فراتاب- گروه علمی: «بیرکار» ریاضیدان کُرد ایرانی متولد روستای «نی» شهرستان مریوان که در بریتانیا زندگی می کند، به عنوان شخص متفکر سال 2019 از بین 50 متفکر برجسته جهان انتخاب شد، وی یکسال پیش هم به عنوان یکی از چهار برنده بزرگترین جایزه ریاضی جهان موسوم به «فیلدز» که معادل نوبل ریاضی تلقی می شود، برگزیده شد. در ادامه مصاحبه ای را که توسط مجله prospect magazine با «بیرکار» انجام شده است، می خوانید:
ده ها هزار نفر برای انتخاب متفکر برتر جهان از بین 50 نامی که در آخرین شماره خود ارائه دادیم رأی دادند. در اینجا با برنده صحبت می کنیم، Caucher Birkar ، ریاضیدان کمبریج.
شوق فوق العاده ای در لیست انتخاب 50 متفکر برتر جهان با ده ها هزار رأی قابل مشاهده است. اعتراف می کنم که پس از اتمام رأی گیری من در مورد باز کردن نتایج وحشت داشتم. در این زمان های قطبی، چه نوع تفکری بیشترین حمایت آنلاین را به همراه خواهد داشت؟ به نظر می رسید یکی از متفکران که در این لیست، سختگیرانه تر اظهار نظر کرد، مطمئن تر به نظر می رسید، نامی که احتمالاً این مجموعه یا مجموعه دیگری از خوانندگان آینده نگر را از خود منحرف می کرد.
با این وجود در این رویداد، برنده فراری یک متفکر از نوع متفاوتی بود: ریاضیدان 41 ساله کمبریج «کوچر بیرکار». بسیار رضایت بخش است که کارهای اندیشه های ناب را به این روش مورد افتخار قرار دهیم و یک دلیل مضاعف این است که او برنده مدال فیلدز است که دارای پیش زمینه بسیار خوبی است.
«بیرکار» یک کُرد از ایران است. وی متولد 1978بوده و درست در مرز با عراق بزرگ شد. جنگ خونین در تمام دوران کودکی او در دهه 1980 شدت داشت.
وی در یک گفت و گوی سریع و کوتاه در چین، جایی که سخنرانی می کرد، به من می گوید که چگونه خانواده اش در غرب ایران زندگی کردند: "والدین من کشاورز بودند، زیرا همه اجداد من کشاورز بودند. ما یک قطعه زمین در اطراف روستا داشتیم و من (از جمله خودم و برادرم) مجبور بودیم که در این مزارع کار کنیم و انواع سبزیجات ... گندم ، جو را تولید کنیم ... ما اساساً تقریباً هر آنچه مصرف کردیم تولید کردیم. "
«بیرکار» می گوید: "مادر من هرگز در هیچ مدرسه ای شرکت نکرده است پدر من تا دبستان در مدرسه تحصیل کرد و پس از آن ادامه نداد، زیرا واقعاً عملی نبود." استعداد عددی «بیرکار» توسط برادرش که شش سال از او بزرگتر است و سپس در آموزش متوسطه پرورش یافت. از 10 یا 11 سالگی، او با ریاضیات و فیزیک پیشرفته تر ... چیزهایی مثل حساب آشنا شد. در انگلیس، این موارد را شما در سطح A آموزش می بینید. هر چند «بیرکار»، برای پاس کردن امتحان ریاضیات درس نمی خواند: او می گوید، یک نکته عالی، متوجه شدم "چیزها را فقط برای سرگرمی بیاموزم، نه فقط برای کسب نمرات خوب در مدرسه."
«بیرکار» به ادامه تحصیل در رشته ریاضیات در دانشگاه تهران پرداخت و در سال 2000 برای شرکت در یک مسابقه دانشگاهی به انگلستان رسید. او هرگز به خانه بازنگشت: در عوض، او درخواست پناهندگی کرد و نام خود را از فریدون درخشاني به «كوچر بیركار» تغییر داد ، كه به زبان كُردی به معنی "ریاضیدان مهاجر" است.
اما کار برنده جایزه ریاضی چیست؟ در روزنامه نگاری، اندکی اختلاف در این زمینه رخ می دهد. اما وقتی با «بیرکار» صحبت می کنید، به زودی مشخص می شود که هیچ مشکلی در روش شما در زمینه هندسه جبری امروزی وجود ندارد. این عبارت چندان دلهره آور به نظر نمی رسد: قانون فیثاغورس که بیشتر ما در مدرسه آن را مطالعه کرده ایم، روابط هندسی را به صورت جبری بیان می کند. اما وقتی با خوشحالی سؤال می کنم که آیا کار او را می توان فیثاغورث پیشرفته تصور کرد، جمله خود را تصحیح می کنم. این مغلطه است که می گویند، ریاضیدانان "بعد از 3000 سال فقط کارهایی مثل فیثاغورث انجام می دهند."
بنابراین کار «بیرکار» چیست؟ به نظر می رسد ساده ترین پاسخ – اگر چه نیمه استعاری - پیدا کردن ارتباط بین اشکال پیچیده است.
اما وقتی خلاصه ای مختصر و مفید را می خواهم، او ابتدا این توضیحات را ارائه می دهد: "راه حل معادلات چند جمله ای". اینها طبقه ای از معادلات با اصطلاحات چندگانه(X، Y)هستند که معمولاً برای توان های مختلف مطرح می شوند (غیرهX2, X3,). بنابراین هندسه از کجا وارد می شود؟ چنین معادلاتی اغلب برای توصیف اشکال استفاده می شود. «بیرکار» توضیح می دهد که استدلال او به "دو زبان مختلف پیش می رود: از یک طرف، ما جبر را داریم که این معادله و کارکردها است. از طرف دیگر ، ما یک چیز هندسی داریم".
من فکر می کنم که «بیرکار»، به طور دقیق و صریح از کلمه نادرست "چیز" استفاده می کند، زیرا "شکل" کاملاً درست نیست. معمولاً او در بیش از سه بعد کار می کند، با سازه هایی که با تجسم، مخالف است. اما اگر او دیگر به شکل هایی که می توان تجسم کرد نپرداخته است، پس آیا اصلاً این هندسه وجود دارد؟ بله، او به من می گوید: "هنوز شهود" وجود دارد كه باعث می شود اگر در صورت انجام معادلات بدون فکر بصری عمل می كردید، "فضاها" یی كه "شما واقعاً نمی توانید ترسیم كنید" از لحاظ روحی و روانی بیشتر قابل تحمل تر از موارد دیگر باشد. جبر، روشهایی برای انتقاد از آن و تدوین آن به شما می دهد و "هندسه" و "شهود" در مورد آنچه باید بکنید و چه هدفی را باید طی کنید.
اما شما واقعاً با این چیزها یا فضاها چه کاری انجام می دهید؟ «بیرکار» مقایسه جالبی را با زیست شناسی ارائه می دهد، جایی که "شما موجودات زنده را در یک گروه قرار می دهید و آنها را پستانداران می نامید، سپس آنها را به عنوان گروه ماهی ها یا هر چیز دیگری نام می برید، نه به این دلیل که همه ماهی ها یا همه پستانداران "یکسان"هستند ، بلکه به این دلیل که "آنها شباهت های زیادی با یکدیگر دارند". او می گوید آنچه که او در تلاش است انجام دهد این است که در اصل "فضاهایی" وجود دارد که از معادلاتش بر می آیند.: قرار دادن آنها در گروه های مختلف، به طوری که افراد یک گروه دارای ویژگی های مشابه هستند".
ریشه های حوزه کار «بیرکار» را می توان در قرن 19 کشف کرد. در اوایل قرن بیستم، فضاهای دو بعدی طبقه بندی شدند، در حالی که بعد سوم بین دهه 1970 و 90 مطرح شده است. مشکلات با ابعاد چهار و بالاتر چند برابر می شود، جایی که «بیرکار» کار را ادامه می دهد.
آیا این تفکر ریاضی واقعاً به خاطر خودش است؟ «بیرکار» می گوید، بخش اعظم انگیزه ها از سایر رشته ها نیز ناشی می شود، و نشان می دهد که کار خودش با روابط تئوری، ارتباطات بسیار عمیقی دارد. شاخه های مختلف از یکدیگر الهام می گیرند و همچنین ابزارهای جدید حل مسئله را برای یکدیگر ابداع می کنند. اما ارتباط با انواع دیگر علوم هم به ویژه فیزیک (که ارتباط نزدیک دو طرفه با ریاضیات مارکوس دارد چون در مورد p69 کاوش می کند) و زمینه های کاربردی تر مانند علوم کامپیوتر و رمزنگاری وجود دارد. برنامه های کاربردی عملی نیز وجود دارد. او می گوید: وقتی کسی از دستگاه خودپرداز پول نقدی بگیرد، احتمالاً از هندسه جبری استفاده می شود.
با خیال راحت به زمین سه بعدی برگردانده شدم، از «بیرکار» در مورد سیاست می پرسم. این قطعاً مانع زندگی شخصی وی می شود. اگرچه او به همراه همسر و پسرش در کمبریج زندگی می کند و به زودی به کالج ترینیتی که شجره نامه ریاضی طولانی دارد، می پیوندد، اما دیگر نمی تواند برای دیدن خانواده خود به ایران بازگردد، و دیدار از وی برایشان بسیار دشوار است.
اما او تصویر گسترده تری را در پیش رو دارد. او ظهور حق را می بیند، "نگران کننده است، اما این پایان جهان نیست ... به هزار سال گذشته نگاه کن فراز و نشیب های زیادی را می بینید در حالی که سیاست در قرن های گذشته، علم را خنثی می کرد، «بیرکار» استدلال می کند که با توجه به اینکه "جوانان بسیار بیشتر می دانند که در جهان چه می گذرد" این احتمال، کمتر وجود دارد. مطمئناً برگزیت یک دست انداز در جاده است، "زیرا احتمالاً پول کمتر، جنبش مردمی کمتری و غیره نیاز خواهد داشت". وی در یک نگاه «100 ساله» اطمینان دارد که راهپیمایی تفاهم ادامه خواهد یافت.
او همچنین بر ارتباط بین رشته خود و دنیای فکری گسترده تر پافشاری می کند - و کاریکاتور ریاضیدانان را به عنوان یک نژاد جدا به چالش می کشد، "افراد دیوانه ای که به چیزی جز معادلاتشان اهمیت نمی دهند."
در حقیقت، «بیرکار» استدلال می کند، "ریاضیات علوم جزئی، هنر جزئی است" و غالباً با سایر علایق دست به دست می شود. در مورد خودش این موارد عبارتند از: روانشناسی، تاریخ بشر، تاریخ طبیعی و موسیقی که به عنوان یک کودک از رایش سوم گریخت، به دلیل بودجه نظامی از موسسات ریاضی در فرانسه خارج شد و به ویتنام رفت تا در اعتراض به بمباران آمریکایی سخنرانی در مورد تئوری طبقه در جنگلهای اطراف هانوی برگزار کند.
«بیرکار» می گوید، با این وجود هنوز بعضی ها یک روشنفکر را به عنوان "کسی که در ادبیات کار می کند" تصور می کنند و "برای هضم این ایده که یک ریاضیدان می تواند یک متفکر برتر باشد" تلاش می کنند. منظورم فقط "ریاضیدان" نیست، منظورم "متفکر" است.
برگردان به فارسی: ظریفه احمدی
بازنشر این مطلب با ذکر منبع «فراتاب» بلامانع است.
