فراتاب: سوریه از ماه مارس 2011 (حدود پنج سال پیش) صحنۀ نا آرامی های مرگبار است؛ در این درگیری ها تاکنون بیش از 260 هزار نفر کشته و میلیون ها نفر بی خانمان شده اند.
در نشست مونیخ 17 کشور که به نوعی درگیر جنگ سوریه هستند، طرحی در زمینه برقراری آتش بس، توقف درگیری و بازشدن راه ها به منظور ارسال کمک های بشر دوستانه به مردم این کشور ارائه کردند که بر اساس آن کشورها به توافق رسیدند که کلیۀ موانع در راه توزیع کمک به غیر نظامیان از میان برداشته شود و آتش بس حداکثر تا یک هفتۀ دیگر بر قرار گردد.این توافق در پایان گفت و گوهای پنج ساعته در نخستین ساعات بامداد جمعه اعلام شد.
پنجاه و دومین کنفرانس امنیتی مونیخ از 12 تا 14 فوریه (23 تا 24 بهمن) در مونیخ آلمان برگزار می شودو سران حدود 30 کشور ، 70 وزیر خارجه و وزیر دفاع و صد ها کارشناس حضور دارند.
روسیه و آمریکا و متحدانشان پیش از این توافق، هرگونه آتش بس را خریدن وقت برای بازیابی قوا طرف مقابل می دانستند اما با همه اتهام زنی ها اکنون طرفین به آتش بس بین طرفین مخاصمه تن دادند.
به گزارش ایرنا، در پی این توافق مشاور ارشد استفان دمیستورا نماینده ویژه بان کی مون در سوریه گفت که توافق مونیخ مبنی بر برقراری آتش بس و آغازعملیات کمک رسانی به مردم سوریه پس از مدتها انتظار و محرومیت دردل این مردم امیدی بوجود آورده که نباید آن را به نومیدی تبدیل کرد.
سازمان ملل متحد بموجب تصمیم مورد توافق گروه بین المللی حمایت از سوریه در گفت و گو های روز پنجشنبه مونیخ نشستی را با حضور کشورهای عضو این گروه و اعضا تیم عملیاتی کمک رسانی های سوریه در مقر این سازمان در ژنو برگزار کرد.
دراین نشست که به ریاست 'یان اژلان ' مشاور ارشد استفان دمیستورا نماینده ویژه بان کی مون برگزار شد، چگونگی عملیات تیم مذکور و موضوع دسترسی کامل و بلاشرط امداد گران به آسیب دیدگان و آوارگان سوریه بخصوص در مناطق تحت محاصره مورد بررسی قرار گرفت.
حال پرسش این است که ایا آنچه که در مونیخ بر سر آن توافق شده یعنی ترک مخاصمه ، روی خواهد داد ؟ کشورهای شرکت کننده تا چه حد به تعهد خود پایبند خواهند بود؟
در پاسخ به این پرسش باید گفت که همه ی کشورهای شرکت کننده و متعهد در کنفرانس مونیخ امیدوارند که این تصمیم ضمانت اجرایی پیدا کند اما در عین حال دورنمای ان را روشن نمی بینند و در همین راستا است که نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل متحد روز جمعه گفت که با وجود اشتیاق فراوان برای ازسرگیری گفت و گوهای صلح سوریه، دورنمای این مذاکرات همچنان مبهم است.
یکی از اختلافات کشورهای شرکت کننده و موانع اجرای هرگونه توافق در نشست های اخیر مونیخ درباره سوریه و هم نشست های گذشته و اینده ، تعریف کشورها از گروه های ' تروریستی' و ' مخالف' دولت دمشق است یعنی نگاه و تعریف دو جبهه ی مخالف و متحدان دولت اسد از تروریست متفاوت است.
برای مثال تمامی کشورهای شرکت کننده در نشست مونیخ بر ادامه جنگ علیه داعش و جبهه النصره تاکید کردند این درحالی است که جبهه النصره بخشی از جیش الفتح است که در آن برخی گروه ها که کشورهای عربی و غربی از جمله امریکا این گروه ها را مخالف دولت اسد نه تروریست می نامند گروه های مانند احرار شام که به گفته منابع رسمی تحت حمایت ترکیه و عربستان است.
تفکیک گروه های تروریستی با معارض که قابلیت حضور در مذاکرات را داشته باشند بسیار دشورا است به عبارت دیگر چالش بزرگ هرگونه مذاکره بین کشورهای درگیر در این جنگ خونین این است که شاخص های آنان در تفکیک گروههای تروریستی با معارض تفاوت دارد.
از سوی دیگر مواضع تند برخی کشورهای عربی از جمله عربستان سعودی مبنی بر کناره گیری بشار اسد رئیس دولت قانونی سوریه که عادل الجبیر وزیر خارجه این کشور طی سخنانی در کنفرانس مونیخ بر آن باردیگر تاکید داشته است، از جمله موانع آتش بس و یا دستیابی به هرگونه برقرای صلح در این کشور محسوب می شود. موضوعی که اکنون بسیاری از کشورهای غربی و حتی آمریکا نیز که پیشتر با دیدگاه عربستان یکسان بوده است، به دیده تردید می نگرند.
البته فیلیپ هاموند وزیر خارجه انگلستان پس از تصمیم طرفین به آتش بس در کنفرانس مونیخ مواضع عربستان را تکرار کرد و گفت که شرایط سوریه تنها با تغییر نظام سوریه و تغییر رفتار حامیان آن، بهتر خواهد شد.این سخنان هاموند و الجبیر درحالی بیان می شود که به اعتقاد همه ی کشورها و کارشناسان نظامی و سیاسی اکنون نیروهای نظامی سوریه مسیر پیروزی را طی می کنند و موفقیت های بزرگی بدست آورده و بخشی از مناطق تحت تصرف گروه های ترویستی را آزاد کرده اند.
در مقابل، مواضع روسیه و ایران قرار دارد که بر رسیدن به راه حل منطقی سیاسی و اتحاد همه ی کشورها علیه گروه های افراطی و تروریست تاکید دارند.
ایران در طول بحران سوریه همواره بر نقش مردم بر تعیین سرنوشت خود و پایان یافتن درگیری ، خشونت و جنگ و خونریزی به عنوان پیش نیاز صلح تاکید داشته است و این مساله از سوی محمد جواد ظریف وزیر خارجه در سخنرانی و کنفرانس خبری نشست مونیخ نیر باردیگر تاکید شده است.
کسانی که به گفته ظریف توهماتشان مردم سوریه را سال ها با درد و رنج ، خونریزی و جابجایی روبرو کرده است اکنون باید با واقعیت ها روبرو شده و راه حل منطقی را بپذیرند و ما با همکاری برادران مان خواهیم توانست مسائل و مشکلات منطقه را حل کنیم.
این سخنان محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران از سوی کارشناسان سیاسی به مواضع واقع بینانه وتلاش دیپلماتیک تهران برای حل بحران سوریه بدون خونریزی و جنگ تعبیر شده است، موضعی که می تواند مبنای اصلی کار برای برقراری صلح باشد.
از سوی دیگر روسیه نیز موضع عربستان و برخی کشورهای غربی در باره برکناری اسد برای حل بحران سوریه را توهم می داند و تاکید دارد که داعش دشمن مشترک همه ی کشورهای شرکت کننده در این نشست بوده و باید مبارزه با آن با همراهی دولت دمشق ادامه یابد و درهمین راستا سرگئی لاورف در حاشیه کنفرانس مونیخ تاکید کرده است که کشورش حملات هوایی را در سوریه متوقف نمی کند.
حال آیا مردم سوریه که به گفته 'یان اژلان ' مشاور ارشد استفان دمیستورا نماینده ویژه بان کی مون در دمشق با امیدی که از طرح توقف مخاصمه و آغازعملیات کمک رسانی پس از مدت ها محرومیت بوجود آمده می توانند دل به این توافق ببندند و در انتظار صلح و یا زندگی امن گذشته باشند.
بی تردید پایان این خصومت ها ی خونین با افراطی گری و فرقه گرایی که بذر آن را برخی کشورهای غربی و عربی برای رقابت ها سیاسی و انتقام گیری کاشته اند ؛ بسیار دشوار است و تا برقراری صلح و ازمیان برداشته شدن گروه های ترویستی در سوریه راه طولانی در پیش است.
