فراتاب – م.ر [1]: اگر مدتی کافی در انگلستان به سر برده باشید پی می برید که مردمان آن بسیار شوخ طبع بوده و در حاظرجوابی و ریشخند کردن خود و دیگران تبحر و جسارت زیادی دارند. این را می توان از شوهای تلویزیونی این کشور و مقایسه ی آنها با شوهای مشابه آمریکایی دریافت. جاناتان راس مجری شو The Jonathan Ross Show نمونه ی بارزی از شومن هایی است که از گفتن مطالبی که مهمان های معروف هالیوودیش را خجالت زده کند ابایی ندارد درحالیکه در آمریکا معمولا مجریان تلویزیونی بسیار محافظه کارانه تر و محترمانه تر با سلبرتی ها برخورد می کنند.
اما صادقانه و بی پرده سخن گفتن تنها به مصاحبه با بازیگران معروف خلاصه نمی شود بلکه سیاستمداران بلندپایه را نیز به چالش می کشد. Have I Got News For You نام برنامه ای طنز از بی بی سی است که متشکل از دو عضو ثابت و دو مهمان هفتگی و یک مجری است و به بررسی وقایع روز می پردازد. دو عضو ثابت برنامه یکی (ایان هسلاپ) روزنامه نگار، نویسنده و سردبیر مجله ی طنز سیاسی Private Eye و دیگری (پل مرتن) کمدین است. بوریس جانسون، شهردار لندن، صادق خان، نماینده ی پارلمان و نامزد انتخابات شهرداری لندن و نایجل فراج رهبر حزب استقلال انگلستان UKIP از جمله سیاستمدارانی هستند که در برنامه به عنوان مهمان حضور یافته اند و گاه و بیگاه از سوی ایان و پل و حتی مجری برنامه به باد انتقاد و حتی به تمسخر گرفته شده اند. با اینکه این برنامه سعی دارد جناح راست و چپ را به یک اندازه آماج حملات خود قرار دهد اما چپ گرایی واضح گردانندگان آن در انتقاد از نخست وزیر و دیگر اعضای حزب محافظه کار و حتی ملکه و اعضای خاندان سلطنتی کاملا مشهود است.
جالب اینکه این نوع به سخره گرفتن های مقامات بلندپایه، که البته گاه می توان آن را به (ترور شخصیتی) تعبیر کرد، با خنده ی شدید صدها نفر از بینندگان حاضر در استودیو همراه میشود و این امر چنان طبیعی است که کوچکترین مشکلی برای تهیه کنندگان برنامه و شرکت کنندگان در آن به وجود نمی آورد. البته برنامه ی Have I got news for you تنها یکی از ده ها برنامه ای است که به هجو سیاستمداران کشور پرداخته یا می پردازند. در گذشته ای نه چندان دور، یکی از به یادماندنی ترین و موفق ترین برنامه های تلویزیونی انگلستان در دهه ی هشتاد و نود میلادی سری نمايش‌هاي هجوآمیز عروسکي "Spitting Image" بودند که تصویری کاریکاتورگونه از سیاستمداران کشور از جمله مارگارت تاچر، تونی بلر، و خانواده ی سلطنتی به نمایش می گذاشتند.
البته طنز و هجو سیاسی در انگلستان سابقه ای طولانی دارد و حداقل به قرن هجده میلادی باز می گردد. در آن زمان جراید و مطبوعات بی رحمانه تمامی سیاستمداران هر دو حزب توری و ویگ را آماج حملات تند خود قرار می دادند و هنرمندانی مانند جیمز گیلری و تامس رالندسن آنان را در کاریکاتورهایشان به استهزا می گرفتند. گرچه در بحبوحه ی رسوایی های اقتصادی و سیاسی کنونی و اعتصابات پزشکان بیمارستان های دولتی، هجو و طنز سیاسی چاره ی مشکلات بی شمار قشر کارگر و متوسط انگلستان نیست اما ابزاری است که از طریق آن انتقادات سیاسی به شکلی عامه پسند مطرح می شوند و در نتیجه ی آن اذهان عمومی به نفع یا ضرر فرد یا گروهی خاص شکل می گیرند. ولی شاید بهترین فایده ای که هجو مقامات دولتی داشته باشد این است که آنان را از عرش به فرش کشیده و تلنگری به آنان می زند که هیچ گاه به خود غره نشوند زیرا که در انگلستان هیچ کس حتی عیسی مسیح نیز مقدس نیست (کمدی مذهبی زندگی برایان اثر گروه مانتی پایتن را ببینید).
توضیح عکس: یکی از شرکت کنندگان در تظاهرات پزشکان پلاکاردی در دست دارد که در آن تصویری قدیمی از وزیر بهداشت، جرمی هانت، با موی بلند به چشم می خورد. بر روی پلاکارد نوشته شده: بعضی چیزها را باید برید اما (بودجه ی) بهداشت و خدمات درمانی ملی را نه!
[1]. از قلمروی ملکه سلسله یادداشت ها و نوشته های منظمی خواهد بود که توسط م.ر ساکن انگلستان در بخش فراسفر فراتاب منتشر می یابد، آداب، سنن، رفتار و تعاملات اجتماعی و فرهنگی بریتانیایی ها سوژه و موضوع اصلی این سلسله یاداشتها خواهند بود
