بهار دیپلماسی در چابهار | فراتاب
کد خبر: 2158
تاریخ انتشار: 10 خرداد 1395 - 15:07
پیر محمد ملازهی در گفت و گو با فراتاب مطرح کرد:
هزمان با ناندرا مودی، اشرف غنی رییس جمهوری افغانستان نیز به ایران آمد و توافقنامه سه جانبه ای میان ایران، افغانستان و هند امضاء شد. در این میان باید گفت که هندی ها علاوه بر بحث اقتصادی، نگاه دیگری هم در ارتباط با ایران دارند و آن بحث رقابت با چین است.

اتاق خبر- سفر ناندار مودی نخست وزیر هند به ایران و امضای 12 سند همکاری مشترک میان دو کشور، از جمله خبرساز ترین اتفاقات سیاست خارجی در ایران و آسیا بود. این سفر که با ورود محمد اشرف غنی رییس جمهوری افغانستان به ایران تکمیل و منجر به امضای توافقنامه سه جانبه چابهار میان ایران، افغانستان و هند شد، از جهات مختلفی دارای اهمیت بوده و می طلبد که زوایای مختلف آن مورد بررسی و ارزیابی قرار بگیرد. در همین راستا، پیر محمد ملازهی کارشناس ارشد شبه قاره هند، در گفت و گویی با فراتاب، ضمن تحلیل روابط سیاسی دو کشور و لزوم مستحکم تر ساختن روابط اقتصادی، توافقنامه چابهار و نقش آن را در توسعه و رشد منطقه سیستان مورد بررسی قرار داد.
پیر محمد ملازهی در ابتدای سخنان خود ضمن اشاره به روابط سیاسی ایران و هند، به فراتاب گفت: در روابط ایران و هند، دو نگاه وجود دارد. یک نگاه ایران به هند است و دیگری نگاه هند به ایران. در کنار این دو نگاه یکسری عوامل محدود کننده نیز میان دو کشور وجود دارد. در مورد ایران باید گفت، درکی که در ایران از هند وجود دارد خیلی واقع بینانه نیست. مناسبات هندی ها با آمریکا و رژیم صهیونیستی بسیار نزدیک بوده و از طرف دیگر نگاهی که در ایران به هند وجود دارد، معمولا به این صورت است که هند کشوری غیر مسلمان بوده و در رقابت با یک کشور اسلامی بنام پاکستان قرار دارد. با توجه به قرابت فرهنگی و جغرافیایی پاکستان به ایران، این دیدگاه مطرح بوده که نباید مناسبات با هند باعث نگرانی و ناراحتی پاکستان شود.
وی افزود: جدای از این مسایل اگر بخواهیم در ابعاد دیگر به مناسبات ایران و هند نگاه کنیم، مشاهده می کنیم که زمینه ها و بسترهای فراوانی در همکاری میان دو کشور وجود دارد. هندی ها در نگاه خود دو هدف عمده را مد نظر قرار داده اند. اول آنکه، هند از لحاظ انرژی بسیار فقیر بوده و منابع این کشور، برای جمعیت میلیاردی هند کفایت نمی کند. هر چند که اصلاحات اقتصادی در هند چشمگیر بوده و رشد اقتصادی 8 درصدی را در سال گذشته برای این کشور به ارمغان آورده است، و آنها توانسته اند که در زمینه جذب سرمایه گذاری خارجی و تکنولوژی بسیار خوب عمل کنند، اما این کمبود منابع سبب شده است هندی ها در مسیر توسعه خود به دنبال استفاده از مناطق مناسب باشند. خلیج فارس مکانی است که برای هندی ها از لحاظ تامین انرژی بسیار حائز اهمیت است و ایران نیز در این منطقه به عنوان یکی از مهمترین منابع نفت و گاز می تواند نقش مهمی را در تامین انرژی هندی ها ایفا کند. بنابراین باید تاکید کرد که هندی ها در نگاه راهبردی خود، توجه خاصی به همکاری های انرژی دارند.
ملازهی تاکید کرد: اما از نگاه ایران باید گفت که اگر همچنان سیاست ما به سمت خام فروشی به هندوستان باشد، این با نگاه راهبردی منافات داشته و باید حتما در مسیر همکاری ها، جذب سرمایه گذاری و انتقال تکنولوژی را نیز در رابطه با صنعت نفت و گاز مد نظر داشته باشیم. در همین راستا، امضای توافق ساخت پتروشیمی در بندر چابهار می تواند، اولین گام در استفاده از تکنولوژی و سرمایه گذاری هندی ها باشد. اگر بتوانیم در هر سطحی با هندی ها وارد معامله شویم که نیروی انسانی متخصص برای ما تربیت شود، در آن صورت است که سرمایه گذاری های مشترک می تواند نتایج درخشان تری را در بر داشته باشد.
وی گفت: مساله بعدی و مهم دیگر، دسترسی هند به پایانه های مرزی افغانستان، آسیای مرکزی و به تبع آن روسیه و اروپا است. این امر از طریق بندر چابهار و سرمایه گذاری در اسکله سازی و راه سازی ها می تواند تحقق پیدا کند. در هر حال هندی ها در ارتباط با دسترسی به بازارهای بکر آسیای مرکزی، بر روی خطوط ارتباطی ایران حساب باز کرده اند و این می تواند برای ایران یک فرصت تاریخی محسوب شود.
این کارشناس ارشد شبه قاره هند اظهار داشت: در همین راستا، هزمان با ناندرا مودی، اشرف غنی رییس جمهوری افغانستان نیز به ایران آمد و توافقنامه سه جانبه ای میان ایران، افغانستان و هند امضاء شد. در این میان باید گفت که هندی ها علاوه بر بحث اقتصادی، نگاه دیگری هم در ارتباط با ایران دارند و آن بحث رقابت با چین است. بندر گوادر پاکستان که چینی ها در آن سرمایه گذاری کرده اند از دید هندی ها پنهان نیست. چینی ها قصد دارند که از طریق بندر گوادر یک راه ارتباطی به آسیای مرکزی و استان سین کیانگ داشته باشند و خط لوله گاز را هم از این طریق به این استان برسانند.
وی تصریح کرد: در اینجا ایران می تواند از این فرصت استفاده کرده و با وارد شدن در مذاکره با چینی ها، اهمال هند را در تکمیل خط لوله سه جانبه ایران، پاکستان و هند که به نام خط لوله صلح موسوم است را جبران کنند. چینی ها اخیراً اعلام کرده اند که حاضرند 85 درصد از هزینه خط لوله صلح را در پاکستان تامین کنند و این یک فرصت استثنایی است که ایران به شکل جدی به این مهم بپردازد. اگر ایران با چینی ها به شکل جدی وارد مذاکره شود، تردیدی وجود ندارد که هندی ها به شکل جدی تری خط لوله صلح را اجرایی خواهند کرد.
ملازهی در پایان افزود: در مورد چابهار و تاثیر این توافقات در اقتصاد این منطقه باید گفت، هر چند امکان تحول در سایه این توافق نامه وجود دارد، اما مادامی که سیاست های فعلی حاکم است و نگاهی منطقه ای در مورد چابهار وجود نداشته باشد، امکان تحولی اساسی بعید است. متاسفانه نیروی کار و صنایع در این منطقه تخصصی نیست. عملاً وقتی به چابهار می رویم با دو مکان چابهار فقیر و توسعه یافته در مناطق آزاد مواجه هستیم و چون نگاه ما به توسعه مردم نبوده و اقتصادی است، این امر می تواند به تضادهای اجتماعی دامن بزند. باید مزیت های این مناطق را پیدا کرد و بر این اساس برنامه ریزی های لازم را صورت داد. به نظر می رسد، چابهار پتانسیل این را دارد که نه تنها برای ایران، بلکه برای افغانستان و آسیای مرکزی نیز موثر واقع شود، مشروط به آنکه محور نگاه به صورت منطقه ای و اثر بخش تدوین شود.

نظرات
آخرین اخبار