسیم شود متعلق به یکی از دو نامزدی می گردد که رای بیشتری در آن ایالات کسب نموده و در نهایت هر کس که سبد بیشتری را ازآن خود کند رئیس جمهور آمریکا خواهد شد. در واقع این سیستم بسیار پیشرفته برای قرن هیجده م.، اما نه خیلی درخشان برای قرن 21م. است. طبق قانون اساسی آمریکا رئیس جمهور و معاون وی از طریق (کالج انتخاباتی)  Electoral College   انتخاب می شوند. هر ایالت از کالج انتخاباتی خاص خود مرکب از نمایندگان آن ایالت نزد کنگره (مجلس نمایندگان و سنا) تشکیل می شود.

در نتیجه تعداد اعضای کالج های انتخاباتی هر ایالت متفاوت است. تعداد کل نمایندگان مجلس نمایندگان آمریکا 435 نماینده است (هر ایالت به نسبت جمعیت خود دارای نماینده است) که اگر به آن تعداد سناتورها را که بالغ بر 100 نفر می باشند (هر ایالت بطور مساوی 2 سناتور دارد) اضافه کنیم، به رقم 535 می رسیم. فقط 3 انتخاب کننده باقی می ماند که از (حوزه کلمبیا) محل استقرار پایتخت فدرال یعنی واشنگتن است که دارای نماینده مجلس و سناتور به معنای واقعی کلمه نمی باشد، اما اهالی آنجا می توانند از حق انتخاب رئیس جمهور برخوردار باشند. انتخاب کنندگان هر ایالتی که از حزب کاندیدای پیروز در آن ایالات می باشند، می بایست الزاما به نامزد رئیس جمهور و ومعاون وی از حزب خود رای دهند. تعداد آرای مورد نیاز برای نیل به ریاست جمهوری آمریکا حداقل 270 رائ از 538 رائ کالج انتخاباتی است. هر نامزدی بتواند 270 رائ از 538 رای انتخاب کنندگان از مجموع 50 ایالت را به دست آورد پیروز انتخابات است زیرا رقیب یا ((رقبای)) وی در نهایت بیش از 268 رای در اختیار ندارند.

چرا غیر دمکراتیک ؟ در این رابطه باید به نکاتی اشاره کرد: اولاً آنکه در هر ایالت نامزدی که اکثریت آرای مردم را بدست آورد تمام کارتهای الکترال آن ایالت را از آن خود می کند. یا همه یا هیچ. در واقع نامزد بازنده ولو با اختلاف حتی یک کارت، برای او یک عدد کارت انتخاباتی هم ایجاد نمی کند. به عبارت دیگر تمام آراء از درجه اعتبار ساقط می گردد.  ثانیاً هر ایالت بر مبنای جمعیت خود دارای کارتهای انتخاباتی متفاوت با ایالات دیگر است. بنابر این در طول تبلیغات یا مبارزات انتخاباتی بیشترین اهمیت به ایالت های بزرگ داده می شود ایالتهای مانند کالیفرنیا با 54، نیویورک با 33و تگزاس با 32، در راس قرار دارند ولی ایالتهایی مانند مونتانا، ورمونت یا دلیور با تنها 3 کارت انتخاباتی نمی توانند توجه محافل سیاسی را به خود جلب نمایند. در نتیجه آرای شهروندان آمریکایی بر حسب استقرارشان در این یا آن ایالت بصورت غیر دمکراتیک تبدیل به آرای درجه اول و آرای درجه دوم می شود. بر همین اساس است که نامزدها بدنبال کارتهای انتخاباتی یازده ایالت بزرگ می باشند که می تواند بر آرای مجموع کالج های انتخاباتی 39 ایالت دیگر غلبه کند و نامزدی را به کاخ سفید ره نمون نماید.

ثالثاً همانطور که در قبل از این سطور بیان گردید رئیس جمهور آمریکا بر اساس اکثریت آرای مردم انتخاب نمی شود بلکه بر اساس اکثریت آرای کالج انتخاباتی برگزیده می شود. واقعیت این است که همیشه اکثریت آرای آمریکائیان به یک کاندیدا باعث ایجاد اکثریت کارتهای انتخاباتی برای وی نمی گردد. بلکه گاهی از اوقات میان آرای مردم و آرای الکترال تناسبی معکوس ایجاد می گردد که نشان بارز نقض دمکراسی می باشد. بعنوان مثال ممکن است کاندیدای الف با اختلاف آرای محدود در یک ایالت بزرگ تمام کارتهای انتخاباتی آن ایالت را به خود اختصاص دهد ولی کاندیدای به با اختلاف بسیار زیاد در ایالتی کوچک، تعداد کارتهای انتخاباتی کمتر آن ایالت را بدست آورد. در این صورت کاندیدای الف کارتهای انتخاباتی بیشتر و در نتیجه پیروز و کاندیدای به دارای آرای مردمی بیشتر اما بازنده خواهد شد. باید به این نکته اشاره کرد که تاکنون 15 بار در تاریخ آمریکا کاندیدایی به ریاست جمهوری رسیده که حتی نصف آرای مردم آمریکا را نیز کسب نکرده است. بیل کلینتون در سال 1992م. تنها با 43 درصد آرای مردم به کاخ سفید آمریکا وارد شد. نکته پایانی اینکه با توجه به نهادینه شدن احزاب در آمریکا در قالب دو حزب، روند انتخابات در این کشور به گونه ای است که هیچگاه حزب سوم یا کاندیدای منفرد نمی تواند به کاخ سفید راه یابد.

با توجه به نهادینه شدن احزاب در آمریکا در قالب دو حزب، روند انتخابات در این کشور به گونه ای است که هیچگاه حزب سوم یا کاندیدای منفرد نمی تواند به کاخ سفید راه یابد.
البته نامزد حزب سوم یا کاندیدای منفرد می تواند امید دو کاندیدای دیگر را برای بدست آوردن اکثریت آرای شهروندان در برخی از ایالات بر باد دهد. نهایتا به دلیل نبود دور دوم در انتخابات بدلیل اینکه برنده حتی با اختلاف یک رای می تواند به ریاست جمهوری آمریکا دست یابد دیگر حزب سوم یا کاندیداتور منفرد قدرت چندانی در به چالش کشیدن دو رقیب نخواهد داشت.

 

 

محمدرضا داوطلب-پژوهشگر روابط بین الملل

نظرات
آخرین اخبار