فراتاب-گروه بین الملل/ریحانه تهامی: بیش از بیست سال از حادثه ی وحشتناک و قرون وسطی ای شهر سربرنیستا در بوسنی می گذرد. واقعه ای که از آن به عنوان بزرگترین نسل کشی بعد از جنگ جهانی دوم در اروپا یاد می کنند. درگیری خونینی که آتش آن پس از فروپاشی یوگسلاوی زبانه کشید و منجر به قتل عام مردم مسلمان این منطقه شد.
یوگسلاوی کشوری گسترده شده از اروپای مرکزی تا بالکان، متشکل از مردمانی با آداب و رسوم و مذاهب گوناگون که روی هم رفته مجموعه‌ای نامتجانس را تشکیل می‌دادند.
بوسنی به دلیل دارا بودن اقلیت های گسترده صرب و کروات در کنار اکثریت مسلمانانش بیش از دیگران نامتناجس بود. بلافاصله پس از استقلال کرواسی و اسلوونی از یوگوسلاوی، ساکنین بوسنی نیز در پی استقلال از این کشور برآمدند، فرآیندی که به جنگ طولانی میان طرفین منجر گردید.
جنگ های خونین بوسنی که از آوریل 1992 آغاز شد و تا دسامبر 1995 تداوم یافت یکی از بی رحمانه ترین جنگ های بشریت است، جنگی که یک سوی آن مسلمانان بی دفاع در برابر ملی گرایان تا بن دندان مسلح صرب قرار گرفته بودند.
اسلوبودان میلوشویچ رئیس جمهور وقت یوگوسلاوی (1991 تا 1997) که با سیاست های پان صربیسم نقش 
بسزایی در تحریک صرب ها در کشتار مسلمانان ایفا نمود، منجر به کشتار هزاران مسلمان در سراسر بوسنی گردید.
اما یکی از بی رحمانه ترین و فجیع ترین کشتار ها را حملات صرب ها به سربرنیتسا می دانند، مکانی که بنا به گفته ی سازمان ملل منطقه امن محسوب می شده است.
اين جنايات در کمتر از يک هفته با چنان قساوت و شرارتی انجام شد که پيش از آن در درگيری های يوگوسلاوی ديده نشده بود و از سياه ترين روزهای تاريخ مدرن اروپاست.
کشتار سربرنیتسا به فرماندهی راتکو ملادیچ فرمانده نظامی صرب های بوسنی در حالى صورت گرفت كه اين منطقه در جریان جنگ بوسنى توسط سازمان ملل منطقه امن اعلام شده بود.
اما صرب‌ها اندکی پس از امضای قرارداد «صلح دیتون»، شهر سربرنیتسا را محاصره و در کمتر از یک هفته ای که از11 ژولای 1995 میلادی آغاز شد، حدود 8000 مسلمان این شهر را قتل‌عام کردند.
این در حالی بود که چهارصد سرباز مسلح هلندی نیز در قالب نیروهای صلح بان سازمان ملل برای ایجاد امنیت این منطقه حضور داشتند ولی در جریان این کشتار هیچ واکنشی از خود نشان ندادند.
صلح بانان هلندی نه تنها با مهاجمان صرب برخورد نکردند بلکه سیصد زن و کودک مسلمان بوسنی را که به این پایگاه سازمان ملل پناه آورده بودند، تحویل ارتش صربستان دادند که به کشتار آنها منجر شد.
بیش از هفت هزار و هفتصد نفر دیگر نیز در یک هفته تعقیب و گریز نظامیان صرب، به پایگاه صلح بانان سازمان ملل پناه آوردند ولی با درهای بسته مواجه و مجبور به فرار به سوی جنگل های اطراف این پایگاه شدند که با تعقیب نظامیان صرب، همگی قتل عام شدند.
در کشتار اصلی سربرنیتسا، صرب ها مردان و پسران مسلمان بین ۱۲ تا ۷۷ سال را برای بازجویی به ظن ارتکاب جرائم جنگی از بقیه افراد جدا کردند و در یک محل همه را قتل عام کردند.
جنایتی که با نام رادوان کاراجیچ٬ از رهبران سابق صرب های بوسنی گره خورده است.
رادوان کاراجیچ که به قصاب بوسنیایی ها معروف است و سال ها رهبری صرب ها در بوسنی را برعهده داشت، پس از جنگ سال ها از سوی مجامع بین المللی تحت پیگرد قرار داشت و سرانجام در سال 2008 در صربستان بازداشت شد
اما با وجود آنکه دادگاه جنایت جنگی سازمان ملل متحد، 24 مارس 2016، رئیس پیشین صرب های بوسنی را مسئول «نسل کشی» و ٩ اتهام دیگر چون جنایت علیه بشر و جنایت جنگی دانست تنها به مجازات تحمل ۴۰ سال زندان رای داد.رایی که مسلمانان بوسنی یک پیروزی بزرگ برای او می دانستند.
قتل‌عام سربرنیتسا که از سوی سازمان ملل متحد به عنوان منطقه امن اعلام شده بود انتقاداتی جدی را به این سازمان و دبیرکل وقت آن، کوفی عنان متوجه کرد.
کشف اجساد از گورهای دسته جمعی در اطراف شهر سربرنیتسا بعد از گذشت بیست سال همچنان ادامه دارد.
جنایت دهشتناک یازدهم جولای 1995 برای همیشه به عنوان برگی سیاه در کارنامه سازمان ملل متحد و نیروهای حافظ صلح اروپایی ثبت شده و در تاریخ معاصر نیز بعنوان لکه ننگی در تاریخ اروپا باقی خواهد ماند.
