فراتاب – لیلا رشیدی و محسن هاشمی: برای مردم نیوزیلند روز 25 آوریل روز خاصی است. در اینروز تمام اقشار جامعه بومی نیوزیلند از بزرگ و کوچک، پیر و جوان، زن و مرد، سرشار از حس میهن پرستی و احترام به کشته شدگان راه وطن هستند. این روز روز آنزاک (Anzac) نامیده می شود و در نیوزیلند، استرالیا و بریتانیا گرامی داشته شده و در نیوزیلند تعطیل رسمی است.
در جنگ جهانی اول تعداد زیادی از سربازان نیوزیلندی شرکت داشتند که در 25 آوریل 1915 لشکرهایی از ارتش استرالیا و نیوزیلند که آنزاک نامیده می شدند در ساحل گالیپولی (Gallipoli) ترکیه به امپراطوری عثمانی حمله کردند. اشتباهات زیاد در این جنگ از سوی ارتش بریتانیا که نقش پشتیبانی لشکر آنزاک را داشت باعث شد که نتوانند در این نبرد به پیروزی برسند. در ابتدای حمله سربازان ارتش نیوزیلند توانستند یکی از ارتفاعات مهم را تصرف کرده و فرصت حمله به ارتش عثمانی را پیدا کنند ولی در نهایت دفاع محکم ارتش عثمانی و تعداد نفرات بیشترآنها باعث شد که تعداد زیادی از سربازان ارتش آنزاک و بریتانیا کشته شوند. فرمانده لشکر نیوزیلند و تعدادی از سربازان وی نیز توسط توپ های شلیک شده از یکی از کشتی های جنگی بریتانیا کشته شدند و ارتش امپراطوری عثمانی با وجود کشته های فراوان توانست کنترل مجدد ارتفاعات را بدست گرفته و ارتش آنزاک را به عقب براند. در دسامبر 1915 کل ارتش آنزاک ساحل گالی پولی را ترک کردند.
نبرد گالی پولی نتایج جالب توجهی داشت. اول آنکه مردم نیوزیلند بیش از پیش به فکر استقلال از بریتانیا افتادند. همچنین اخبار مهارت های جنگی و شجاعت این سربازان در نبرد، همه جا پیچید و سربازان نیوزیلندی نشان دادند که تا پای جان ایستادگی کرده و مهارتی مانند همه سربازان ماهر و شجاع ارتش های مهم دارند. به همین دلیل افراد آنزاک با وجود تلفات سنگین و شکست در نبرد لقب قهرمان گرفتند.
نماد گرامیداشت این روز گل شقایق قرمز است که همه جا دیده می شود. علت انتخاب این گل به شعر یکی از سربازان جنگ جهانی اول که در رثای دوست کشته شده اش سروده بود (In Flanders Fields) برمی گردد. در این شعر به رویش گل های شقایق در دشتی که اجساد سربازان روی آن افتاده بود، اشاره شده است. بعد از آن بود که این گل نمادی برای گرامیداشت سربازان کشته شده در جنگ در بسیاری از کشورها شد.
معمولاً این نماد را روی لباس و سمت قلب خود متصل می کنند. جالب این است که جوانان و نوجوانان نیز بعد از گذشت 101 سال از آن واقعه تاسف بار، دارای حس احترام و میهن پرستی نسبت به آن هستند. در این واقعه حدود 2779 سرباز نیوزیلندی و 8700 سرباز استرالیایی کشته شدند. دولت نیوزیلند بسیار مراقب سوء استفاده از نام آنزاک است و همه نام های تجاری مرتبط با آن را کنترل می کند. به عنوان مثال در نیوزیلند و استرالیا بیسکویت معروفی به نام آنزاک وجود دارد که امروزه در بیشتر سوپرمارکت ها پیدا می شود. این بسکویت در جریان جنگ جهانی اول توسط همسران سربازان برای آنها فرستاده می شد و از موادی ساخته شده بود که با وجود زمان طولانی حمل و نقل فاسد نمی شد. امروزه این یبسکویت در سوپرمارکت ها باید با همان مواد و دستور ساخته شوند و الا حق استفاده از نام آنزاک را ندارند. چند سال پیش یکی از فست فودهای زنجیره ای (Subway) مجبور شد بیسکویت آنزاک را از لیست غذایی خود به همین دلیل خارج کند. سال گذشته مصادف بود با صدمین سالگرد واقعه آنزاک که شعار معروف این روز مرتب از همه جا پخش می شد: “Lest We Forget” یعنی: مبادا که فراموش کنیم!
