فراتاب - ریحانه تهامی: سارايوو شايد تنها شهري در بالکان باشد كه به قهوه و كافه هاي بسیار زيبايش در اروپا معروف است.
قهوه و قهوه خوري در اين كشور از سنت ها و ارزشهای فرهنگی قابل توجه است، وقتي براي اولين بار وارد اين شهر مي شويد تا چشم كار مي كند در كوچه پس كوچه های آن، در مناطقی مانند باشچارشيا (بازار قديمي)، مركز خريد هاي مدرن، كافه هاي سنتي و يا مدرني را مي بينيد كه افراد تنها يا دو نفره يا چندين نفره از نوجوان گرفته تا مسن بر روي صندلي نشسته و قهوه صرف مي كنند. به همين جهت در بدو ورود با يكي از عادات و به نوعی تفريحات بوسنيايي ها آشنا مي شويد،
قهوه بوسنیایی که به اسم (بوسانسکی کهوه) معروف است توانسته طرفداران بسیاری را جذب کند. نوع طبخ قهوه بوسنیایی با قهوه ترک متفاوت است و همین موضوع علت خوشمزگی قهوه بوسنیایی است. شاید فکر کنید مرغوب ترین قهوه ها از برزیل است اما قهوه ای که در بوسنی فراوری می شود بسیار خوشمزه تر و طعم و بوی مطبوع تری دارد.
ظرفی که در آن قهوه را می جوشانند در زبان بوسنیایی «جزوه» گفته می شود که جنس آن مسی است و بر روی آن با نقش و نگار حکاکی شده است. این ظرف کمر باریک با دسته ی بلندش به همراه یک فنجان کوچک سرو می شود.
آنان به همراه دوستان و خانواده های خود برای رهایی از قید و بندهای زندگی روزمره و همچنین تبادل اطلاعات کافه ها را مکان مناسبی برای این منظور می دانند.
معمولا قرارهای طولانی چندین ساعته مانند قرارهای کاری، آشنایی با فردی خاص بخاطر آرامش بخش بودن و راحتی کافه ها در این مکان ها گذاشته می شود و با سفارش تنها قهوای که معمولا در کنارش حبه ای قند و یا تیکه ی کوچک باسلوق است صرف می کنند و این چندین ساعته را تنها با فنجان قهوه سرگرم هستند.
اما نكته ي بسيار مهم در ميان اين گفتگوهاي چندين ساعته اين است كه به هيچ وجه در مسائل شخصي يكديگر وارد نمي شوند. مسئله ي كه در ميان ما ايراني ها به امری بديهی تبديل شده است.
اما فرهنگ قهوه خوردن ما ايراني ها با بوسنيايي ها كاملا متفاوت است. چرا كه اصلا خبري از فال بعد از پايان نوشيدن قهوه نيست. معمولا مذاق ایرانی ها به قهوه سازگار نیست و معمولا قهوه را برای فالش میخورند. اما با این حال حاضرم شرط ببندم که اگر یکبار قهوه ی بوسنیایی را امتحان کنید طرفدار آن خواهید شد.
خوردن قهوه در تابستان معتدل سارايوو دلچسب تراست كافه ها اين فصل بسيار كوتاه را مغتنم شمرده و با اجاره كردن فضاي بيروني از شهرداري و گذاشتن ميز و صندلي و سايبان محيط فرح بخش و آرامش بخشي را براي مشتريان فراهم مي کنند.
اگر يك بار زير سايبان در هواي معتدل تابستان در حال تماشاي مناظر طبيعت نوشيدن قهوه را تجربه كنيد جزيي از برنامه ي روزانه تان مي شود.
اما در همين همنشيني هاي دوستانه كه برای بوسنیایی ها مهم است و آغازگر آن نوشیدن قهوه است با سیگار کشیدن به پایان می رسد.از آنجايي كه سيگار كشيدن در فصاي داخل كافه ها آزاد است و من هم مشكل بسيار جدي با دود سيگار و كشيدن آن دارم، هميشه براي پيدا كردن جايي براي نشستن در كافه ها با مشكل روبرو مي شوم و براي رهايي از دود سيگار نشستن در هواي آزاد را ترجيح ميدهم. نوشیدن قهوه و کشیدن سيگار دو عادت مهم مردم بوسني است. پس اگر در کافه ای نشسته باشید و بوی سیگار استشمام کردید تعجب نکنید و بدانید امر عادی است.
