فراتاب: طی سالهای اخیر استان کردستان در غرب ایران قطب اصلی تولید توت فرنگی کشور و صادرات به خارج از مرزها بوده است، در حقیقت گویی توت فرنگی یکی از نمادهای مهم کشاورزی در میان کردستانی ها شده است، اما این میوه خوشمزه و با طراوت تنها چند دهه است که به ایران و استان کردستان وارد شده است. گزارش پیش رو به بررسی نحوه ورود آن به ایران و استان کردستان اختصاص پیدا کرده است.
توت فرنگی با ریشه ای آمریکایی
توت فرنگی، گیاهی از خانواده گلسرخ بوده که برای اولین بار در سال ۱۷۵۰ بصورت کشت باغی در منطقه بریتانی واقع در غرب فرانسه و با استفاده از ترکیب دو نوع وحشی آن که توسط مهاجران در سال ۱۷۱۴ از کشور شیلی و منطقه ویرجینیا در شمالشرق آمریکا به اروپا آورده شده بود، کشت و پرورش داده شد.
تاریخچه توت فرنگی در ایران
به گزارش فراتاب میوه توت فرنگی برای اولین بار در کشور فرانسه به صورت امروزی تولید شد. در قرن چهاردهم میلادی و با شروع به کشت به صورت اهلی و پرورشی در مزارع فرانسه، به تدریج به سایر نقاط جهان منتقل شد.
در سال ۱۳۱۷ برای اولین بار در باغ فلاحت کشت توت فرنگی توسط اتابک اعظم شروع شد. یکی از ارقام موجود در ایران همان رقم اتابکی است که در گرگان، تهران، ارومیه و دزفول کشت و کار میشود.
تاثیر تاریخی شیخ محمد عثمان نقشبندی
بعدها در سال ۱۳۴۵ شیخ محمدعثمان سراجالدین نقشبندی، مرشد طریقت نقشبندی از سلسله اهل تصوف در کردستان به دلیل محبوبیت زیادی که در میان مسلمانان ترکیه داشت با آن کشور در ارتباط بود علاقمندی شیخ به مسائل باغی وگیاهان موجب شد در یک سفر تعدادی بوته توت فرنگی از ترکیه وارد کشور کرده و در باغ چهل هکتاریاش در استان کردستان روستای (دورود) آنها بکارد.
این اقدام شیخ محمد عثمان با استقبال بسیاری دیگر از کشاورزان و باغ داران استان همراه شد و در نتیجه پس از آن توت فرنگی در کردستان رواج پیدا کرد و موجب شد درآمد عده زیادی از کشاورزان کردستانی در دو فصل بهار و پاییز از فروش توت فرنگی باشد.
سهم کردستان در کشت توتفرنگی
کردستان با تولید بیش از ۵۰ هزار تن توتفرنگی در سال، رتبه نخست کشور را به خود اختصاص داده است، ۸۰ درصد از توتفرنگی کشور در کردستان تولید میشود و در تمام کشور توت فرنگی را با نام کردستان میشناسند. عمده توتفرنگی کردستان مربوط به شهرستان سنندج با ۶۳ درصد سطح زیرکشت و ۵۵ درصد از کل تولید استان است و شهرستانهای کامیاران، مریوان و سروآباد هم به ترتیب در جایگاههای بعدی تولید این محصول قرار دارند.
انواع و اقسام توت فرنگی کردستان
تاکنون 13 رقم توت فرنگی تجاری مناسب کشت در اراضی استان کردستان شناسایی شده است که رقمهای پاروس، دیامنت، کوین الیزا، گاماروسا، پاژارو، سلوا و غیره از جمله این ارقام هستند. این تعداد ارقام توت فرنگی پس از تولید ماندگاری و عمر بیشتر و همچنین بازار پسندی بیشتری دارند اما از لحاظ طعم و مزه رقم کردستان علیرغم فساد پذیری بالا بهترین طعم را دارد.
کشت توت فرنگی که در کردستان از آن به عنوان ملکه میوه نام برده میشود، سابقه طولانی داشته و آب و هوا، شرایط اقلیمی و بارشهای مناسب همه دست به دست هم دادهاند تا این استان به قطب توت فرنگی کشور تبدیل شود.
جایگاه نامطلوب صادرات توت فرنگی در ایران
اما وضعیت صادرات توت فرنگی توسط کشور مطلوب نیست، چون سرانه تولید محصول نسبه به واحد سطح و بوته ها عدد کمتری است. برای صادرات توت فرنگی علاوه بر افزایش کشت، بایستی به بخش مهم عوامل مکمل از جمله صنعت بسته بندی، نگهداری تخصصی و انتقال سریع توجه ویژه تری کرد.
خواص توت فرنگی
توت فرنگی به دلیل داشتن آنتی اکسیدانها و فنلها برای بهبود کیفیت و زیبایی پوست و نیز ارتقای عملکرد قلب یک میوه بسیار مفیدی است که پزشکان به خوردن آن توصیه می کنند.
حدود یک کاسه کوچک توت فرنگی تازه که وزنی معادل 152 گرم دارد حاوی:
گزارش از ساناز حاتمی
بازنشر این مطلب با ذکر منبع «فراتاب» بلامانع است