نمایندگان مجلس عوام بریتانیا روز چهارشنبه، ۱۳ شهوریوماه، با ۳۲۷ رأی در مقابل ۲۹۹ رأی به طرح ممنوع کردن خروج بدون توافق این کشور از اتحادیه اروپا رأی دادند.
این طرح برای تصمیم نهایی روانه مجلس اعیان شد. در صورت تصویب کامل آن در مجلس اعیان، نخست‌وزیر انگلیس مجبور می‌شود که در صورت عدم توافق با اتحادیه اروپا، درخواست تمدید سه ماهه مهلت خروج از این اتحادیه را به مقام‌های بروکسل ارائه کند. بوریس جانسون اصرار دارد که انگلیس چه با توافق و چه بدون توافق باید در تاریخ ۳۱ اکتبر از اتحادیه اروپا خارج شود.
جانسون، نخست‌وزیر انگلیس، پس از این رأی‌گیری خواستار برگزاری زودهنگام انتخابات پارلمانی در ۱۵ اکتبر شد، در حالی که این طرح برای تصویب نیاز به رأی دوسوم کل نمایندگان مجلس عوام داشت، ۲۹۸ نفر رأی موافق و ۵۶ تن رأی مخالف دادند و دیگر صاحبان ۶۵۰ کرسی این مجلس در این رأی‌گیری شرکت نکردند.
از زمان رأی مثبت مردم بریتانیا به خروج این کشور از اتحادیه اروپا در سال ۲۰۱۶، صحنه سیاسی، اقتصادی و اجتماعی بریتانیا شاهد آشفتگی و بلاتکلیفی در موضوعات مختلف بوده، کما اینکه این طرح تاکنون دو نخست‌وزیر را قربانی خود کرده است.
در مورد تأثیرات مثبت و منفی خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا بیش از هر چیز دیگری بر مسائلی مانند روابط اقتصادی این کشور با اتحادیه اروپا و نزدیک شدن هرچه بیشتر لندن به واشنگتن در عرصه سیاست خارجی بحث و گفت‌و‌گو شده است. اما موضوعی که شاید کمتر در رسانه‌ها به آن پرداخته شده موضوع اقلیت‌ها و خارجی‌های مقیم بریتانیا و البته پیروان ادیان دیگر در این کشور از جمله مسلمانان است.
به طور کلی طرفداران برگزیت دلیل اصلی خود را برای خروج از اتحادیه اروپا موضوعات اقتصادی و استقلال بیشتر بریتانیا در حوزه‌هایی مانند سیاست خارجی می‌دانند، اما در واقعیت موضوعات اجتماعی مانند مهاجرت دغدغه اصلی طرفداران برگزیت است و مسلمانان بخشی از نگرانی این افراد هستند.
اسلام‌هراسی در انگلیس
در بین افرادی که طرفدار برگزیت و خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا هستند، افراد زیادی از احزاب راست افراطی این کشور نیز به چشم می‌خوردند که به مانند سایر همتایان اروپایی خود موضع بسیار منفی درباره اسلام و مسلمانان دارند. یکی از فعالان برگزیت به نام جیمز گودارد (James Goddard) چند ماه پیش ویدئویی منتشر کرد که در آن با اعلام اینکه باید جلوی گسترش اسلام در غرب گرفته شود، گفته بود: «من آنها (مساجد) را منفجر نمی‌کنم. اگر به قدرت برسم، به شما ۵ تا ۱۰ هزار پوند می‌دهم و می‌خواهم که کشور را ترک کنید. من اعتقاد ندارم که اسلام باید در غرب باشد، نه. بریتانیا کشوری مسیحی است. اگر مسلمانان از ترک داوطلبانه امتناع ورزند، پس ما باید به یک راه قانونی فكر كنیم كه بتوانیم این كار را انجام دهیم.»
البته افرادی به مانند گودارد در بین طرفداران برگزیت نسبتاً زیاد هستند. تحقیقی که سال گذشته در روزنامه ایندیپندت بریتانیا منتشر شد، نشان داد که حداقل یک‌سوم از طرفداران خروج از اتحادیه اروپا، معتقد بودند که مهاجرت مسلمانان به این کشور بخشی از طرح اسلامی کردن بریتانیاست.
این موضوع نه تنها در بین طرفداران برگزیت بلکه در بین بالاترین مقامات بریتانیا و در صدر آنها بوریس جانسون نخست‌وزیر این کشور نیز صادق است. جانسون که هدف خود را اجرای برگزیت به هر نحو ممکن می‌داند، سال پیش در اظهار نظری جنجالی زنان مسلمانی که از برقع استفاده می‌کنند را به صندوق پست تشبیه کرد.
تحقیقات یک مؤسسه بریتانیایی به نام MAMA که هدف خود را جلوگیری از اسلام‌هراسی می‌داند، نشان داد که حوادث مرتبط با اسلام هراسی در یک هفته پس از این مقایسه بوریس جانسون ۳۷۵٪ افزایش یافت.
این اتفاقات و اظهار نظرها در حالی رخ می‌دهد که مسلمانان بریتانیا از نظر سیاسی نسبت به همکیشان خود در آمریکای شمالی و سرزمین اصلی اروپا در موقعیت بهتری قرار دارند. صادق خان شهردار پاکستانی تبار لندن را می‌توان نمونه موفقی از حضور مسلمانان در جامعه بریتانیا دانست. با وجود این، عملکرد احزابی مانند حزب UKIP که به شدت موضعی مهاجر‌ستیز و البته اسلام‌ستیز دارد باعث شده که دیدگاه‌های اسلام‌هراسانه نسبت به مسلمانان افزایش یابد.
در واقع استدلال واقعی طرفداران برگزیت در مورد مهاجرت با سایر احزاب مشابه خود در اروپا یکسان است. از نظر آنان، مهاجرین و به طور عمده مسلمانان فرهنگ و جامعه اروپایی را از بین برده و تلاش دارند که ارزش‌های جامعه اروپایی و غرب را تحت تأثیر قرار داده و به تدریج از بین ببرند. پیش از برگزیت، این اظهارنظرها و موضع‌گیری‌ها در رابطه با پیوستن ترکیه به اتحادیه اروپا به عنوان یک کشور اسلامی بسیار داغ بود.
آینده اقلیت‌های دینی
به طور کلی می‌توان گفت که برگزیت بریتانیا را تقسیم کرده، اما پیامدهای فوری آن در حال حاضر نشانه‌هایی از آینده نگران‌کننده‌ای برای اقلیت‌های مذهبی و نژادی را ترسیم کرده است. یکی از پیامدهای احتمالی فاجعه‌بار برگزیت برای اقلیت‌های بریتانیا این است که این کشور دیگر به دادگاه حقوق بشر اروپا (ECHR) که حامی حقوق بشر در این منطقه بوده، پاسخگو نخواهد شد.
این موضوع به این معناست که اگر سیستم قضایی بریتانیا نتواند از حقوق بشر اقلیت‌های قومی به خاطر برخی قوانین تصویب شده در دولت حمایت کند، بسیاری از مردم آخرین امید خود به عدالت را از دست خواهند داد.
بسیار ناعادلانه است که بگوییم ۵۲ درصدی که به برگزیت رأی داده‌اند نژادپرست هستند، اما این اتفاقات و جهت‌گیری‌ها باعث نگرانی زیادی در بین مسلمانان و سایر اقلیت‌های مذهبی و نژادی در مورد سیاست‌های آینده بریتانیا در قبال آنها در صورت خروج از اتحادیه اروپا شده است.
در مقایسه با برخی از کشورها در غرب، بریتانیا هنوز هم یکی از کشورها برای مسلمانان است که آزادانه اعمال دینی خود را انجام می‌دهند. تا چه مدتی آنها قادر خواهند بود این آزادی را حفظ كنند، همچنان نامشخص است، زیرا این كشور پس از رأی‌گیری برگزیت وارد فهرست کشورهایی شده که ممکن است برای مسلمانان ناامن باشد.
علائم اولیه خیلی دلگرم‌کننده نیستند و اوضاع سیاسی نیز تصویری تاریک را، از آنچه قرار است سیاستمداران در قبال یکی از تأثیرگذارترین اقلیت‌های دینی در بریتانیا در پیش بگیرند، نشان می‌دهد.
روزنامه نگار حوزه بین الملل
