فراتاب‌ـ گروه سلامت/ ثریا مردانپور: گرد و غبار عبارت است از افزایش ذرات جامدمعلق در هوا به طوری که موجب تیرگی نسبی هوا شده و میزان دید افقی و عمودی را کاهش می دهد. ذرات گرد وغباراز نظر اندازه به دو دسته درشت (غیر قابل تنفس ) و ریز (قابل تنفس) طبقه بندی میشوند. ذرات درشت حداکثر میتوانند داخل بینی، دهان و حلق راه پیدا کنند اما ذرات ریز می توانند به اعماق بیشتر و نواحی حساس مجاری تنفسی وریه ها نفوذ کنند.
براساس تقسیم بندیهای صورت گرفته هرچه ذرات ریزگردها کوچکتر باشد میزان تاثیر گذاری آن از طریق نفوذ به قسمت های مختلف بدن از راهها هوایی بیشتر می شود و این تاثیر گذاری برای افرادمستعد به شکل ایجاد آلرژی، آسم، انواع بیماریهای مزمن، انسداد ریوی و. . . بروز می کند.
ریزگردها بعلت همراه بودن با مواد سمی، مواد شیمیایی و انواع گرد گیاهان از طریق راههایی هوایی وارد بدن شده موجب تحریک دستگاه تنفسی و ایجاد مشکلات جدی برای همه افراد بخصوص افراد آسیب پذیر مانند: کودکان، افراد مسن و افرادی که داری بیماریهای زمینه ای میباشند مانند بیماریهای قلبی و عروقی، بیماریهای ریوی و آلرژی می شوند. علت آسیب پذیر بودن کودکان عدم رشد کافی ریه و در افراد مسن ،افت سیستم تنفسی نسبت به افراد جوانتر می باشد.
بعلت ریز بودن این مواد در چشم نیزممکن است ایجاد التهاب نمایند پس بهتر است از عینک هایی استفاده شود که کامل دور چشم را بپوشاند.
ریزگردها در بلند مدت بعلت حمل مواد سمی به صورت سوپراکسید دربدن جذب شده و مشکلات عدیده ای ایجاد می کنند و با ایجاد التهاب در کیسه های هوایی در نهایت باعث فیبروز ریه ها می شوند. در هر دقیقه 5 الی 6 لیتر هوا وارد شش های هر فرد می شود که با نکروز کیسه های هوایی این حجم کم شده و ایجاد تنگی نفس و بیماریهای مزمن ریوی میشود.
عوارض دیگر این ریزگردها'؛ سرطانها، مشکلات ریوی پیشرفته، آلرژی، آسم، تشدید بیماریهای قلبی و عروقی و کاهش عمردر انسان می شود. آلوده بودن ریزگردهای عربی به قارچ های خطرناک و مواد رادیو اکتیو برای تمام گروه های سنی ،زنان باردار و... مضر میباشد.
این ریزگردها علاوه بر تاثیرمخرب برسلامت جسمی وروانی افراد بر محصولات کشاورزی و کیفیت این محصولات و آلوده شدن آب و خاک کشاورزی نیز تاثیر دارند.
بررسی پژوهشگران دانشگاه کرمانشاه نشان می دهد که ریز گردها ی وارد شده به کشور از مناطقی عبور می کنند که نه تنها آلوده به تشعشات رادیو اکتیو بلکه آلوده به قارچ های خطرناکی نیز هستند. احتمال وجود اورانیوم در گرد وغبار های عربی وجود دارد.
گفته می شود منشا این ریزگردها اجرای پروژه گاپ در ترکیه است که سدهای عظیمی بر روی رودهای دجله و فرات زده شده و مقدار زیادی از آب که باید به عراق و حتی خوزستان می ریخت گرفته شده،خشکسالی،گسترش بیابانها به دلیل از بین رفتن پوشش گیاهی و تخریب محیط زیست از دیگر عوامل طوفان های جدید گرد و غبار می باشد. ریز گردهایی که خیلی تکرار می شوند ،منشا داخلی دارند و آنهایی که گسترده اند و سالی یکبار تکرار می شوند دارای منشا خارجی هستند.
