فراتاب‌ـ سرویس داخلی/ فردین رستمی*: چند روزی است که ریزگردها آسمان استان های غربی و جنوب غربی کشور را فرا گرفته اند وزندگی مردمان این استان ها را مختل کرده اند و این داستان تازه ای برایشان نیست و نخواهد بود. سمینارهای بسیاری برگزار شده مقالات بسیاری نوشته شده و سخنرانی های بسیاری به موضوعیت چگونگی به وجود آمدن ریزگردها ایراد شده که تا کنون بی نتیجه مانده اند. نکته ی بسیار مهمی که کمتر به آن اشاره شده و یا اصلا اشاره نشده این است که ریزگردها به امنیت ملی کشور آسیب وارد می کنند و اگر بخواهیم درست تر بگوییم ریزگردها بدون صدا در حال اقدام علیه امنیت ملی هستند.
ریزگردها منجر به تغییرات اقلیمی در مقیاس جهانی و محلی، تغییر در چرخه ی بیولوژیکی و زیست محیطی انسان می گردند. آئروسلهای معدنی حاصل از ریزگردها می توانند بر تشکیل ابر، خصوصیات ابر و میزان نزولات جوی اثر بگذارند. ریزگردها غبار اتمسفری ایجاد می کنند که مانع از نفوذ نور خورشید شده و می تواند منجر به کاهش تولیدات کشاورزی به میزان 5 الی 30 درصد گردد. ریزگردها می توانند کیفیت محصولات کشاورزی را به میزان قابل توجهی کاهش دهند. این اثرگذاری بر منابع و کشاورزی و محیط زیست باعث مهاجرت کشاورزان و دامداران و عمدتا روستاییان مرز نشین به شهرهای بزرگتر و مراکز استان ها می شود.
یکی از مواردی که امنیت ملی را در معرض خطر جدی قرار میدهد بحث برهم خوردن توازن جمعیتی و فرهنگی شهرها در اثر کمبود منابع و مهاجرت اجباری است خصوصا که استان های مرز نشین که ریزگردها در آسمان آن ها وجود دارد از اقوام حاضر در ایران هستند با فرهنگ های مختص به خود که مجبور به مهاجرت اجباری به شهرهای بزرگتر مانند تهران ،اصفهان و... هستند .به همین دلیل است که این بحران وجود ریزگردها بحران چند استان مرزی نیست بلکه بحران ملی است و مسولین برای رفع این مشکل باید بیش از بیش تلاش کنند.
شورای امنیت ملی، وزارت کشور، وزارت بهداشت و درمان، وزارت امور خارجه، سازمان حفاظت محیط زیست، ستاد بحران استانداری های استان ها این دستگاه ها موظف به پیگیری و حل این مهم هستند که نه تنها برای سلامتی هموطنان استان های مرزی بلکه موجب به خطر افتادن امنیت ملی در دراز مدت می شود. مجلس و نمایندگان محترم هم با پیگیری و در صورت لزوم وضع قوانینی در راستای حل این موضوع تسهیل کننده ی اقدامات دولت باشند.
وزرات نیرو هم در این میان می تواند نقش بسیار بزرگی برای رفع این مشکل ایجاد کند زیرا که بخشی از منشا خارجی وجود ریزگردها حاصل از خشک شدن رودخانه ها و تالاب های کشورهای همسایه است که به سبب ساختن سد بر روی رودخانه های مرز از طریق کشورمان ایجاد شده اند. عدم صدور مجوز ساخت سدهایی که توجیه زیست محیطی ندارند می تواند قسمتی از این بحران ملی را کاهش دهد.
* فعال مدنی و محیط زیست
